Amalie Wilhelmine Sieveking (urodzona 25 lipca 1794 w Hamburgu, zmarła 1 kwietnia 1859 tamże) była niemiecką filantropką oraz aktywistką, która w Hamburgu założyła Weiblicher Verein für Armen und Krankenpflege, pierwszy w Niemczech Związek Kobiet ds. Opieki nad Ubogimi i Inwalidami. Uznawana jest za pionierkę nowoczesnej pracy socjalnej.
Życiorys
Amalie przyszła na świat jako córka hamburskiego senatora Heinricha Christiana Sievekinga (zm. 1809) oraz jego małżonki Caroline Louise z Volkmannów (zm. 1799). W wieku 15 lat straciła oboje rodziców i trafiła pod opiekę wuja. Opiekowała się m.in. chorą ciotką oraz kuzynem. Od 1813 roku zajmowała się edukacją siostrzenic Friedricha Gottlieba Klopstocka, przygotowując je do bierzmowania. Nauczała religii oraz przedmiotów ogólnokształcących. Już jako osiemnastolatka podjęła decyzję, że nie planuje małżeństwa.
W 1816 roku, wspólnie z 11 innymi kobietami, założyła małą, bezpłatną szkołę dla ubogich dziewcząt, która funkcjonowała do 1858 roku. Wiele z uczennic znalazło zatrudnienie jako nauczycielki w arystokratycznych rodzinach. W niedziele prowadziła zajęcia dla dziewcząt w przytułkach i kontynuowała pracę pedagogiczną aż do swojej śmierci.
Po bierzmowaniu oraz śmierci brata zaczęła interesować się oświeceniem religijnym, które ogarnęło Niemcy. Wpłynęli na nią teolodzy tacy jak Johann Hinrich Wichern, Johann Wilhelm Rautenberg oraz Matthias Claudius. Szczególnie silny wpływ na nią wywarł Rautenberg, który uczynił wspólnotę św. Grzegorza w Hamburgu centrum swojego ruchu, zachęcając Amalie do działalności charytatywnej. Około 1819/1820, po lekturze m.in. „O naśladowaniu Chrystusa” mistyka Tomasza à Kempisa, przeżyła nawrócenie.
W 1823 roku planowała utworzenie zakonu sióstr miłosiernych w ramach Kościoła ewangelickiego, wzorując się na wincentynkach. W 1824 roku poznała Johannesa Evangelistę Gossnera, którego twórczość wywarła na niej ogromne wrażenie.
W 1831 roku, gdy w Hamburgu wybuchła epidemia cholery, zgłosiła się na ochotniczkę do pracy jako pielęgniarka w przytułkach. Zyskała szacunek i szybko objęła kierownictwo nad personelem pielęgniarskim. 23 maja 1832 roku, wraz z 12 innymi kobietami, założyła Weiblicher Verein für Armen und Krankenpflege, czyli Związek Kobiet ds. Opieki nad Ubogimi i Inwalidami, które stało się pierwszym w mieście stowarzyszeniem dobroczynnym, mającym na celu niesienie pomocy materialnej oraz duchowej ubogim i chorym oraz ich rodzinom.
W 1840 roku Sieveking założyła Amalienstift, organizację, przy której funkcjonował szpital dziecięcy oraz przytułek dla ubogich. Inspiracja ta przyczyniła się do powstania wielu podobnych instytucji w Niemczech. W ciągu następnych 16 lat utworzono 45 oddziałów towarzystwa, co umożliwiło kobietom z wyższych sfer niesienie pomocy potrzebującym w formie diakonii, bez konieczności przyjmowania tytułu diakonisy.
W tym samym roku Sieveking odmówiła objęcia stanowiska kierowniczki szpitala Bethanien w Berlinie.
W 1836 roku, pod wpływem Sieveking oraz dzięki działaniu pastora Theodora Fliednera i jego żony Friederike, powstał pierwszy protestancki szpital w Kaiserswerth, który przekształcił się w nowoczesny „zakład kształcenia ewangelickich pielęgniarek”. W Kaiserswerth uczyła się Florence Nightingale, która prawdopodobnie poznała Sieveking podczas jej pobytu w Londynie, dzięki wspólnemu przyjacielowi, Christianowi von Bunsenowi. Jednak w 1837 roku Sieveking odrzuciła propozycję prowadzenia zakładu pielęgniarskiego, aby skoncentrować się na działalności w Hamburgu. W 1848 roku Nightingale i Sieveking spotkały się ponownie w Hamburgu.
Sieveking interpretowała teksty biblijne – początkowo dla uczniów i uczennic – w sposób przystępny oraz inspirujący. Anonimowo opublikowała traktaty pt. „Betrachtungen” (Obserwacje) oraz „Beschäftigungen mit der heiligen Schrift” (Rozważania na temat Pisma Świętego), określając siebie jako „racjonalistyczną mistyczkę”. Wpływ na jej myśli miał August Hermann Francke.
Mimo że wspierała ludzi z niższych warstw społecznych, nie wyraziła politycznego poparcia dla reformy klasowej. Sprzeciwiała się organizacjom filantropijnym w duchu międzywyznaniowym, obawiając się konkurencji z ich strony.
Amalie Sieveking żyła z senatorskiej emerytury oraz dwóch spadków. Po jej śmierci, działalność kontynuowała jej przyjaciółka Elise Averdieck (1808–1907).
Amalie została pochowana na starym cmentarzu przy kościele św. Trójcy w Hamburg-Hamm, w mauzoleum rodzinnym, które zbudował jej kuzyn Karl Sieveking, zaprojektowane przez architekta Alexisa de Châteauneufa.
Upamiętnienie
Wspomniana jest w luterańskim kalendarzu świętych w dniu rocznicy jej śmierci, 1 kwietnia.
Jej autobiografia, nosząca tytuł „Hanseatic Philanthropist”, została zrecenzowana przez poetkę Sophie Schwab.
Jej imię nosi szpital Amalie Sieveking w Hamburgu-Volksdorf, który obecnie jest częścią Albertinen-Diakoniewerk w Hamburgu.
W Radebeul w Saksonii znajduje się dom starców oraz diakonat Amalie-Sieveking-Haus. Stowarzyszenie, które założyła, od 1978 roku funkcjonuje pod nazwą Fundacja Amalie Sieveking.
