Amazonka żółtouda (Amazona tucumana) to gatunek średniej wielkości ptaka należącego do rodziny papugowatych (Psittacidae), który występuje w Andach w Ameryce Południowej. Jest narażony na wyginięcie.
Systematyka
Nie wyróżnia się podgatunków. Czasami bywa traktowana jako podgatunek amazonki czerwonoudej (A. pretrei).
Zasięg występowania
Ten gatunek można spotkać w dwóch krajach: w południowo-wschodniej Boliwii (departamenty: Chuquisaca i Tarija) oraz w północno-zachodniej Argentynie (prowincje: Jujuy, Salta, Tucumán i Catamarca).
Morfologia
Amazonki żółtouda osiągają długość 31 cm i wagę około 320 g. Ich upierzenie jest głównie zielone, z czerwonymi elementami na czole, u podstawy ogona oraz na pokrywach pierwszego rzędu. Uda mają barwę pomarańczową. Oczy są pomarańczowo-czerwone, otoczone nagą, białą skórą. Dziób jest jasny. Młode ptaki mają podobny wygląd, ale ich uda i pokrywy skrzydłowe są całkowicie zielone, a czoło ma niewielką ilość czerwonego.
Ekologia
Amazonki żółtouda tworzą stada liczące zazwyczaj od kilku do 200 osobników, rzadziej do 10 000. Preferują lasy Andów na wysokości od 1800 do 2000 m n.p.m. Ich dieta składa się głównie z nasion, orzechów, jagód, kwiatów oraz młodych pędów drzew.
Okres lęgowy przypada na styczeń. Samica składa w dziupli od 3 do 4 białych jaj, które wysiaduje przez 27 dni. Młode opuszczają gniazdo po 8–9 tygodniach od wyklucia.
Status zagrożenia i ochrona
Od 2011 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje amazonkę żółtoudą jako gatunek narażony na wyginięcie (VU – Vulnerable). Wcześniej, od 2005 roku, miała status gatunku bliskiego zagrożenia (NT – Near Threatened), a jeszcze wcześniej była uznawana za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Szacuje się, że w naturalnym środowisku żyje około 6–15 tysięcy dorosłych osobników, a ich liczebność maleje. Główne zagrożenia dla amazonek żółtoudych to utrata naturalnego środowiska oraz łapanie do handlu dzikimi zwierzętami. Gatunek ten jest wymieniony w załączniku I do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES).
Przypisy
Linki zewnętrzne
Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
