Amazonka modrobrewa
Amazona amazonica – to gatunek średniej wielkości ptaka należącego do rodziny papugowatych (Psittacidae). Jest to ptak zamieszkujący północną część Ameryki Południowej i nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
Gatunek ten został po raz pierwszy opisany przez Karola Linneusza w 1766 roku w dwunastej edycji Systema Naturae, na podstawie holotypu z Surinamu, otrzymując nazwę Psittacus amazonicus. Wcześniej, w 1760 roku, także Mathurin Jacques Brisson opisał ten gatunek, używając tej samej nazwy. Obecnie, według stanu na 2020 rok, Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny klasyfikuje amazonkę modrobrewą w rodzaju Amazona, uznając ją za gatunek monotypowy. Badania genetyczne sugerują bliskie pokrewieństwo z amazonką płomiennosterną (A. brasiliensis) oraz królewską (A. guildingii). Podgatunek A. a. tobagensis z Trynidadu i Tobago zazwyczaj nie jest uznawany, a zmiany w upierzeniu tej grupy mogą być jedynie lokalnymi odmianami (ptaki te mają więcej pomarańczowego na skrzydłach).
Morfologia
Długość ciała amazonek modrobrewów waha się od 31 do 34 cm, a ich masa ciała wynosi od 298 do 469 g. Występuje niewielki dymorfizm płciowy. Większość ich upierzenia jest zielona, z jaśniejszym odcieniem na spodzie ciała. Charakteryzują się pomarańczowym lusterkiem, co jest odniesieniem do ich anglojęzycznej nazwy Orange-winged Parrot. Na lotkach pierwszego rzędu znajdują się szerokie niebieskie końcówki, a krawędź nadgarstka jest żółta. Końcówki sterówek również mają kolor żółty. Kantarek i czoło są niebieskie, a ta barwa rozciąga się aż za oko. Samce mają więcej niebieskiego w upierzeniu. Dziób jest żółtawy z szarą końcówką, tęczówka ma pomarańczowy kolor, a nogi są szare.
Zasięg występowania
Amazony modrobrewe występują na obszarze od północnej i wschodniej Kolumbii, przez wschodni Ekwador, wschodnie Peru, Wenezuelę, Trynidad i Tobago, region Gujana, aż po południową Boliwię i południową Brazylię (w tym południowe Mato Grosso do Sul i północny stan Paraná). Izolowana populacja żyje na wschodnim wybrzeżu Brazylii, od Pernambuco do północno-wschodniego stanu São Paulo. BirdLife International szacuje zasięg występowania na 12,3 miliona km². Niewielkie grupy ptaków, które uciekły z niewoli, założyły kolonie lęgowe na południowym końcu Florydy w okolicach Miami oraz na Portoryko.
Ekologia i zachowanie
Amazonki modrobrewe preferują różnorodne nizinne tereny z drzewami, w tym lasy deszczowe i sawanny. Odnotowywane były na wysokości do 1200 m n.p.m., chociaż rzadko spotyka się je powyżej 600 m n.p.m. (inne źródła podają 800 m n.p.m.). Skład ich diety jest słabo zbadany, ale zidentyfikowano kilka gatunków pokarmu. Ptaki te żywią się głównie nasionami, owocami, orzechami, kwiatami oraz pąkami. Często odwiedzają uprawy, takie jak pomarańcze, mango czy kakaowce. Żerują w grupach, czasami wspólnie z innymi gatunkami amazonek. Poza sezonem lęgowym odpoczywają również w grupach.
Lęgi
Okres lęgowy na Trynidadzie trwa od stycznia do czerwca, w północno-wschodniej Wenezueli od marca do czerwca, w Surinamie od lutego do marca, a w Kolumbii od grudnia do lutego. Gniazda ptaków znajdują się w dziuplach drzew. Amazony modrobrewe są ptakami monogamicznymi, a ich zniesienie składa się z od 2 do 5 jaj. Inkubacja trwa około 21 dni, a tylko samica wysiaduje jaja. Młode stają się w pełni opierzone mniej więcej po dwóch miesiącach od wyklucia i osiągają dojrzałość płciową w wieku 3–4 lat. Jedno z źródeł podaje, że minimalna długość życia w niewoli wynosi 30 lat. W 1938 roku zarejestrowano samca, który żył 71 lat, co jest możliwe, ale nie ma wystarczających dowodów na potwierdzenie tej informacji.
Status
Według IUCN, amazonka modrobrewa jest uznawana za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku (stan na 2025). Całkowita liczba populacji nie została dokładnie oszacowana, jednak ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Gatunek znajduje się na liście w załączniku II CITES. W latach 1981-2005 odnotowano w międzynarodowym handlu 268 510 odłowionych w naturze amazonek modrobrewych. Są to popularne ptaki w hodowli.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
