Ambasada Francji w Warszawie, znana jako Ambasada Republiki Francuskiej (fr. Ambassade de France à Varsovie), to placówka dyplomatyczna Francji w Polsce, zlokalizowana w Warszawie przy ul. Pięknej 1, pomiędzy ulicami Jazdów i Johna Lennona.
Podział organizacyjny
- Kancelaria dyplomatyczna (Chancellerie)
- Dział konsularny (Section consulaire)
- Dział prasowy (Service de presse)
- Dział współpracy kulturalnej (Service de coopération et d’action culturelle) – Instytut Francuski w Polsce
- Instytut Francuski w Warszawie (Institut français de Varsovie), ul. Widok 12
- Centrum Informacji Francuskiej (Le Centre d’Information sur la France)
- Instytut Francuski w Krakowie (Institut français de Cracovie), ul. Stolarska 15
- Dział spraw społecznych (Service du Conseiller pour les Affaires sociales)
- Regionalny dział ekonomiczny (Service économique régional)
- Misja ekonomiczna Business France (Mission économique Business France)
- Attaché Obrony (Attaché de défense)
- Delegatura Biura ds. międzynarodowej współpracy technicznej policji (Service de coopération technique internationale de police – SCTIP)
- Dział administracyjny i finansowy (Service administratif et financier)
- Liceum Francuskie w Warszawie (Lycée français René-Goscinny de Varsovie), ul. Walecznych 4/6 (1919)
- Konsulat Generalny Republiki Francuskiej w Krakowie (Consulat général de France à Cracovie), ul. Stolarska 15
Siedziba
Po I wojnie światowej
Po zakończeniu I wojny światowej i nawiązaniu stosunków dyplomatycznych w 1919 roku, rozpoczęło działalność poselstwo, które zmieniało lokalizacje. Początkowo znajdowało się w willi Wernickiego w Al. Ujazdowskich 31 (1919–1928), a następnie, od 1924 w randze ambasady, w pałacu Lesserów w Al. Ujazdowskich 6a/ul. Pięknej 10 (lata 20. XX wieku). Kolejne lokalizacje obejmowały dom Szelechowa w Al. Ujazdowskich 15 róg al. Róż 2 (1928–1936), a w latach 1936–1939 ambasada mieściła się w pałacu Branickich, tzw. Czerwonym Pałacu z 1887 roku (proj. Leandro Marconi) przy ul. Frascati 22, który został zniszczony w okresie II wojny światowej.
W czasie wojny polsko-bolszewickiej, w obliczu zagrożenia zajęcia Warszawy, personel poselstwa był okresowo ewakuowany do Poznania, począwszy od sierpnia 1920 roku.
Biuro Radcy Handlowego miało swoje siedziby m.in. przy ul. Foksal 11 (1923–1935).
Instytut Francuski był ulokowany w Pałacu Staszica przy ul. Nowy Świat 72 (1925–1939).
Francja utrzymywała również konsulaty:
- w Warszawie: al. Róż 2 (1923–1938),
- w Gdyni: ul. 10-go Lutego/Sienkiewicza 36 (1938),
- w Katowicach: ul. 3 Maja 23 (1923–1939),
- w Krakowie: ul. Pawiej 3, w pałacyku Jutkiewiczów z 1893 roku (proj. Wandalina Beringera) przy ul. Potockiego 9, oraz w kamienicy z 1912 roku przy ul. Studenckiej 1 róg ul. Podwale 4 (1938),
- w Lwowie (1923-1939): ul. Czarnieckiego 4, obecnie Винниченка/Wynnyczenka (1928–1939),
- w Łodzi: al. Kościuszki 3 (agencja konsularna) (1928–1938),
- w Poznaniu: ul. Wielkie Garbary 4 (1928), ul. Wałach Wazów 15 (1938),
- w Toruniu: budynek z 1896 roku (proj. Carl Gustaw Wilhelm Walter) przy ul. Bydgoskiej 34 (1920-1922), oraz kamienica z 1888 roku przy ul. Mostowej 28 (obecnie nr 30) (1922–1939).
Francuska Misja Wojskowa (1919–1932) była samodzielną strukturą, organizacyjnie niezależną od ambasady, początkowo z siedzibą w hotelu Europejskim przy ul. Krakowskie Przedmieście 13 (1919), a następnie w pałacu Raczyńskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 oraz w hotelu Narodowym w al. Jerozolimskich 47 (1924–1925).
Po II wojnie światowej
Stosunki dyplomatyczne zostały reaktywowane w 1944 roku, najpierw na poziomie przedstawicieli politycznych, a od 1945 roku ambasadorów. W latach 1945–1971 ambasada mieściła się m.in. przy ul. Poselskiej 21 (1945) oraz ul. Zakopiańskiej 9c (1948–1971). Wczesne plany budowy nowej ambasady w miejscu spalonego w 1939 roku pałacu Kronenberga i Teatru Żydowskiego na rogu pl. Małachowskiego nie zostały zrealizowane, a ostatecznie powstał tam hotel Sofitel Victoria. Obecny gmach przy ul. Pięknej 1 został zbudowany w stylu awangardowego modernizmu z aluminiowymi odlewami na fasadzie według projektu architekta Jeana Prouvé oraz z stalowym dachem wiszącym na linach, jego budowa trwała od 1967 do 1971 roku (arch. Bernard Zehrfuss, Henry Bernard i Guillaume Gillet). Ceremonia wmurowania kamienia węgielnego w 1967 roku odbyła się z udziałem gen. Charlesa de Gaulle’a. W latach 2001–2004 przeprowadzono prace renowacyjne w budynku ambasady (arch. Jean Philippe Pargade i Roman Gal), a w tym czasie ambasada tymczasowo mieściła się przy ul. Puławskiej 17.
Biuro Radcy Handlowego miało różne siedziby, w tym przy ul. Zwycięzców 16 (1945–1948), ul. Szczuczyńskiej 6 (1951), ul. Dąbrowieckiej 21 (1955–1966), rezydencja ambasadora w willi rodziny Rotsteinów z 1938 roku (proj. Lucjan Korngold) przy ul. Krynicznej 6 (1945–1948), ul. Miedzeszyńskiej 94 (1948–1966), oraz w pierwszych latach powojennych Biuro Rewindykacji przy ul. Francuskiej 15 oraz Misja Poszukiwawcza przy ul. Krynicznej.
Instytut Francuski po wojnie mieścił się w odbudowanym skrzydle domu w Al. Jerozolimskich 32, a po wznowieniu działalności w latach 1967–1968 w al. Wyzwolenia 14, a w latach 70., 80. i 90. (1990) przy ul. Świętokrzyskiej 36. W 1994 roku zorganizowano go z Francuskim Ośrodkiem Kształcenia i Informacji Kadr (CEFFIC). Od 1994 do września 2009 roku Instytut miał siedzibę w budynku dawnego Banku Landaua, na ul. Senatorskiej 38, a od 28 września 2009 roku znajduje się przy ul. Widok 12.
Od 1961 roku Francja prowadziła również Francuski Ośrodek Dokumentacji Naukowo-Technicznej (Centre de documentation française scientifique), który później zmienił nazwę na Ośrodek Francuskiej Dokumentacji Technicznej przy ul. Marszałkowskiej 77–79 (1972–1990), wraz z filiami w Gdańsku, w Domu Technika NOT przy ul. Rajskiej 6 (od 1975), oraz w Katowicach, w Domu Technika NOT przy ul. Podgórnej 4 ([1968]–1990).
Funkcjonowały również konsulaty:
- w Krakowie (Konsulat Generalny): ul. Karmelicka 9 (1946), ul. Kapucyńska 5, w budynku z 1889 roku przy ul. Krupniczej 5 (lata 50. i 60. XX wieku), w Kamienicy pod Opatrznością z XIV wieku przy ul. Stolarskiej 15 (1984–)
- w Gdańsku/Gdyni (1945-1990): w Gdańsku przy ul. Pięknej 16 (1945), a następnie w Gdyni przy ul. Starowiejskiej 37-2, ul. I Armii WP (1946) oraz przy skwerze Kościuszki (1948); w Gdańsku przy ul. Rokossowskiego 21/ul. Konarskiego 1 (1947–1975), agencja konsularna w Gdańsku w wieżowcu Zieleniak przy Wałach Piastowskich 1 (1980–1990)
- w Szczecinie (1946–1951): początkowo w hotelu Continental przy ul. 3 Maja 1, następnie w willi rodziny armatorskiej Eduarda Gribelsa przy ul. Wielkopolskiej 19
- w Warszawie: ul. Zakopiańska 14 (1945–1948), ul. Szczuczyńska 6 (1950), ul. Willowa 5 (1964–1966)
- w Toruniu: ul. Mostowa 28 (obecnie nr 30) (1945–1947)
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Karol Romer: Zagraniczny korpus dyplomatyczny w Polsce, [w:] Dziesięciolecie Polski Odrodzonej 1918-1928, IKC, Kraków/Warszawa 1928, s. 249–260
- Rocznik służby zagranicznej RP, MSZ, Warszawa 1938.
- Tadeusz Kur: Rezydencje dyplomatyczne w krajobrazie Warszawy, Stolica 1961, nr 29/30, s. 6–7.
- Edward Józef Pałyga: Warszawski korpus dyplomatyczny w okresie międzywojennym, [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej 1918-1939, PWN, Warszawa 1973.
- Romuald Gelles: Konsulaty we Wrocławiu wczoraj i dziś, Wydawnictwo TW „Wratislavia”, Wrocław 1996, s. 192, ISBN 83-86221-07-0.
- Marek Masnyk, Ryszard Kaczmarek: Konsulaty na pograniczu polsko-niemieckim i polsko-czechosłowackim w latach 1918–1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004, ISBN 83-226-1334-2.
- Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator. Tom I. Europa 1918-2006, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Archiwum/Wydawnictwo Askon, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7452-019-5
- Patryk P. Pleskot: Dyplomata czyli szpieg? Działalność służb kontrwywiadowczych PRL wobec zachodnich placówek dyplomatycznych w Warszawie (1956-1989), Warszawa: IPN, 2013, s. 656, ISBN 978-83-7629-487-2.
- Mariusz Rzeszutko: Konsulaty w Krakowie, Historia i działalność, Petrus, Kraków 2014, s. 174, ISBN 978-83-7720-051-3.
Linki zewnętrzne
