Ambasada Stanów Zjednoczonych w Mińsku (ang. Embassy of the United States of America in Minsk, biał. Амбасада ЗША ў Мінску) stanowi misję dyplomatyczną USA w Republice Białorusi.
Historia
Stany Zjednoczone uznały niepodległość Białorusi 25 grudnia 1991 roku, podczas prezydentury George’a H.W. Busha. Tego samego dnia oba państwa rozpoczęły współpracę dyplomatyczną.
Ambasada USA w Mińsku została otwarta 31 stycznia 1992 roku. Z kolei 25 sierpnia 1992 roku, w rocznicę uzyskania przez Białoruś niepodległości, Amerykanie wyznaczyli pierwszego ambasadora. 15 stycznia 1994 roku Białoruś odwiedził prezydent Bill Clinton, co stanowiło jedyną do tej pory wizytę amerykańskiego przywódcy w tym kraju.
Kryzys dyplomatyczny w 1998
W kwietniu 1998 roku władze białoruskie poinformowały szefów misji dyplomatycznych, w tym ambasadora USA, o konieczności opuszczenia rezydencji w mińskim osiedlu Drozdy, oficjalnie z powodu remontu. W obronie przeciwko wypowiedzeniu przez rząd białoruski umowy najmu oraz utrudnianiu życia w rezydencji, 22 czerwca 1998 roku ambasador Daniel V. Speckhard, wraz z ambasadorami niektórych krajów europejskich, opuścił Białoruś. Po rozwiązaniu kwestii związanych z rezydencjami dyplomatów oraz wypłacie odszkodowań, Speckhard powrócił do Mińska we wrześniu 1999 roku.
Kryzys dyplomatyczny w 2008
W 2008 roku, wskutek nałożenia przez rząd USA sankcji na białoruską państwową firmę naftową Biełnaftachim z powodu polityki prezydenta Alaksandra Łukaszenki wobec opozycji, stosunki między krajami uległy pogorszeniu. W rezultacie Mińsk odwołał swojego ambasadora w Waszyngtonie i zagroził wydaleniem amerykańskiego ambasadora z Mińska. Po tym ostrzeżeniu ambasador Karen B. Stewart została odwołana z placówki przez rząd USA 12 marca 2008 roku.
W odpowiedzi Białoruś dobrowolnie zmniejszyła liczbę pracowników swoich misji w Stanach Zjednoczonych do pięciu osób oraz zażądała ograniczenia liczby dyplomatów amerykańskich w Mińsku do pięciu. Rząd USA odmówił redukcji etatów w ambasadzie, jednak białoruskie władze wydaliły dziesięciu z piętnastu amerykańskich dyplomatów, co zmusiło ambasadę USA do utrzymania pięciu pracowników.
W ramach reperkusji Departament Stanu USA rozważał wystąpienie z żądaniem kolejnego zmniejszenia liczby białoruskich dyplomatów w USA, a nawet zamknięcie ambasady Białorusi w Waszyngtonie, konsulatu generalnego w Nowym Jorku oraz ambasady USA w Mińsku. Agencja Associated Press informowała, że zapadły już pozytywne decyzje w tej sprawie oraz, że Amerykanie prowadzą rozmowy z innym państwem na temat reprezentowania amerykańskich interesów w Białorusi. Ostatecznie rząd USA nie podjął dalszych działań w celu zaostrzenia konfliktu z Białorusią. Od momentu odwołania ambasador Stewart, kierownicy placówki dyplomatycznej USA w Mińsku byli mianowani w randze chargé d’affaires.
Odmrożenie stosunków
W lutym 2019 roku, podczas spotkania ministra spraw zagranicznych Białorusi Uładzimira Makieja z zastępcą asystenta sekretarza stanu USA ds. Europejskich i Euroazjatyckich George’em P. Kentem w Mińsku, strona białoruska ogłosiła zniesienie ograniczeń dotyczących liczby pracowników dyplomatycznych ambasady USA w Mińsku. 17 września 2019 roku zastępca sekretarza stanu ds. politycznych David Hale, w trakcie spotkania z prezydentem Białorusi Alaksandrem Łukaszenką, zapowiedział wymianę ambasadorów między oboma krajami.
1 lutego 2020 roku, w trakcie wizyty w Mińsku, sekretarz stanu USA Mike Pompeo ogłosił, że wkrótce nastąpi powołanie amerykańskiego ambasadora w Mińsku. W czerwcu 2020 roku chargé d’affaires Jenifer H. Moore poinformowała, że nowy ambasador przyjedzie na Białoruś latem tego roku. Prezydent Donald Trump nominował na to stanowisko dotychczasową zastępcę doradcy sekretarza stanu ds. Europy Zachodniej, Julie D. Fisher. Jednak zatwierdzenie nominacji uległo opóźnieniu, prawdopodobnie z powodu protestów po wyborach prezydenckich na Białorusi 9 sierpnia 2020 roku, choć administracja amerykańska unikała komentarzy na temat przyczyn wstrzymania wyboru nowego ambasadora. Ostatecznie Senat zatwierdził nominację 15 grudnia 2020 roku, a 23 grudnia 2020 roku ambasador została zaprzysiężona. Utrzymała swoje stanowisko po zmianie administracji w styczniu 2021 roku, jednak nie mogła go objąć z powodu nieudzielenia wizy przez władze białoruskie. W praktyce ambasador Fisher przebywa w Wilnie, gdzie spotyka się z białoruskimi przedstawicielami opozycji.
Kryzys dyplomatyczny w 2021
11 sierpnia 2021 roku władze białoruskie cofnęły zgodę na objęcie przez Julie D. Fisher funkcji ambasadora USA w Mińsku oraz nakazały ograniczenie liczby pracowników w amerykańskiej ambasadzie do pięciu dyplomatów od 1 września 2021 roku. Działania te były wynikiem amerykańskich sankcji nałożonych na Białoruś oraz obniżenia poziomu wzajemnych relacji.
Kierownicy placówki
Jeżeli nie zaznaczono inaczej – w randze ambasadora:
- David H. Swartz (1992 – 1994)
- George A. Krol (1994) chargé d’affaires a.i.
- Kenneth S. Yalowitz (1994 – 1997)
- Daniel V. Speckhard (1997 – 2000) w latach 1998 – 1999 przebywał poza Białorusią
- Michael G. Kozak (2000 – 2003)
- George A. Krol (2003 – 2006)
- Karen B. Stewart (2006 – 2008)
- Jonathan M. Moore chargé d’affaires
- Michael D. Scanlan chargé d’affaires
- Ethan A. Goldrich chargé d’affaires
- Scott M. Rauland chargé d’affaires
- Robert Riley chargé d’affaires
- Jenifer H. Moore chargé d’affaires
- Jeffrey Giauque (2020 – 2021) chargé d’affaires
- Julie D. Fisher (2021 – nadal)
- Ruben Harutunian (2021 – nadal) chargé d’affaires
Uwagi
Przypisy
Linki zewnętrzne
Twitter Ambasady Stanów Zjednoczonych w Mińsku
Bibliografia
Ambasada Stanów Zjednoczonych w Mińsku. [dostęp 2020-09-13]. (ang.).
Policy & History. Ambasada Stanów Zjednoczonych w Mińsku. [dostęp 2020-09-13]. (ang.).
A Guide to the United States’ History of Recognition, Diplomatic, and Consular Relations, by Country, since 1776: Belarus. Office of the Historian, Foreign Service Institute United States Department of State. [dostęp 2020-09-13]. (ang.).
