Amerykański mączniak agrestu
Amerykański mączniak agrestu (ang. American powdery mildew of gooseberry, powdery mildew of currant) to grzybowa choroba, która atakuje agrest oraz porzeczkę czarną, wywoływana przez Podosphaera mors-uvae.
Występowanie i szkodliwość
Choroba ta jest obecna w Ameryce Północnej (w tym w Kanadzie i USA), Argentynie, Japonii, Europie oraz Nowej Zelandii. W Europie została po raz pierwszy zidentyfikowana pod koniec XIX wieku. Z biegiem lat jej zasięg się powiększył i obecnie występuje powszechnie, atakując wszystkie gatunki z rodzaju porzeczka (Ribes). W Polsce mączniak jest znany od dawna, ale początkowo, ze względu na amatorską uprawę tych roślin, nie stanowił większego problemu. Dopiero masowa produkcja porzeczki czarnej na plantacjach doprowadziła do nieznanych wcześniej epidemii tej choroby. Choć choroba atakuje wszystkie gatunki porzeczki, to porzeczka czarna jest na nią szczególnie wrażliwa. Infekcja powoduje znaczne straty na plantacjach oraz w szkółkach, a sadzonki zainfekowane nie nadają się do sadzenia.
Objawy
Pierwsze objawy choroby na porzeczce czarnej pojawiają się na początku czerwca. Na liściach oraz pędach można zauważyć delikatny, mączysty nalot, który z czasem staje się grubszy, gęstszy oraz ciemniejszy. Podobny nalot występuje również na owocach i młodych liściach agrestu. Jest to grzybnia zawierająca liczne łańcuszki oidium. Na pędach agrestu czasami można dostrzec czarne punkty, które są owocnikami patogenu. Zainfekowane pędy rosną słabiej i produkują mniej liści, co prowadzi do zmniejszenia plonów.
Epidemiologia
Grzyb zimuje w postaci chasmotecjów na opadłych liściach oraz porażonych pędach. Infekcje pierwotne są wywoływane przez askospory, które się w nich rozwijają. Na początku choroba rozwija się powoli, ale jej tempo znacznie wzrasta w wyniku infekcji wtórnych, które są przenoszone przez wiatr w postaci oidiów. Powierzchnia i gęstość nalotów na pędach porzeczki zwiększają się zarówno wskutek rozwoju grzybni, jak i nowych infekcji.
Ochrona
Aby ograniczyć chorobę, należy wycinać porażone pędy. Na plantacjach porzeczki czarnej stosuje się również ochronę chemiczną. Pierwsze opryskiwanie fungicydami ma miejsce zaraz po kwitnieniu, a kolejne po zbiorze owoców. Do pierwszego opryskiwania używa się fungicydów pirymidynowych (np. fenarymol), a do drugiego stosuje się te same lub fungicydy triazolowe (takie jak flisilazol, triadimefon, difenkonazol) lub tiofanat metylowy. Liczba zabiegów zależy od nasilenia choroby i podatności uprawianych odmian.
