Amazasp Babadżanian, ormiański: Համազասպ Խաչատուրի Բաբաջանյան, rosyjski: Амазасп Хачатурович Бабаджанян (urodzony 5 lutego?/18 lutego 1906 w wiosce Czardachły, rejon Şəmkir; zmarł 1 listopada 1977 w Moskwie) był radzieckim dowódcą wojskowym narodowości ormiańskiej. Pełnił funkcję głównego marszałka wojsk pancernych ZSRR. Był weteranem II wojny światowej, a także wojny zimowej.
Biografia
W 1925 roku rozpoczął służbę w Armii Czerwonej. W 1929 roku ukończył Zakaukaską Szkołę Piechoty, która znajdowała się wówczas w Tyflisie (dzisiejsze Tbilisi). Brał udział w II wojnie światowej, w tym w wojnie zimowej w latach 1939–1940. Od sierpnia 1944 do maja 1945 roku dowodził 11 Gwardyjskim Korpusem Pancernym. 18 marca 1945 roku pod jego dowództwo trafiła 1 Warszawska Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte. 26 kwietnia 1944 roku otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego, a 11 lipca 1945 roku został mianowany generałem majorem wojsk pancernych. Uczestniczył w walkach o Poznań oraz Gdynię. W trakcie starć w rejonie Gdyni, jako pułkownik, dowodził 11 Gwardyjskim Korpusem Pancernym. Dwukrotnie odniósł ciężkie rany – w 1943 roku podczas bitwy pod Kurskiem oraz w kwietniu 1945 roku w Berlinie. Od 1969 roku, aż do swojej śmierci, pełnił rolę dowódcy radzieckich wojsk pancernych. 29 kwietnia 1975 roku został awansowany na stopień głównego marszałka wojsk pancernych ZSRR.
W latach PRL Rada Narodowa Gdyni przyznała mu tytuł honorowego obywatela miasta. Jednak 22 września 2004 roku Rada Miasta Gdyni odebrała mu to odznaczenie.
Awanse
- generał major wojsk pancernych – Uchwała Rady Komisarzy Ludowych nr 1683 z 11 lipca 1945;
- generał porucznik wojsk pancernych – Uchwała Rady Ministrów ZSRR nr 2050 z 3 sierpnia 1953;
- generał pułkownik wojsk pancernych – Uchwała Rady Ministrów ZSRR nr 1634 z 28 grudnia 1956;
- marszałek wojsk pancernych – Uchwała Rady Ministrów ZSRR nr 2060-VII z 28 października 1967;
- główny marszałek wojsk pancernych – Uchwała Rady Ministrów ZSRR nr 1467-IX z 29 kwietnia 1975.
Ordery i odznaczenia
- Złota Gwiazda Bohatera ZSRR (1944)
- Order Lenina (czterokrotnie)
- Order Rewolucji Październikowej
- Order Czerwonego Sztandaru (czterokrotnie)
- Order Suworowa I klasy
- Order Kutuzowa I klasy
- Order Suworowa II klasy
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
- Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie)
- Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” III klasy
- Medal 100-lecia urodzin Lenina
- Medal „Za obronę Moskwy”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal „Za zdobycie Berlina”
- Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
- Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
- Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
- Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
- Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia)
- Medal 50-lecia Mongolskiej Rewolucji Ludowej (Mongolia)
- Medal 30-lecia Zwycięstwa nad Militaryzmem Japonii (Mongolia)
- Medal 30-lecia Zwycięstwa nad Chałchin-Goł (Mongolia)
- Medal 40-lecia Zwycięstwa nad Chałchin-Goł (Mongolia)
- Medal 50-lecia Mongolskiej Armii Ludowej
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (Polska)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (Polska)
- Medal Za umacnianie braterstwa broni (Czechosłowacja)
- Odznaka Braterstwa Broni (Polska)
Przypisy
Bibliografia
Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
biografia w jęz. ros.