Amazonas (CT-1)
Amazonas to brazylijski niszczyciel, który został zbudowany na początku XX wieku i w czasie I wojny światowej. Jest to jedna z dziesięciu jednostek typu Pará. Okręt został zwodowany 21 listopada 1908 roku w brytyjskiej stoczni Yarrow w Glasgow, a do służby w Marinha do Brasil wszedł w 1909 roku. Został skreślony z floty w 1931 roku.
Projekt i budowa
Amazonas był jednym z dziesięciu identycznych niszczycieli typu Pará, które zamówiono w Wielkiej Brytanii w ramach programu rozbudowy floty brazylijskiej z 1907 roku. Jego projekt był zbliżony do brytyjskich niszczycieli typu River, ale różnił się wzmocnionym uzbrojeniem artyleryjskim. Okręt był zaprojektowany do współpracy z zamówionymi w tym samym okresie w Wielkiej Brytanii krążownikami typu Bahia. Charakteryzował się dużą zwrotnością i doskonałym przyspieszeniem, osiągając maksymalną prędkość w ciągu 30 sekund, a średnica okręgu obrotu wynosiła 340 metrów przy pełnej prędkości. Okręt składał się z dziesięciu wodoszczelnych przedziałów, oddzielonych grodziami od dna do górnego pokładu.
Budowę Amazonas rozpoczęto w stoczni Yarrow w Glasgow, gdzie stępkę okrętu położono w 1908 roku, a jego wodowanie miało miejsce 21 listopada 1908 roku.
Dane taktyczno-techniczne
Okręt miał długość 73,2 metra między pionami, szerokość 7,2 metra i średnie zanurzenie wynoszące 2,4 metra. Wyporność normalna wynosiła 560 ton. Napędzany był przez dwie czterocylindrowe pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania, które łącznie generowały moc 8000 koni mechanicznych, z parą dostarczaną przez dwa kotły typu Yarrow. Okręt był w stanie osiągnąć prędkość 27 węzłów dzięki dwuśrubowemu układowi napędowemu. Posiadał zapas 140 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 3700 Mm przy prędkości 14 węzłów.
Uzbrojenie Amazonas składało się z dwóch pojedynczych dział kal. 102 mm (4 cale) Vickers Mark M L/40 oraz czterech pojedynczych dział kal. 47 mm Hotchkiss M1885 L/40. Oprócz tego posiadał dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm (18 cali). Okręt nie dysponował systemem kierowania ogniem, co ograniczało efektywność jego uzbrojenia artyleryjskiego oraz torpedowego.
Na pokładzie służyło 130 oficerów, podoficerów oraz marynarzy.
Służba
Amazonas został wcielony do Marinha do Brasil w 1909 roku i otrzymał numer taktyczny 1. Okręt brał udział w I wojnie światowej, jednak jego aktywność w działaniach wojennych, podobnie jak całej brazylijskiej marynarki, była minimalna. W tym czasie jednostka znajdowała się w złym stanie technicznym. Okręt służył do 1931 roku, kiedy to został skreślony z listy floty.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1912. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.). Brak numerów stron w książce.
Tony DiGiulian: Torpedoes of the United Kingdom/Britain. www.navweaps.com. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.). Brak numerów stron w książce.
Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.). Brak numerów stron w książce.
Ivan Gogin: PARA destroyers (1909-1910). Navypedia. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1. Brak numerów stron w książce.
John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.). Brak numerów stron w książce.
Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.). Brak numerów stron w książce.
