Ambasada RP w Berlinie

Ambasada RP w Berlinie

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Federalnej Niemiec, znana jako Ambasada RP w Berlinie (niem. Botschaft der Republik Polen in Berlin), stanowi polską misję dyplomatyczną w Niemczech.

Aktualnie ambasadą kieruje Jan Tombiński, pracownik administracyjny.

Podział organizacyjny

W skład ambasady wchodzą następujące wydziały:

  • Wydział Polityczny (Politische Abteilung)
  • Referat ds. Dyplomacji Publicznej (Referat für Öffentlichkeitsarbeit)
  • Rzecznik Prasowy (Presseattaché)
  • Protokół (Protokoll)
  • Wydział Komunikacji i Dyplomacji Publicznej (Presse- und Öffentlichkeitsarbeit)
  • Wydział Konsularny i Polonii (Konsularabteilung und Zusammenarbeit mit der Polonia), Richard-Strauss-Straße 11, D-14193 Berlin-Grunewald

Okręg konsularny obejmuje: Berlin, Brandenburgię, Meklemburgię-Pomorze Przednie, Saksonię, Saksonię-Anhalt oraz Turyngię.

  • Wydział Ekonomiczny (Wirtschaftsabteilung), Lassenstraße 39, D-14193 Berlin
  • Wydział Administracyjny (Administration)
  • Wydział Bezpieczeństwa, Zabezpieczeń Technicznych i Łączności (Sicherheitsabteilung für Technik und Verbindungen)
  • Referat ds. Finansowych (Referat für Finanzen)
  • Referat ds. Inwestycji Budowlanych (Referat für Investitionen)
  • Attachat Obrony (Büro des Verteidigungsattaché)
  • Oficer łącznikowy Policji (Polizei-Verbindungsoffizier)
  • Oficer łącznikowy Straży Granicznej (Verbindungsoffizier Der Grenzpolizei)
  • Przedstawiciel Krajowej Administracji Skarbowej (Vertreter Der Landesfinanzverwaltung)

Historia

W latach 1916–1918 w Berlinie funkcjonowało przedstawicielstwo Rady Regencyjnej.

Okres międzywojenny

Stosunki dyplomatyczne pomiędzy II Rzecząpospolitą, utworzoną na mocy traktatu wersalskiego po I wojnie światowej, a Republiką Weimarską rozpoczęły się w 1918 roku. Polska wkrótce później otworzyła swoje poselstwo w Berlinie, które początkowo mieściło się w hotelu, a następnie przy Lützowufer 5, a od 1921 roku przy Kurfürstenstraße 136 w dzielnicy Schöneberg. Konsulat, mający status konsulatu generalnego, znajdował się pod adresem Kurfürstenstraße 137 (na rogu Motzstraße, obecnie Else-Lasker-Schüler-Straße). W 1934 roku poselstwo zostało przekształcone w ambasadę.

Po wybuchu II wojny światowej budynek ambasady został przejęty przez Oddział Propagandy Ministerstwa Spraw Zagranicznych III Rzeszy.

W połowie 1939 roku w III Rzeszy oraz Protektoracie Czech i Moraw działało 18 polskich konsulatów różnej rangi, w których pracowało 181 urzędników Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz wielu pracowników fizycznych. Około 32% pracowników polskiej służby konsularnej znajdowało się pod jurysdykcją niemiecką.

Na ziemiach niemieckich po 1945 roku

Po zakończeniu II wojny światowej część zadań dyplomatycznych na terenach niemieckich pełniła Polska Misja Wojskowa, powołana w 1945 roku, z siedzibą w zabytkowym dworku przy Lassenstraße 19–21 w zachodnioberlińskiej dzielnicy Grunewald. Dworek został zbudowany w 1913 roku dla przemysłowca chemicznego Wilhelma Spindlera.

W latach 1946–1950 Polska Rzeczpospolita Ludowa miała sieć konsulatów na terenie Niemiec, w tym konsulaty generalne w Düsseldorfie i Frankfurcie nad Menem oraz konsulaty w Hamburgu, Hanowerze, Monachium i Rastatt.

Po utworzeniu przedstawicielstw w Niemieckiej Republice Demokratycznej oraz Republice Federalnej Niemiec, Polska Misja Wojskowa reprezentowała PRL w Berlinie Zachodnim.

W państwach niemieckich utworzonych w 1949 roku

W Niemieckiej Republice Demokratycznej

Polska Rzeczpospolita Ludowa uznała Niemiecką Republikę Demokratyczną 18 października 1949 roku, nawiązując z nią stosunki dyplomatyczne. Polska placówka zajmowała kamienicę przy Luisenstraße 13–14 w Berlinie Wschodnim. Później, w latach 1952–1964, mieściła się w budynku byłego Żydowskiego Domu Dziecka przy Berliner Straße 120–121 w dzielnicy Pankow. W latach 70. XX wieku budynek ten służył jako siedziba Ambasady Kuby.

W 1964 roku władze NRD przekazały PRL działkę przy Unter den Linden 70–72, gdzie wzniesiono nowy budynek ambasady, który istniał do 2016 roku.

W Republice Federalnej Niemiec

Pierwsza polska placówka dyplomatyczna w RFN, Przedstawicielstwo ds. Handlu Zagranicznego, zostało utworzone w 1948 roku w Berlinie przy Polskiej Misji Wojskowej, a następnie przeniesione do Kolonii w 1963 roku. Po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych przekształcone w ambasadę w 1974 roku.

W 1990 roku, po zjednoczeniu Niemiec, siedziba Ambasady RP została przeniesiona do gmachu byłej ambasady PRL w Berlinie Wschodnim.

Sprawa budowy nowej siedziby ambasady

Przed realizacją

W drugiej połowie lat 90. XX wieku rząd rozważał przyszłość siedziby ambasady. Ostatecznie zdecydowano się na budowę nowego budynku. W 1997 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych podpisało list intencyjny dotyczący budowy nowej siedziby z przedsiębiorstwem Deutsche Immobilien Anlagegesellschaft (DIA). Projekt zakładał wybudowanie dwóch budynków, z których jeden miał być siedzibą ambasady, a drugi zajmowany przez DIA przez 30 lat.

Po protestach związanych z obawami o bezpieczeństwo, projekt został wstrzymany. W 1998 roku ogłoszono konkurs na projekt nowej siedziby ambasady, który wygrał zespół architektów Zbigniewa Badowskiego, Marka Budzyńskiego i Adama Kowalewskiego. Ostatecznie projekt został rozszerzony, a powierzchnia budynku zwiększyła się do 1,4 tysiąca m².

Realizacja

Rozpoczęcie budowy nowej siedziby ambasady miało miejsce 19 sierpnia 2016 roku. Prace budowlane rozpoczęły się po rozbiórce starego budynku. Nowy obiekt miał być ukończony w 2019 roku, jednak termin ten nie został dotrzymany. Ostatecznie nowy generalny wykonawca, firma STRABAG, został wyłoniony, a umowa na budowę została podpisana 22 października 2020 roku.

Nowa siedziba ambasady, która została otwarta 17 stycznia 2025 roku, obejmuje 475 pomieszczeń, w tym sale reprezentacyjne i pomieszczenia biurowe. Architektura obiektu, zaprojektowanego przez JEMS Architekci, nawiązuje do polskiego modernizmu.

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

  • Edward Kołodziej: Inwentarze akt konsulatów polskich w Niemczech 1918–1939, Instytut Śląski, Opole 1983, s. 119
  • Edward Kołodziej: Inwentarz akt Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie z lat (1919), 1920–1939: Do 1934 roku poselstwa, PWN, Warszawa 1990, s. 421, ISBN 83-01-09876-7, ISBN 978-8301098766.
  • Małgorzata Szostakowska: Konsulaty polskie w Prusach Wschodnich w latach 1920–1939, Pojezierze, Olsztyn 1990, s. 270, ISBN 83-7002-341-X.
  • Romuald Gelles: Dom z białym orłem. Konsulat RP we Wrocławiu (1920–1939), Wratislavia, Wrocław 1992, s. 198
  • Henryk Chałupczak, Edward Kołodziej (opr.): Zjazdy i konferencje konsulów polskich w Niemczech, protokoły i sprawozdania, 1920–1939, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999, s. 375, ISBN 83-227-1354-1.
  • Wojciech Skóra: Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Szczecinie w latach 1925–1939: powstanie i działalność, Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku 2001, s. 295, ISBN 83-88731-15-7, 9788388731150
  • Marek Masnyk, Ryszard Kaczmarek: Konsulaty na pograniczu polsko-niemieckim i polsko-czechosłowackim w latach 1918–1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2004, s. 206, ISBN 83-226-1334-2.
  • Mirosław Golon: Moskwa, Kijów, Mińsk, Leningrad, Wilno…, Problem utworzenia i działalności polskich placówek konsularnych w ZSRR w latach 1944–1972, [w:] Mieczysław Wojciechowski (red.), Polska polityka wschodnia w XX wieku, Włocławek-Toruń 2004, s. 201–237
  • KrzysztofK. Szczepanik KrzysztofK., Dyplomacja Polski 1918–2005, struktury organizacyjne, Warszawa: Wydawnictwo Askon, 2005, s. 243, ISBN 83-87545-89-9, OCLC 69357311.
  • Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator. Tom I. Europa 1918–2006, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Archiwum/Wydawnictwo Askon, Warszawa 2007, s. 584, ISBN 978-83-7452-019-5.
  • Andrzej Gebel: Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Kwidzynie w latach 1920–1939, Zeszyty Kwidzyńskie, nr 5, Towarzystwo Miłośników Ziemi Kwidzyńskiej, Kwidzyn 2001, ISBN 83-914637-3-7.
  • Romuald Gelles: Polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne w Berlinie (1918–2014), „Acta Universitatis Wratislaviensis. Niemcoznawstwo” 2014, nr 22, s. 23–36

Linki zewnętrzne

Przeczytaj u przyjaciół: