Ambrož Hradecký

Ambrož Hradecký (data urodzenia nieznana, zmarł 16 października 1439 w Kolínie) – czeski kaznodzieja, polityk oraz dowódca husycki.

Życiorys

Po raz pierwszy wzmianka o nim pojawia się w 1419 roku, gdy pełnił funkcję kapłana w katedrze Świętego Ducha w Hradcu Králové. Został jednak wygnany z miasta przez królową Zofię Bawarską. Wiosną 1420 roku, wspólnie z Divišem Bořkiem, zorganizował tłum na górze Oreb i poprowadził go do Pragi, która była zagrożona przez wojska Zygmunta Luksemburskiego, niszcząc przy tym osady na swojej drodze, w tym paląc klasztor w Mnichovo Hradiště.

W czerwcu tego samego roku orędownicy zdobyli Hradec Králové. Pod przewodnictwem Ambroža, miasto stało się kluczowym ośrodkiem ruchu husyckiego. W trakcie konfliktu z Taborem, sam Jan Žižka zwracał się do Ambroża z prośbą o rady. Po śmierci Žižki, jego ciało zostało przewiezione do Hradca Králové i pochowane w miejscowym kościele parafialnym. W 1433 roku Ambrož został mianowany archidiakonem oraz kapitanem Hradca Králové, a także brał udział w rozmowach jako ambasador w Bazylei.

Po wyborze Zygmunta Luksemburskiego na króla Czech, Ambrož kontynuował opór wobec jego rządów. We wrześniu 1436 roku król pozbawił go tytułu kapitana i wysłał do Hradca bardziej lojalnego dowódcę z oddziałem, aby zdobył miasto. Ambrož jednak odmówił ustąpienia ze swojego stanowiska i rozpoczął obronę. Pomimo znacznych strat wśród obrońców, odrzucił propozycję negocjacji i dopiero w 1437 roku, kiedy większość jego wojsk została zniszczona, opuścił miasto. Został ranny i wzięty do niewoli, lecz wkrótce udało mu się wydostać na wolność. Po uwolnieniu udał się do Kolína, gdzie zmarł 16 października 1439 roku.

Za życia Ambrož był znany jako duchowy przywódca sierot, protektor pikardów oraz wykładowców czeskich uniwersytetów, którym udzielił azylu po 1427 roku. Przez całe życie utrzymywał jednak, że przejście na katolicyzm powinno być karane śmiercią.

Postać Ambroża Hradeckiego występuje również jako postać drugoplanowa w Trylogii husyckiej autorstwa Andrzeja Sapkowskiego.

Przypisy

Przeczytaj u przyjaciół: