Ambasada Stanów Zjednoczonych w Kabulu
Ambasada Stanów Zjednoczonych w Kabulu (ang. The Embassy of the United States in Kabul, paszto په کابل کې د افغانستان سفارت د) była dawną misją dyplomatyczną USA w Islamskiej Republice Afganistanu.
Na dzień dzisiejszy (2023) Stany Zjednoczone nie uznają rządu Islamskiego Emiratu Afganistanu ani żadnej innej instytucji sprawującej władzę w Afganistanie jako legalnego rządu tego kraju.
Historia
Afganistan uzyskał uznanie niepodległości przez Stany Zjednoczone 26 lipca 1921 roku, za prezydentury Warrena Hardinga. Stosunki dyplomatyczne zostały nawiązane 4 maja 1935 roku, kiedy poseł USA w Teheranie, William H. Hornibrook, przekazał listy uwierzytelniające władzom Królestwa Afganistanu. W kolejnych latach posłowie Stanów Zjednoczonych akredytowani byli w Teheranie.
6 czerwca 1942 roku otwarto Poselstwo Stanów Zjednoczonych w Kabulu, które 5 czerwca 1948 roku uzyskało status ambasady. 14 lutego 1979 roku ambasador USA w Kabulu, Adolph Dubs, został uprowadzony i zamordowany. Po tym incydencie Stany Zjednoczone wstrzymały mianowanie swoich ambasadorów w Kabulu, a placówką kierowali dyplomaci w randze chargé d’affaires. Ambasada funkcjonowała podczas radzieckiej interwencji w Afganistanie, kiedy to Amerykanie wspierali antysowieckie grupy zbrojne. Wycofanie się Sowietów z Afganistanu na początku 1989 roku spowodowało zamknięcie ambasady z powodu obaw o bezpieczeństwo dyplomatów. Placówka została zamknięta 30 stycznia 1989 roku.
Wojna w Afganistanie
7 października 2001 roku rozpoczęła się natowska inwazja na Afganistan pod przewodnictwem USA, która przerodziła się w wojnę trwającą do 2021 roku. 17 grudnia 2001 roku utworzono Biuro Łącznikowe Stanów Zjednoczonych w Kabulu, a 22 grudnia 2001 roku USA uznały nowe afgańskie władze. 17 stycznia 2002 roku w miejsce biura łącznikowego otwarto Ambasadę Stanów Zjednoczonych w Kabulu.
W 2002 roku zbudowano tymczasowe obiekty placówki o wartości ponad 100 mln USD. W latach 2010–2016 ambasada została rozbudowana, a koszty budowy wyniosły 792,9 mln USD, przy planowanych wydatkach wynoszących 511 mln USD. Ambasada była wielokrotnie atakowana.
12 sierpnia 2021 roku, w związku z planami wycofania do końca miesiąca amerykańskich wojsk z Afganistanu oraz rosnącą ofensywą talibów, ogłoszono częściową ewakuację personelu ambasady. Rzecznik Departamentu Stanu USA, Ned Price, zapewnił, że ambasada pozostaje otwarta, a Amerykanie planują kontynuować działalność dyplomatyczną w Kabulu po wycofaniu wojsk. Na początku lipca 2021 roku w ambasadzie pracowało około 4000 osób, w tym około 1400 obywateli amerykańskich oraz afgańskich pracowników. Od stycznia 2020 roku misja nie miała ambasadora.
15 sierpnia 2021 roku, w dniu zajęcia Kabulu przez talibów, ambasada została ewakuowana na Port Lotniczy im. Hamida Karzaia, chroniony przez amerykańskie wojsko. 31 sierpnia 2021 roku amerykańscy dyplomaci opuścili Afganistan, a działalność ambasady została zawieszona.
Obecnie w Dosze, Katarze, funkcjonuje Zespół ds. Afganistanu, kierowany przez dyplomatę w randze chargé d’affaires. 12 listopada 2021 roku podpisano porozumienie między rządami Stanów Zjednoczonych i Kataru, na mocy którego od 31 grudnia 2021 roku Sekcja Interesów Amerykańskich Ambasady Kataru w Kabulu przejęła odpowiedzialność za amerykańskie interesy w Afganistanie.
Szefowie misji
Posłowie Stanów Zjednoczonych
Jeżeli nie zaznaczono inaczej, w randze posła:
- William Harrison Hornibrook (1935 – 1936) – poseł USA w Teheranie
- Louis Goethe Dreyfus Jr. (1941 – 1942) – poseł USA w Teheranie
- Charles Wheeler Thayer (1942) – chargé d’affaires
- Cornelius Van Hemert Engert (1942 – 1945)
- Ely Eliot Palmer (1945 – 1948)
Ambasadorzy Stanów Zjednoczonych
Jeżeli nie zaznaczono inaczej, w randze ambasadora:
- Ely Eliot Palmer (1948)
- Louis Goethe Dreyfus Jr. (1949 – 1951)
- George Robert Merrell (1951 – 1952)
- Angus Ivan Ward (1952 – 1956)
- Sheldon Tibbetts Mills (1956 – 1959)
- Henry Alfred Byroade (1959 – 1962)
- John Milton Steeves (1962 – 1966)
- Robert Gerhard Neumann (1967 – 1973)
- Theodore Lyman Eliot Jr. (1973 – 1978)
- Adolph Dubs (1978 – 1979)
- J. Bruce Amstutz (1979 – 1980) – chargé d’affaires
- Hawthorne Quinn Mills (1980 – 1982) – chargé d’affaires
- Charles Franklin Dunbar (1982 – 1983) – chargé d’affaires
- Edward Hurwitz (1983 – 1986) – chargé d’affaires
- James Maurice Ealum (1986 – 1987) – chargé d’affaires
- Jon David Glassman (1987 – 1989) – chargé d’affaires
- Ambasada zamknięta (1989 – 2002)
- Ryan Clark Crocker (2002) – chargé d’affaires
- Robert Patrick John Finn (2002 – 2003)
- Zalmay Khalilzad (2003 – 2005)
- Ronald E. Neumann (2005 – 2007)
- William Braucher Wood (2007 – 2009)
- Karl Winfrid Eikenberry (2009 – 2011)
- Ryan Clark Crocker (2011 – 2012)
- James B. Cunningham (2012 – 2014)
- Peter Michael McKinley (2015 – 2016)
- John R. Bass (2017 – 2020)
- Ross L. Wilson (2020 – 2021) – chargé d’affaires
- Ambasada zamknięta (2021 – nadal)
