Amalienborg
Amalienborg to oficjalna rezydencja duńskich monarchów oraz rodziny królewskiej, usytuowana w Kopenhadze od 1794 roku. Znana jest także jako zimowy pałac królewski, ponieważ duńscy monarchowie korzystają z niej głównie w miesiącach zimowych.
Historia
Nazwa Amalienborg wywodzi się od królowej Zofii Amelii, która w latach 1667–1673 zleciła budowę letniego pałacyku wraz z ogrodem na tym terenie. Niestety, pałacyk spłonął całkowicie 19 kwietnia 1689 roku w wyniku pożaru, który wybuchł w sąsiednim drewnianym budynku opery, w którym zginęło ponad 200 osób, w tym wiele dzieci.
W 1750 roku król Fryderyk V przekazał cztery działki na obecnej lokalizacji rezydencji, zwalniając czterech duńskich arystokratów z płacenia podatków przez 40 lat. Oczekiwał w zamian budowy rezydencji według projektów architekta królewskiego, Nicolaia Eigtveda. Pałace miały być częścią nowej dzielnicy Kopenhagi, Frederiksstaden, zaplanowanej w 1748 w związku z 300. rocznicą koronacji Chrystiana I, pierwszego króla Danii z dynastii Oldenburskiej, oraz miały być pomnikiem wielkości duńskiej monarchii absolutnej. Po pożarze zamku Christiansborg w nocy z 26 na 27 lutego 1794 roku, Amalienborg został zakupiony przez króla Danii, który przeniósł tam swoją kopenhaską siedzibę.
Kompleks pałacowy
Kompleks pałacowy Amalienborga składa się z czterech identycznych budynków w stylu rokokowym, zbudowanych wokół ośmiokątnego placu, na którym znajduje się konny pomnik Fryderyka V, inicjatora budowy kompleksu. Pomnik, przedstawiający króla w szatach cesarza rzymskiego z wieńcem laurowym na głowie, został stworzony przez francuskiego artystę Jacques’a François-Josepha Saly (1771), nad którym pracował przez około 20 lat. Został on sfinansowany przez duńską Kompanię Azjatycką kwotą pół miliona rigsdalerów, co było ponad dwukrotnie większą sumą niż koszt budowy czterech pałaców Amalienborga.
Kompleks pałacu Amalienborg obejmuje następujące obiekty:
- Pałac Moltkego (Moltkes Palæ; później nazwany pałacem Chrystiana VII) – zbudowany w latach 1750–1754 przez hr. Adama Moltkego według projektu N. Eigtveda. W 1794 roku został zakupiony przez Chrystiana VII i od jego śmierci w 1808 roku służy jako pałac reprezentacyjny.
- Pałac Levetzaua (Levetzaus Palæ; później nazwany pałacem Chrystiana VIII) – budowany przez hr. Christiana Frederika Levetzau w latach 1750–1760, zakupiony przez duńską rodzinę królewską w 1794 roku. W latach 1805–1881 rezydował tu król Chrystian VIII oraz królowa Karolina Amelia, a następnie król Chrystian X i królowa Aleksandra do 1952 roku. Obecnie mieszka tu następca tronu Danii, ks. Fryderyk, a na parterze znajduje się Muzeum Pałacowe (Amalienborgmuseet).
- Pałac Brockdorffa (Brockdorffs Palæ; później zwany pałacem Fryderyka VIII) – zbudowany przez barona Joachima Brockdorffa w latach 1750–1760, zakupiony w 1765 roku przez Fryderyka V. W latach 1768–1788 mieściła się tu Akademia Kadetów Wojsk Lądowych, a w latach 1788–1827 Akademia Kadetów Marynarki Wojennej. Od 1828 roku rezydował tu Fryderyk VII, a później Fryderyk VIII oraz Fryderyk IX i królowa Ingrid.
- Pałac Schacka (Schacks Palæ; później zwany pałacem Chrystiana IX) – od 1794 roku stanowi własność królów Danii. Obecnie mieszka tutaj królowa Małgorzata II. Budowę rozpoczął w 1750 roku baron Severin Løvenskiold, ale z powodu problemów finansowych musiał odstąpić od realizacji, która została ukończona przez hrabinę Annę Sophie Schack w 1755 roku. W 1794 roku zamieszkał tu następca tronu, późniejszy król Fryderyk VI. Od 1865 do 1906 roku mieszkał tu Chrystian IX. Pałac jest połączony z Pałacem Chrystiana VII kolumnadą przebiegającą nad ulicą Amaliegade.
Atrakcja turystyczna
Amalienborg jest jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych Kopenhagi, szczególnie popularną wśród zagranicznych turystów. Muzeum Pałacowe odwiedzane jest rocznie przez ponad 77 tysięcy osób, a dziedziniec zamku przyciąga jeszcze większą liczbę zwiedzających, zwłaszcza podczas ceremonii zmiany warty. Dziedziniec pałacu Amalienborg jest dostępny zarówno dla pieszych, jak i dla ruchu kołowego.
Przed każdym z czterech budynków stoją gwardziści królewscy w czarno-niebieskich historycznych mundurach i bermycach – charakterystycznych futrzanych czapkach. Uroczysta zmiana warty odbywa się codziennie o południu, a w niedzielę, gdy obecna jest królowa, zmiana warty ma szczególnie podniosłą oprawę, w której uczestniczy wojskowa orkiestra oraz gwardia w czerwono-niebieskich galowych mundurach. Obecność królowej Małgorzaty II oznacza podniesienie duńskiego sztandaru królewskiego nad pałacem Chrystiana IX, podczas gdy sztandar następcy tronu powiewa nad pałacem Chrystiana VIII. Co roku, w dniu urodzin królowej (16 kwietnia), można zobaczyć Małgorzatę II i jej rodzinę na balkonie pałacu Chrystiana IX, gdzie dziękuje zgromadzonym tłumom za życzenia.
Muzeum Pałacowe
Muzeum mieszczące się w pałacu Chrystiana VIII poświęcone jest historii dynastii glücksburskiej, która rządzi w Danii od 1863 roku. W pałacowych komnatach można zobaczyć ekspozycję poświęconą królom – Chrystianowi IX, Fryderykowi VIII, Chrystianowi X oraz Fryderykowi IX, składającą się z mebli, obrazów oraz innych prywatnych przedmiotów należących do duńskiej rodziny królewskiej, które niegdyś były częścią wyposażenia zajmowanych przez nich komnat i gabinetów. Muzeum dysponuje kolekcją około 6000 eksponatów.
Przypisy
Bibliografia
Claus Hagen Petersen, Politikens bog om København, Politikens Forlag A/S 2004, ISBN 87-567-6784-6.
Værd at se i Danmark. Seværdigheder fra A-Å, Høst & Søn, Kopenhaga 1998, ISBN 87-14-29436-2.