American Banknote Company
American Banknote Company, znana również jako American Bank Note Company, to amerykańska firma specjalizująca się w drukowaniu zabezpieczonym banknotów, dokumentów, znaczków pocztowych, czeków oraz obligacji.
Historia
W 1795 roku, rytownik z Mennicy Stanów Zjednoczonych, Robert Scot, założył drukarnię w Filadelfii. Powstała ona w okresie intensywnego rozwoju amerykańskiego handlu, co wiązało się z rosnącym zapotrzebowaniem na banki i pieniądz. Wspólnie z Scottem pracowali inni rytownicy i drukarze: John Draper, George Murray oraz Gideon Fairman. W 1810 roku, trzej wspólnicy utworzyli firmę Murray, Draper, Fairman & Company. Do grupy dołączył także Jacob Perkins, który zaproponował, aby w produkcji płyt do druku wklęsłego zamiast miedzi stosować stal, co miało zwiększyć wydajność druku z 5000 do 30 000 odcisków. Pomysły Perkinsa wzbudziły zainteresowanie Anglików, którzy w 1818 roku zasugerowali, aby firma Murray, Draper, Fairman & Company przedstawiła swoje rozwiązania Bankowi Anglii. Jednakże oferta została odrzucona przez komitet bankowy.
W 1858 roku doszło do fuzji Murray, Draper, Fairman & Company z trzema innymi firmami drukarskimi, co doprowadziło do powstania American Banknote Company.
W momencie wybuchu wojny secesyjnej, rząd Abrahama Lincolna zakazał handlu z Konfederacją. Tracy Edson, ówczesny szef American Banknote Company, nakazał przedstawicielstwu w Nowym Orleanie zerwanie kontaktów z władzami Skonfederowanych Stanów Ameryki. Mimo to, w okresie od maja do września 1861 roku, drukarnia w Nowym Orleanie wyemitowała serię banknotów dla secesjonistów z nadrukiem „Southern Bank Note Company”.
W 1862 roku American Banknote Company drukowała banknoty dla Grecji oraz Kolumbii.
W 1863 roku wprowadzono National Bank Act, który ustanowił National Bank Note jako nowy środek płatniczy. Banknoty te były zabezpieczone poprzez obowiązek wykupu obligacji amerykańskich przez drukarnie, które następnie deponowano w Skarbie Stanów Zjednoczonych. W efekcie, American Banknote Company rozpoczęła druk banknotów o nominałach 10, 20, 50 i 100 dolarów, a w roku następnym zaczęto produkcję jednodolarówek.
W 1865 roku firma otrzymała zlecenia na druk banknotów dla terytoriów brytyjskich, Brazylijczyków, Ekwadoru, Urugwaju, obligacji dla Peru oraz znaczków pocztowych dla Argentyny.
W 1891 roku, z uwagi na zakaz Departamentu Skarbu dotyczący użycia papieru z jedwabiem do druku banknotów dla zagranicznych klientów, American Banknote Company wprowadziła papier z planszetami, które miały służyć jako zabezpieczenie przed fałszerstwami. W tym samym roku firma American Express wykorzystała technologie oferowane przez American Banknote Company przy produkcji swoich czeków.
W 1893 roku drukarnia zaprojektowała i wyemitowała serię znaczków z okazji Columbian Exposition w Chicago, które charakteryzowały się podłużnym kształtem i większym rozmiarem. Były to ostatnie znaczki wydane dla rządu Stanów Zjednoczonych, a rok później wygasł czterdziestoletni kontrakt z Departamentem Poczty Stanów Zjednoczonych na druk znaczków.
W 1912 roku nowo utworzona Republika Chińska zleciła American Banknote Company druk banknotów, a współpraca zakończyła się w 1949 roku.
Po przystąpieniu do I wojny światowej, rząd USA postanowił sfinansować przygotowania do konfliktu poprzez emisję obligacji wojennych i znaczków oszczędnościowych, zwracając się o pomoc do American Banknote Company. Firma została zaangażowana w projektowanie oraz produkcję nowych francuskich banknotów na wypadek zdobycia Paryża przez Niemców.
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w Londynie planował emisję pieniądza powojennego, zlecając American Banknote Company druk dwóch nominałów: 20 i 50 złotych (wzory i banknoty obiegowe) datowane na 20 sierpnia 1939 roku. Banknoty te nigdy nie weszły do obiegu i zostały zniszczone w 1951 roku, chociaż część z nich zachowano w archiwach.
W 1943 roku American Banknote Company otrzymała zlecenie na zaprojektowanie i wydrukowanie znaczków pocztowych z serii Overrun Countries, na których przedstawiono flagi państw zaatakowanych przez państwa Osi, takich jak: Polska, Czechosłowacja, Jugosławia, Norwegia, Luksemburg, Holandia, Belgia, Francja, Grecja, Albania oraz Austria. Do serii dodano również Danię i Koreę Południową. W 1953 roku firma przygotowała kolejną serię znaczków dla ONZ.
American Banknote Company była również zaangażowana w druk banknotów dla Anglo-Palestine Bank w Izraelu. Przygotowania do druku rozpoczęto przed 1948 rokiem, co wymagało, aby produkcja odbyła się poza Mandatem Palestyny, ponieważ władze Jiszuwu nie dysponowały odpowiednim sprzętem do drukowania banknotów. W celu uzyskania zlecenia, American Banknote Company musiała najpierw uzyskać zgodę Departamentu Stanu. Eliezer Hoofien i Aharon Barth próbowali obejść tę procedurę, zapewniając, że banknoty nie będą miały statusu legalnego środka płatniczego. W związku z tym, na banknotach nie umieszczono nazwy firmy, a projekty wykonano z wykorzystaniem giloszy przeznaczonych dla Republiki Chińskiej.
W latach 70. i 80. XX wieku firma zaangażowała się w rozwój technologii druku holograficznego, oferując swoje usługi przez American Bank Note Holographies Inc. dla takich klientów jak Mastercard, Hallmark oraz National Geographic.
American Banknote Company w swojej historii drukowała banknoty dla:
Galeria
Zobacz też
Banknoty Banku Polskiego na emigracji
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
George G. Cuhaj, Standard Catalog of World Paper Money. General Issues 1368-1960, Iola: Krause Publications, 2014, ISSN 1538-2001.
William W. Griffiths, The Story of American Bank Note Company, New York: American Bank Note Company, 1959.
Tadeusz T. Kałkowski, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981.
Tracy T. Schmidt, Standard Catalog of World Paper Money, Modern Issues, 1961-Present, Iola: Krause Publications, 2018, ISSN 1538-2028.
Józef J. Szwagrzyk, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Ossolineum, 1973.
