Ambasada

Ambasada to stała misja dyplomatyczna, na czele której stoi szef misji pierwszej klasy, znany jako ambasador. Termin ten odnosi się również do budynku lub lokalu zajmowanego przez tę misję. Zazwyczaj ambasady zlokalizowane są w stolicy kraju, z którym dany państwo prowadzi stosunki dyplomatyczne.

W kontekście dyplomacji watykańskiej odpowiednikiem ambasady jest nuncjatura apostolska. W przypadku krajów członkowskich Wspólnoty Narodów, które korzystają z wysokich komisarzy, odpowiednikami ambasad są wysokie komisje. Natomiast w ramach Unii Europejskiej, w krajach trzecich funkcjonują Delegatury Unii Europejskiej, które pełnią rolę ambasad. W relacjach z organizacjami międzynarodowymi odpowiednikiem ambasady jest stałe przedstawicielstwo.

Kraje, które utrzymują stosunki dyplomatyczne z Chinami kontynentalnymi (ChRL), nie mogą posiadać ambasady na Tajwanie (Republika Chińska), ani gościć ambasady Tajwanu. Jako alternatywę, utrzymują placówki określane jako „biura handlowe”, na czele których stoją wysokiej rangi dyplomaci zawodowi. Ambasady są chronione przez odpowiednie instytucje rządowe, a ambasady RP w krajach o podwyższonym ryzyku są zabezpieczane przez funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, misje dyplomatyczne nie mają pełnego statusu eksterytorialnego i nie stanowią suwerennego terytorium reprezentowanego kraju. Pomieszczenia misji dyplomatycznych (w tym budynki lub ich części oraz tereny przyległe, niezależnie od właściciela), wykorzystywane dla celów misji, w tym rezydencja szefa misji, pozostają pod jurysdykcją państwa przyjmującego, z zapewnioną nietykalnością i nienaruszalnością oraz specjalnymi przywilejami, takimi jak zwolnienie z większości lokalnych przepisów, na mocy konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych.

Historia

Stałe ambasady zaczęły powstawać w XV wieku, głównie w krajach włoskich. Francja i Szwecja ustanowiły stałe poselstwa w XVII wieku, natomiast Rosja i Polska w XVIII wieku. Na budynku ambasady poseł umieszczał herb swojego kraju. Niemniej jednak, w 1749 roku funkcjonariusze paryscy twierdzili, że nie zdawali sobie sprawy, iż wtargnęli do rezydencji posła z Holandii, Larreya, w poszukiwaniu nielegalnego handlarza tytoniem, którym okazał się odźwierny posła. W 1798 roku gen. Jean Bernadotte zawiesił flagę Francji w wiedeńskiej ambasadzie, co wywołało skandal, gdy tłum zerwał ją i spalił. Opóźniona reakcja władz uraziła ambasadora, a gdy rząd Austrii odmówił wymiany flagi na własny koszt, Bernadotte symbolicznie opuścił Wiedeń. Austriackie władze tłumaczyły, że wywieszenie flagi na budynku poselstwa było działaniem bez precedensu, a inni dyplomaci uznali ten krok Francuza za nierozważny i nieodpowiedni.

Struktura ambasad

Struktura ambasad jest zróżnicowana. Często w skład ambasad wchodzą placówki kulturalne, turystyczne oraz oficerowie łącznikowi policji. Zazwyczaj sekcje handlowe są obsługiwane przez przedstawicielstwa organizacji promocji handlowej, jak na przykład południowokoreańska KOTRA w Warszawie.

W zależności od potrzeb, ambasada może składać się z następujących sekcji:

politycznej,
kulturalno-prasowej,
naukowo-technologicznej,
ekonomicznej,
handlowej,
finansowej,
wojskowej,
rolnej,
konsularnej,
administracyjnej.

Może także istnieć Sekcja Interesów danego państwa, powoływana w sytuacji, gdy ambasada reprezentuje interesy innego kraju, z którym państwo przyjmujące nie ma relacji dyplomatycznych. Na przykład, Sekcja Interesów Stanów Zjednoczonych w Ambasadzie RP w Damaszku przez pewien czas reprezentowała interesy USA w Syrii, kiedy amerykańska ambasada została zamknięta z powodu wojny domowej. W zależności od okoliczności, sekcja ta może być obsadzona przez personel kraju prowadzącego ambasadę lub częściowo lub całkowicie przez dyplomatów reprezentowanego państwa.