Amelia Maria Ludwika Helena Orleańska, francuska Amélie Marie Louise Hélène d’Orléans (urodzona 28 września 1865 roku w York House, Twickenham, Londyn, zmarła 25 października 1951 roku w Château de Bellevue, Wersal) – była królową Portugalii.
Życiorys
Dzieciństwo
Amelia Orleańska była najstarszą córką Filipa Orleańskiego, hrabiego Paryża, oraz jego żony, Marii Izabeli Orleańskiej. Jej dziadkami ze strony ojca byli Ferdynand Filip Orleański, książę Orleanu, oraz księżniczka Helena Mecklenburg-Schwerin. Dziadkami ze strony matki byli natomiast Antoni Orleański, książę Montpensier, i infantka Ludwika Ferdynanda Burbon, księżna Montpensier.
Zamążpójście
22 maja 1886 roku Amelia poślubiła następcę tronu Portugalii, księcia Karola Braganzę. Z tego małżeństwa przyszło na świat troje dzieci:
- Ludwik Filip, książę Braganza (ur. 21 marca 1887, zm. 1 lutego 1908),
- Maria Anna, infantka (ur. i zm. 14 grudnia 1887),
- Manuel II (ur. 19 marca 1889, zm. 2 lipca 1932).
Śmierć męża
1 lutego 1908 roku rodzina królewska wracała z pałacu w Vila Viçosa do Lizbony. W trakcie przejazdu przez Terreiro do Paço, ich powóz został ostrzelany. Napastnicy, co najmniej dwóch mężczyzn: Alfredo Costa i Manuel Buiça, otworzyli ogień. Król zmarł na miejscu, jego następca – książę Ludwik Filip, odniósł śmiertelne rany, a książę Manuel został postrzelony w ramię. Amelia na szczęście nie doznała żadnych obrażeń. Mordercy zostali zlikwidowani przez straż królewską. Okazało się, że obaj byli członkami portugalskiej partii republikańskiej. Około dwudziestu minut po strzelaninie książę Ludwik Filip zmarł, a następnego dnia ogłoszono, że Manuel został nowym królem Portugalii. Amelia stała się królową matką.
Ostatnia królowa kraju
Manuel II panował do 5 października 1910 roku, kiedy został obalony podczas wojskowego zamachu stanu, co doprowadziło do powstania I Republiki Portugalskiej. Amelia oraz pozostała część rodziny królewskiej musieli opuścić Portugalię i udać się na wygnanie. Ponieważ monarchia w Portugalii nigdy nie została przywrócona, była ona ostatnią królową tego kraju.
Odznaczenia
Amelia była damą portugalskiego Orderu Świętej Elżbiety, hiszpańskiego Orderu Królowej Marii Luizy (1886), austriackiego Orderu Krzyża Gwiaździstego, suwerennego Orderu Maltańskiego (1893), rosyjskiego Orderu Świętej Katarzyny oraz portugalskiego Krzyża Wielkiego Orderu Vila Viçosa.
9 maja 1909 roku została odznaczona przez swojego syna Wielkim Krzyżem Wstęgi Trzech Orderów.
Przypisy
