Amerykanie pochodzenia syryjskiego
Amerykanie syryjskiego pochodzenia to osoby, które są obywatelami lub rezydentami Stanów Zjednoczonych, a ich przodkowie pochodzą z Syrii lub sami imigranci z tego kraju.
Uważa się, że pierwsza istotna fala imigrantów z Syrii zaczęła przybywać do USA w okolicach 1880 roku. Początkowo osiedlali się głównie w Nowym Jorku, Bostonie i Detroit. Kolejne fale migracyjne były znacznie mniejsze, co było efektem uchwały kongresu dotyczącej Aktu Imigracyjnego z 1924 roku (Immigration Act of 1424), który wprowadzał ograniczenia i restrykcje dla imigrantów. Po upływie ponad 40 lat, w 1965 roku, nowy Akt Imigracyjny (Immigration Act of 1965) zniósł te limity, co spowodowało znaczący wzrost liczby imigrantów, w tym z Syrii. Szacuje się, że między 1961 a 2000 rokiem do USA dotarło około 64 600 Syryjczyków.
Większość imigrantów z Syrii przybyłych do Stanów Zjednoczonych w latach 1880-1960 wyznawała chrześcijaństwo, a mniejszość stanowili Żydzi. Z kolei syryjscy muzułmanie zaczęli przybywać w większych ilościach dopiero po 1965 roku. Zgodnie z danymi z 2000 roku, społeczność Amerykanów syryjskiego pochodzenia liczyła 129 606 osób, co oznaczało, że stanowili oni 12% wszystkich Arabów w USA.
Historia
Pierwsi przybysze z obszaru tzw. Wielkiej Syrii dotarli do USA w latach 90. XIX wieku. Pracowali głównie jako domokrążcy oraz sklepikarze. Przed 1920 rokiem Syria była częścią Wielkiej Syrii, obejmującej również tereny dzisiejszego Libanu, Jordanii i Palestyny. Większość imigrantów z tego obszaru klasyfikowano jako „Syryjczyków”, nawet jeśli nie mieli syryjskiego pochodzenia etnicznego. Niektórzy byli rejestrowani jako Syryjscy Turcy, ponieważ obszar ten znajdował się pod władzą Imperium Osmańskiego, co sprawiało, że trudno było dokładnie ustalić liczbę pierwszych syryjskich imigrantów.
Wczesna fala imigrantów z Wielkiej Syrii pochodziła głównie z chrześcijańskich wiosek Gór Libańskich. Historyk Philip Hitti szacuje, że migracja w latach 1899–1919 wyniosła około 90 tys. „Syryjczyków”. W latach 1900–1916 roczna liczba emigrantów z okolic Aleppo i Damaszku wynosiła około 1 tys. osób. Pierwsi imigranci osiedlali się głównie we wschodnich Stanach, w miastach takich jak Nowy Jork, Boston, Detroit i Paterson.
Osoby przybywające do USA z Syrii były motywowane głównie względami ekonomicznymi, szukając pracy oraz lepszych możliwości edukacyjnych. Istotne były także powody religijne i polityczne, szczególnie w przypadku bliskowschodnich chrześcijan, którzy pragnęli znaleźć kraj z wolnością religijną i uwolnić się spod władzy islamskiego Imperium Osmańskiego, które kontrolowało Syrię od 1516 roku. Niektórzy imigranci wracali do Syrii po osiągnięciu sukcesu finansowego, co inspirowało kolejnych Syryjczyków do emigracji.
Mimo że liczba emigrantów z Syrii nie była zbyt duża, Imperium Osmańskie wprowadziło ograniczenia emigracyjne, aby zapobiec spadkowi ludności w Wielkiej Syrii. W 1924 roku kongres USA uchwalił Akt Imigracyjny, który wprowadzał limity dla imigrantów, co również wpłynęło na spadek liczby Syryjczyków przybywających do USA. W 1965 roku nowy Akt o Imigracji zniósł te ograniczenia. W drugiej połowie lat 60. XX wieku, po uchyleniu niekorzystnych przepisów, do USA przybyło około 4600 Syryjczyków, a późniejsze migracje były efektem konfliktów w regionie oraz religijnych napięć w samej Syrii. Szacuje się, że między 1961 a 2000 rokiem do USA przybyło 64 600 imigrantów z Syrii, z czego 10% uzyskało status uchodźcy.
Zgodnie z danymi z 2000 roku, populacja Amerykanów syryjskiego pochodzenia wynosiła 129 606 osób. Najwięcej z nich mieszka w Nowym Jorku, ale znaczące grupy znajdują się także w Bostonie, Dearborn, Nowym Orleanie, Toledo, Cedar Rapids i Houston. Syryjczycy osiedlają się również w południowej Kalifornii i Arizonie, gdzie pracują w rolnictwie, korzystając ze swojego doświadczenia w tej dziedzinie oraz wiedzy na temat irygacji. Wśród najnowszych imigrantów z Syrii znajduje się wielu lekarzy, którzy po ukończeniu studiów w Damaszku lub Aleppo przyjeżdżają do USA w celach zawodowych.
Asymilacja
Przed 1965
Pierwsi syryjscy imigranci, ze względu na silne związki z tradycją, które przejawiały się m.in. w noszonych strojach oraz wykonywanych zawodach (wielu z nich było domokrążcami), spotykali się z niechęcią ze strony innych Amerykanów. Pojawiały się obraźliwe określenia, na przykład nazywano ich „pasożytami z mentalnością domokrążcy”. Władze odmawiały Syryjczykom naturalizacji z powodu ich azjatyckiego pochodzenia i powszechnego wówczas przekonania, że nie należą do rasy białej. Mimo to większość Syryjczyków szybko się asymilowała, przyjmując amerykańskie wzorce, co objawiało się np. angielskim tłumaczeniem imion, używaniem języka angielskiego oraz brakiem izolacji w etnicznych dzielnicach. Ważnym czynnikiem integrującym była wiara chrześcijańska, wyznawana przez większość syryjskich imigrantów. Udział wielu syryjskich Amerykanów w I i II wojnie światowej również przyczynił się do zmiany postrzegania tej społeczności. Proces amerykanizacji był na tyle skuteczny, że wiele rodzin przestało kultywować tradycje kraju pochodzenia.
Po 1965
Po 1965 roku większość imigrantów z Syrii stanowili muzułmanie, którzy, w przeciwieństwie do swoich chrześcijańskich rodaków, nie asymilowali się tak łatwo. Przyczyną tego były różnice religijne oraz trendy „powrotu do korzeni”, które zyskały na znaczeniu w USA w latach 60. i 70. XX wieku. Obecnie, w kontekście promowania multikulturalizmu i politycznej poprawności, trudno mówić o znaczącej asymilacji wśród członków tej społeczności.
Religia
W społeczności Amerykanów syryjskich przeważają wyznawcy chrześcijaństwa i islamu, chociaż istnieje także niewielka grupa syryjskich Żydów.
Chrześcijanie w tej społeczności to głównie wierni prawosławnego Patriarchatu Antiochii. Inni chrześcijanie należą do różnych wschodnich obrządków katolickich, takich jak maronicki, syryjski, melchicki, ormiański czy chaldejski. Istnieje też niewielka grupa protestantów. Pierwszy kościół syryjskich Amerykanów został zbudowany w Brooklynie w 1895 roku przez Świętego Rafała. Obecnie w USA istnieją setki świątyń syryjskich, głównie prawosławnych. Najpopularniejszymi świętymi wśród tej społeczności są Jerzy i Mikołaj.
Wśród Amerykanów syryjskich wyznających islam zdecydowaną większość, bo aż 74%, stanowią sunnici. Na drugim miejscu znajdują się alawici, którzy wywodzą się z szyizmu, ale w IX i X wieku stali się odrębnym odłamem. Większość alawitów syryjskich osiedliła się w USA z okolic muhafazy Latakia. Trzecią grupą, pod względem liczebności wśród syryjskich Amerykanów wyznających islam, są druzowie. Muzułmanie często skarżą się na trudności w praktykowaniu swojej religii w USA, zwłaszcza w kontekście modlitwy pięć razy dziennie, gdyż brakuje meczetów, które przypominałyby o porach modlitwy.
Syryjscy Żydzi zaczęli przybywać do Stanów Zjednoczonych około 1908 roku, osiedlając się głównie w Nowym Jorku, na Manhattanie i Brooklynie.
Polityka
Pierwsi imigranci z Syrii nie angażowali się w życie polityczne USA. Właściciele przedsiębiorstw byli głównie zwolennikami Republikanów, podczas gdy pracownicy przemysłu czy farm najczęściej popierali Demokratów. Druga generacja Amerykanów syryjskich zaczęła aktywniej uczestniczyć w polityce, zwłaszcza w kontekście konfliktów izraelsko-arabskich. W latach 70. XX wieku powstało Narodowe Stowarzyszenie Amerykańskich Arabów (National Association of Arab Americans), mające na celu przeciwdziałanie antyarabskim stereotypom w mediach. Syryjscy Amerykanie brali także udział w tworzeniu Amerykańskiego Instytutu Arabów (Arab American Institute) i są jego aktywnymi członkami. Mitch Daniels, pochodzący z rodziny o syryjskich korzeniach, objął stanowisko gubernatora Indiany 10 stycznia 2005 roku.
Zatrudnienie
Większość pierwszych imigrantów z Syrii pracowała w USA jako handlarze, domokrążcy i sklepikarze. Zyskali renomę jako domokrążcy, będący głównymi dystrybutorami produktów małych przedsiębiorstw, w tym odzieży. Syryjscy handlarze często współpracowali, tworząc spółki w całych Stanach Zjednoczonych. W 1908 roku Syryjczycy posiadali około 3000 różnych firm i przedsięwzięć biznesowych. W 1910 roku pojawiły się pierwsze miliony w tej społeczności.
Z czasem Syryjczycy zaczęli pracować w różnych zawodach, wielu z nich zostało prawnikami, inżynierami czy lekarzami. Inni znaleźli zatrudnienie w rozwijającym się przemyśle samochodowym, szczególnie w społeczności syryjskiej w Dearborn w Michigan. Obecnie Amerykanie syryjscy pracują w niemal każdej branży, chociaż tradycyjne powiązania z handlem są nadal widoczne. Według spisu ludności z 2000 roku, 42% Syryjczyków to kadra kierownicza i przedstawiciele wolnych zawodów, co przewyższa średnią w innych społecznościach amerykańskich, która wynosi 34%. W dziedzinach takich jak rolnictwo, transport czy budownictwo, Syryjscy Amerykanie pracują rzadziej niż inni.
Średnie roczne zarobki wśród Syryjczyków wynoszą 46 058 dolarów, co jest wyższe od średniej wśród pozostałych grup Amerykanów (37 057 dolarów) oraz średniej wśród innych Amerykanów pochodzenia arabskiego (41 687 dolarów).
Kultura
W społeczności Amerykanów syryjskich występują silne więzi rodzinne. Młodzi Syryjczycy, w przeciwieństwie do innych amerykańskich rówieśników, często późno opuszczają dom rodzinny i rozpoczynają życie na własny rachunek. Jest to spowodowane typową dla wschodnich kultur wartością rodziny. Szacunek i status społeczny są bardzo istotne dla syryjskich Amerykanów. Mężczyzn ocenia się na podstawie sukcesów zawodowych, uczciwości i szczerości. Zasady moralne są dla Syryjczyków ważne. Krytycy syryjskiej i arabskiej postawy wskazują na ich „przesadność, dwuznaczność, krnąbrność oraz impulsywność, która czasami przejawia się w agresji”. Jednak tradycje syryjskie stopniowo zanikają w wyniku przemian i asymilacji w nowoczesnym USA.
Muzyka
Muzyka syryjska obejmuje różnorodne style i gatunki, od klasycznej muzyki arabskiej po pop. Tematyka utworów jest zarówno sakralna, jak i świecka. W syryjskiej muzyce kładzie się duży nacisk na rytm i melodię, podczas gdy harmonia ma mniejsze znaczenie. W większości utworów dominuje wokal. Choć istnieją gatunki polifoniczne, to zdecydowana większość muzyki syryjskiej jest homofoniczna.
Niektórzy muzycy korzystają z tradycyjnych instrumentów, takich jak oud, kanun, rebab, ney, skrzypce, riq czy tableh (rodzaj bębna). Większość współczesnych artystów sięga jednak po instrumenty charakterystyczne dla zachodniej muzyki, takie jak gitara elektryczna, wiolonczela, kontrabas czy obój. Współczesna muzyka syryjska często czerpie inspiracje z obcych gatunków, w tym jazzu.
Tradycyjny ubiór
Noszenie tradycyjnych strojów jest obecnie rzadkością zarówno wśród Amerykanów syryjskich, jak i w samej Syrii. Preferowane są nowoczesne ubrania, pochodzące z zachodu. Tradycyjne stroje zakłada się zazwyczaj tylko na większe uroczystości oraz wydarzenia takie jak pokazy tańca syryjskiego. Najbardziej charakterystycznym elementem jest shirwal, czyli szerokie, luźne spodnie z elastycznego materiału. Niektóre muzułmanki noszą także tradycyjny hidżab.
Święta
Amerykanie syryjskiego pochodzenia obchodzą wiele świąt religijnych. Chrześcijanie celebrują przede wszystkim Boże Narodzenie oraz Wielkanoc. Większość syryjskich chrześcijan to wierni kościoła prawosławnego, dlatego obchodzą te święta w innych terminach niż reszta społeczeństwa amerykańskiego. Syryjscy Żydzi w USA obchodzą tradycyjne żydowskie święta, takie jak Jom Kipur, Paschę czy Święto Szałasów. Głównym świętem muzułmanów jest Ramadan, dziewiąty miesiąc roku islamskiego, podczas którego praktykują oni post do zachodu słońca.
Oprócz świąt religijnych Syryjczycy obchodzą także święta państwowe. Niewielka część z nich celebruje Syryjski Dzień Niepodległości 17 kwietnia. Wielu Syryjczyków, jako obywatele USA, obchodzi także typowo amerykańskie święta, takie jak Dzień Niepodległości, Święto Dziękczynienia oraz Dzień Pamięci.
Zwyczaje dotyczące narzeczeństwa, randek i małżeństwa
Randki są powszechnie akceptowane wśród zasymilowanych Syryjczyków, zwłaszcza chrześcijan. Niemniej jednak istnieją rodziny mocno przywiązane do tradycji aranżowanych małżeństw, co jest szczególnie widoczne wśród muzułmanów, gdzie rodzina decyduje o zgodzie na spotkania dziecka z jego wybrankiem. Wśród muzułmanów praktykuje się także wspólne życie przed ślubem, co ma na celu przyzwyczajenie małżonków do siebie oraz umożliwienie im lepszego poznania się. Większość muzułmanów poszukuje partnerów życiowych wśród swoich współwyznawców.
Więzi małżeńskie wśród Amerykanów syryjskich są zazwyczaj bardzo silne, co objawia się niską liczbą rozwodów, znacznie poniżej średniej amerykańskiej. Syryjczycy mają także więcej dzieci niż przeciętni Amerykanie i decydują się na nie znacznie wcześniej. Zgodnie z danymi z 2000 roku, prawie 62% syryjskich gospodarstw domowych tworzą małżeństwa.
Edukacja
Amerykanie syryjscy zawsze byli grupą dobrze wykształconą. Posiadanie wykształcenia jest wśród nich powszechnie uważane za kluczowe dla osiągnięcia sukcesu. Generalnie Amerykanie syryjscy mają wyższy poziom wykształcenia niż reszta społeczeństwa, szczególnie w dziedzinach inżynieryjnych, naukowych, medycznych i chemicznych.
Język
Syryjczycy posługują się głównie językiem angielskim, co potwierdzają wyniki spisu ludności z 2000 roku – 79,9% z nich zna ten język „bardzo dobrze”. Ich tradycyjnym językiem jest arabski. Niektórzy używają literackiego arabskiego, ale większość posługuje się syryjskim dialektem, wywodzącym się z grupy dialektów lewantyńskich. Dialekt ten różni się w zależności od regionu, jednak różnice te nie są na tyle duże, aby uniemożliwiały wzajemne porozumienie.
Wiele rodzin, które od dłuższego czasu żyją w USA, w ogóle nie zna arabskiego, ponieważ ich rodzice nie przekazali im tego języka. Nowi imigranci jednak często zachowują swoje tradycje językowe, co wspierają prywatne szkoły oferujące naukę arabskiego oraz instytucje religijne, które tradycyjnie posługują się tym językiem. Oprócz angielskiego i arabskiego, niektórzy Syryjczycy mówią także po francusku, co jest wynikiem tego, że Syria była francuskim terytorium mandatowym po I wojnie światowej.
