Amficelias (Amphicoelias) to rodzaj zauropoda, który należy do nadrodziny Diplodocoidea. Jego nazwa pochodzi od greckich słów amphi – obustronnie oraz koilos – wklęsły, co oznacza „dwukrotnie wklęsły”.
Opis
W ciągu lat zidentyfikowano trzy gatunki amficeliasa: A. altus Cope (1877), który jest gatunkiem typowym oraz jedynym potwierdzonym przedstawicielem tego rodzaju, A. latus Cope (1877) oraz A. fragillimus Cope (1878). Gatunek A. altus został opisany na podstawie dwóch kręgów, kości łonowej oraz kości udowej. W roku 1921, Osborn i Mook przypisali do A. altus dodatkowo łopatkę, kość kruczą, kość łokciową oraz pojedynczy ząb. Henry Fairfield Osborn i C.C. Mook dostrzegli podobieństwa między amficeliasem a diplodokiem, zwracając uwagę na kilka różnic, takich jak proporcjonalnie dłuższe kończyny u amficeliasa. Kość udowa tego dinozaura jest niezwykle długa, smukła oraz okrągła w przekroju poprzecznym. Owa okrągłość, uznana za charakterystyczną cechę rodzaju, została później również zaobserwowana u diplodoka. A. altus osiągał długość około 25 m, co czyniło go porównywalnym pod względem wielkości z diplodokiem.
Klasyfikacja
W opisie amficeliasa, Edward Drinker Cope zaklasyfikował go do odrębnej rodziny Amphicoeliidae, która nie była uznawana przez późniejszych badaczy. Autorzy kolejnych publikacji, z uwagi na fragmentaryczność materiału kopalnego, klasyfikowali amficeliasa jako członka grupy Diplodocoidea, czasami przyznając mu status incertae sedis, co oznacza trudności w ustaleniu jego pozycji. Z analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Whitlocka (2011) wynika, że Amphicoelias mógł być bazalnym przedstawicielem Diplodocoidea, nie przynależącym do rodziny Diplodocidae. Obecnie posiadany materiał A. altus, mimo że jest dość fragmentaryczny, zawiera wystarczające cechy diagnostyczne, aby tymczasowo wydzielić rodzaj amficelias. Osborn i Mook w 1921 roku zsynonimizowali gatunki A. fragillimus i A. altus, uznając, że pierwszy to po prostu większy osobnik A. altus. McIntosh (1988), Upchurch, Barret i Dodson (2004) oraz Woodruff i Foster (2014) zgodzili się z tym stwierdzeniem; natomiast Carpenter (2006) zauważył, że różnice pomiędzy A. fragillimus a A. altus są na tyle znaczące, że można je uznać za odrębne gatunki. Uznał on również, że różnice te mogą być na tyle poważne, by zakwalifikować te dinozaury do oddzielnych rodzajów. Z powodu zaginięcia materiału kopalnego A. fragillimus nie można jednak niczego ustalić z pełną pewnością. W ocenie Woodruffa i Fostera (2014) różnice anatomiczne między Amphicoelias altus a gatunkami przypisanymi do rodzaju Diplodocus nie są na tyle istotne, by uzasadniały zaliczanie ich do odrębnych rodzajów. Autorzy sugerują, aby uznać rodzaj Amphicoelias za synonim rodzaju Diplodocus, a gatunek A. altus sklasyfikować jako gatunek należący do rodzaju Diplodocus, czyli Diplodocus altus. W takim przypadku, opisany w 1878 roku Diplodocus byłby młodszym synonimem opisanego w 1877 roku Amphicoelias; Woodruff i Foster proponują jednak, by uznać Amphicoelias za nomen oblitum. Carpenter (2018) przeniósł natomiast gatunek A. fragillimus do nowego rodzaju Maraapunisaurus, który został przez niego zakwalifikowany do rodziny Rebbachisauridae. Trzeci gatunek, A. latus, opisany na podstawie kości udowej oraz czterech kręgów ogonowych, obecnie uznawany jest za synonim Camarasaurus supremus lub A. altus.
