Amatorski Puchar Ukrainy w piłce nożnej
Amatorski Puchar Ukrainy w piłce nożnej (ukr. Кубок України з футболу серед аматорів) to cykliczne rozgrywki o puchar krajowy w Ukrainie. Organizowane są co sezon przez Stowarzyszenie Ukraińskiego Futbolu Amatorskiego (AAFU) i skierowane do krajowych zespołów piłkarskich, które mają status amatorski. Zmagania te trwają od 1992 roku. Zwycięzca oraz finalista Pucharu uzyskują prawo do uczestnictwa w profesjonalnych rozgrywkach Pucharu Ukrainy.
Historia
Pierwsza edycja rozgrywek o Puchar Ukraińskiej SRR w piłce nożnej dla amatorów (ukr. Кубок УРСР з футболу серед КФК) rozpoczęła się w sezonie 1959. W tamtym czasie Ukraina była częścią ZSRR jako republika radziecka. Do 1959 roku w rozgrywkach brały udział jedynie zespoły ochotniczych stowarzyszeń sportowych oraz kluby zawodowe, które rywalizowały o Puchar Ukraińskiej SRR. Po reformie radzieckiego systemu piłkarskiego w 1959 roku, wszystkie zawody pucharowe w ZSRR zostały podzielone na dwa turnieje: jeden dla zespołów zawodowych, a drugi dla amatorskich. Ukraińskie kluby zawodowe mogły startować tylko w Pucharze ZSRR. W latach 1959-1989 drużyny amatorskie miały możliwość uczestniczenia w Pucharze Ukraińskiej SRR, a ich liczba sięgała nawet 35-40 tysięcy. Eliminacje rozpoczynały się na poziomie rejonowym, miejskim i obwodowym, a następnie 32 najlepsze drużyny rywalizowały o trofeum w systemie pucharowym. W latach 1972-1976 odbywały się równocześnie dwa Puchary Ukrainy: dla zespołów amatorskich oraz drużyn pierwszej i drugiej ligi ZSRR (z wyjątkiem klubów z Wyższej Ligi). Zawodowcy otrzymywali nagrody ustanowione przez redakcję gazety „Radziecka Ukraina”, a później nagradzani byli również amatorzy. Ostatnia edycja Pucharu Ukraińskiej SRR dla zespołów amatorskich miała miejsce w 1989 roku.
Po rozpadzie ZSRR w 1991 roku Ukraina uzyskała niepodległość. Dopiero w sezonie 1996/97 odbyły się pierwsze oficjalne rozgrywki o Puchar Ukrainy dla amatorów. W turnieju, organizowanym przez Ukraiński Związek Piłki Nożnej, wzięli udział zwycięzcy Pucharów z 17 obwodów Ukrainy oraz Kijowa (łącznie 18 drużyn). Pierwszy finał Pucharu Ukrainy wśród zespołów amatorskich (ukr. Кубок України з футболу серед аматорських команд) miał miejsce 1 i 8 czerwca 1997 roku. W dwumeczu Domobudiwnyk Czernihów zremisował 1:1, a następnie wygrał 2:0 z Krystałem Parchomiwka, zdobywając prawo startu w sezonie 1997/98 w rozgrywkach Pucharu Ukrainy. W pierwszych sezonach, do 1995/96, drużyny amatorskie, które zdobyły Puchar w swoich obwodach, mogły bezpośrednio brać udział w Pucharze Ukrainy. Od sezonu 1997/98 nad zawodami patronat objęło nowo powstałe Stowarzyszenie Ukraińskiego Futbolu Amatorskiego, działające w imieniu Ukraińskiego Związku Piłki Nożnej. W 1999 roku zmieniono kalendarz rozgrywek na system wiosna-jesień. Na początku jedynie zwycięzca, a od sezonu 1999/2000 także finalista otrzymywały prawo do uczestnictwa w Pucharze Ukrainy.
Zwycięzcy i finaliści
Puchar Ukraińskiej SRR wśród amatorów (1959-1989)
Nieoficjalne
Puchar Ukrainy
Oficjalne
Uwagi:
- Pogrubione nazwy zespołów, które w tym samym roku zdobyły mistrzostwo i Puchar kraju.
- Kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
- Skreślono rozgrywki nieoficjalne.
Statystyki
Klasyfikacja według klubów
W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Ukrainy na podium stanęło 22 drużyny. Liderami klasyfikacji są Czajka Petropawłowska Borszczahówka, ŁNZ-Łebedyn oraz Piwdeństal Jenakijewe, które zdobyły po 2 Puchary.
Stan na 31.05.2021.
Zdobywcy Pucharu Ukraińskiej SRR
3 razy:
- Bilszowyk Kijów
2 razy:
- Enerhija Nowa Kachowka
- LWWPU Lwów
- Sokił Lwów
- Start Czuhujiw
1 raz:
- Awanhard Dniepropetrowsk
- Awanhard Łozowa
- Awanhard Symferopol
- Awtomobilist Lwów
- Ełektron Iwano-Frankiwsk
- Hirnyk Dniprorudne
- Kolormet Artiomowsk
- Maszynobudiwnyk Borodzianka
- Meteor Dniepropetrowsk
- Nywa Podhajce
- Piwdeństal Jenakijewe
- Prohres Berdyczów
- Schid Kijów
- Słucz Bereźne
- Szachtar Korosteszów
- Szachtar Makiejewka
- Torpedo Zaporoże
- Tytan Armiańsk
- Tytan Zaporoże
- Wychor Dniepropetrowsk
Klasyfikacja według obwodów i regionów
Siedziby klubów (w tym rozgrywki o Puchar Ukraińskiej SRR): Stan na 31.05.2021.
Zobacz też
System ligowy piłki nożnej na Ukrainie
