American scene painting
American scene painting to nurt w realistycznym malarstwie amerykańskim, który rozwijał się w latach 20. i 30. XX wieku. Wywodzi się z amerykańskiego realizmu sprzed I wojny światowej oraz z Ashcan School, będąc w opozycji do malarstwa abstrakcyjnego. Głównym założeniem tego nurtu było szczegółowe ukazywanie amerykańskiego stylu życia i krajobrazu, czerpiąc inspiracje z codzienności mieszkańców USA. American scene painting dzielił się na dwa nurty: social realism, który miał społeczno-polityczny charakter oraz regionalism, koncentrujący się na tematyce wiejskiej. Czołowymi przedstawicielami tego nurtu byli: Thomas Hart Benton, Edward Hopper, John Steuart Curry, Grant Wood, Norman Rockwell, Charles Ephraim Burchfield oraz Andrew Wyeth.
Historia
W Ameryce lat 30. nastąpiło odrodzenie rodzimego realizmu, które miało swoje korzenie w Ashcan School. Wydarzenia takie jak kryzys na Nowojorskiej Giełdzie w 1929 roku, prowadzący do wielkiej depresji, oraz wzrost faszyzmu w Europie, spowodowały nasilenie tendencji izolacjonistycznych w polityce i sztuce. Wiele osób w USA postrzegało europejską abstrakcję jako symbol rosnącej dekadencji, co doprowadziło do zwrotu ku realizmowi, który rozwijał specyficznie amerykańską symbolikę, wcześniej eksponowaną przez precyzionistów. Malarze z nurtu American scene painting, znani również jako malarze amerykańskiego gotycyzmu lub regionaliści, tworzyli obrazy, które były apoteozą izolacjonizmu i wiejskości.
Twórczość
Edward Hopper studiował w New York School of Art pod okiem Roberta Henriego, jednego z pionierów amerykańskiego realizmu. Po ukończeniu studiów udał się do Europy, gdzie w Paryżu kontynuował edukację artystyczną. Po kilku miesiącach, zniechęcony, wrócił do Ameryki, stwierdzając, że pobyt w Europie niewiele mu dał. Nie spotkał żadnych znanych artystów, a czas spędzał na przesiadywaniu w kawiarniach i sporadycznych wizytach w teatrach. Odwiedził Europę jeszcze dwa razy, w 1909 i 1910 roku, i mimo że te podróże przyniosły mu pewne korzyści, postanowił skupić się na tematyce amerykańskiej, co przyniosło mu sukces. Obrazy Hoppera charakteryzują się specyficznym użyciem światła, które jeden z krytyków określił jako światło „oświetlające, ale nie ogrzewające”, nadającym jego dziełom tajemniczość. Artysta dążył do ukazania dusznego, kiczowatego życia w małym amerykańskim mieście oraz atmosfery przygnębiającego osamotnienia, emanowanego przez podmiejski krajobraz. Tematyka wiejskiej i małomiasteczkowej architektury znalazła również odbicie w pełnych ekspresji i fantazji obrazach Charlesa Ephraima Burchfielda, które także emanują nastrojem osamotnienia i rozpaczy, co sprawiło, że krytycy nazwali je „pieśniami nienawiści”. Hopper zauważył, że prace jego przyjaciela odzwierciedlają znużenie codziennym życiem w prowincjonalnej społeczności.
Podczas gdy wiejska i małomiasteczkowa Ameryka w interpretacji Burchfielda i Hoppera mogła wydawać się monotonna i deprymująca, regionaliści przedstawili te same motywy w bardziej optymistycznej i nostalgicznej tonacji. W 1933 roku dziennikarz i marszand Maynard Walker zorganizował wystawę w Kansas City Art Institute zatytułowaną „American Painting Since Whistler”, na której zaprezentowano prace Thomasa Harta Bentona, Johna Steuarta Curry’ego oraz Granta Wooda. Walker, gorliwy promotor amerykańskiego realizmu, wprowadził apel w katalogu wystawy, zachęcając kolekcjonerów do wspierania tej sztuki zamiast sprowadzania „śmieci” z École de Paris. Henry Luce w magazynie „Time” entuzjastycznie poparł ideę patriotycznej sztuki amerykańskiej, podtrzymującej zdrowe „amerykańskie wartości”. Na okładce bożonarodzeniowego wydania „Time” z 1934 roku znalazła się ilustracja Bentona, a wewnątrz kolorowe reprodukcje oraz pozytywne recenzje innych dzieł sztuki regionalistycznej. To oznaczało narodziny mitu regionalizmu z Bentonem, Currym i Woodem w głównych rolach. W pierwszej połowie lat 30. szczególną popularnością cieszyły się obrazy Granta Wooda, ukazujące krajobrazy Środkowo-Zachodnich Stanów Zjednoczonych, małomiasteczkowe społeczności oraz purytańskich farmerów z Iowa. Jego obraz American Gothic z 1930 roku stał się narodową ikoną, symbolizującą niezłomność ducha amerykańskiej klasy średniej. Thomas Hart Benton stał się rzecznikiem regionalizmu, a jego nacjonalizm graniczył z ksenofobią:
„Wiatrak, sterta śmieci i rotarianin więcej dla mnie znaczą niż Notre-Dame czy Partenon.”
Benton szczególnie gardził wielkimi miastami, w szczególności Nowym Jorkiem oraz europejskim modernizmem. Jego dynamiczny i heroiczny styl znalazł wyraz w serii murali publicznych, namalowanych po 1930 roku, które przedstawiały wyidealizowaną historię społeczną ludzi Środkowego Zachodu, ukazanych w muskularnej figuracji przypominającej dzieła Michała Anioła. Benton studiował w Paryżu pod okiem malarza synchromistycznego Stantona Macdonalda-Wrighta, ale później zwrócił się ku realizmowi, niszcząc większość swoich wczesnych prac abstrakcyjnych. W latach 30. uczył w Art Students League of New York, gdzie był nauczycielem i przyjacielem Jacksona Pollocka; od wczesnych lat 40., gdy popularność regionalizmu zaczęła maleć, jego uwagę zaczęły przyciągać prądy ekspresjonizmu abstrakcyjnego, reprezentowane przez grupę malarzy związanych z Pollockiem.
Innymi ważnymi przedstawicielami regionalizmu byli Norman Rockwell i Andrew Wyeth. Rockwell był najbardziej rozpoznawalnym regionalistą, a jego prace ukazywały się przez ponad 40 lat w czasopiśmie „The Saturday Evening Post”; ostatni jego obraz dla tego czasopisma został opublikowany w 1963 roku, z okazji zakończenia współpracy, w trakcie której artysta stworzył ilustracje do 321 okładek. Przez następne 10 lat malował dla Look Magazine, gdzie jego tematyka koncentrowała się na prawach obywatelskich, ubóstwie oraz badaniach przestrzeni kosmicznej.
Andrew Wyeth, również klasyfikowany jako malarz-realist, inspirował się krajobrazami wiejskiej Ameryki, szczególnie z okolic swoich domów w Pensylwanii i Maine, chociaż sam artysta uważał się za abstrakcjonistę.
Zbiory
Dzieła artystów związanych z american scene painting można znaleźć w takich instytucjach jak: Butler Institute of American Art w Youngstown, Cedar Rapids Museum of Art w Cedar Rapids, Knoxville Museum of Art w Knoxville, National Museum of American Art w Waszyngtonie oraz Swope Art Museum w Terre Haute.
Przypisy
Bibliografia
Amy Dempsey: Styles, schools and movements: an encyclopaedic guide to modern art. London: Thames & Hudson, 2002. ISBN 0-500-23788-3. (ang.).
Philippa Hurd: The Prestel Dictionary of Art and Artists in the 20th Century. Munich, London, New York: Prestel, 2000. ISBN 3-7913-2325-3. (ang.).
