Alvino Rey
Alvino Rey, właściwie Alvin McBurney (ur. 1 lipca 1908 w Oakland, zm. 24 lutego 2004 w Salt Lake City), był amerykańskim bandżystą, gitarzystą oraz liderem jazzowym. Uznawany jest za pioniera elektryfikacji instrumentów strunowych i często nazywany „Ojcem pedal steel guitar”.
Życiorys
Już od najmłodszych lat interesował się elektroniką. W wieku ośmiu lat skonstruował swój pierwszy odbiornik radiowy, a kilka lat później został najmłodszym radioamatorem w USA. Gdy miał dziesięć lat, rodzina osiedliła się w Cleveland w Ohio. Oprócz elektroniki, jego pasją była muzyka, a wczesnym nastolatkiem otrzymał w prezencie banjo na urodziny. W wieku piętnastu lat skonstruował swój pierwszy wzmacniacz, który połączył z banjo. Choć nie uzyskał na niego patentu, jego późniejsze modyfikacje zdobyły uznanie.
W 1927 roku rozpoczął karierę muzyczną, grając na banjo w zespole Eva Jonesa. Rok później dołączył do orkiestry skrzypka Phila Spitalnego, gdzie zamienił banjo na gitarę. W 1929 roku przyjął artystyczne nazwisko Alvin Rey, co miało związek z modą na muzykę latynoską, panującą w Nowym Jorku. Współpracował z orkiestrą Russa Morgana, a następnie z Freddy’m Martinem. To właśnie wtedy uczył się gry na gitarze pod okiem Roya Smecka, znanego instrumentalisty i prekursora gitary elektrycznej.
W latach 1932-1938 był członkiem formacji Horace Heidt and His Musical Knights, gdzie zdobył popularność, grając na gitarze hawajskiej (steel guitar), którą szybko zmodyfikował. Jego innowacje doprowadziły do powstania „gitary konsolowej”. W 1935 roku firma Gibson poprosiła go o skonstruowanie prototypu elektrycznej przystawki do gitary, co zaowocowało powstaniem przetwornika używanego w pierwszej gitarze elektrycznej Gibsona – ES-150.
W 1937 roku ożenił się z Luise King Driggs, która również była członkinią grupy wokalnej The King Sisters. Rok później postanowili opuścić zespół Heidta i przenieść się do Kalifornii. Alvino założył własną orkiestrę, w której siostry King również występowały. W Los Angeles objął stanowisko dyrektora muzycznego stacji KHJ Mutual Broadcasting, a jego orkiestra zdobyła stały angaż. Koncerty odbywały się na obu amerykańskich wybrzeżach, w prestiżowych miejscach, takich jak Pasadena Civic Auditorium oraz The Rustic Cabin w Englewood. Występy w nowojorskim The Paramount Theatre przyczyniły się do ogólnokrajowej sławy zespołu.
W 1939 roku skonstruował tzw. „śpiewającą gitarę” („Singing guitar”), wykorzystując m.in. laryngofon, który pierwotnie stworzono dla pilotów wojskowych. Jego żona Luise początkowo śpiewała za kotarą, a później dołączali do niej inni wokaliści. Finalnie urządzenie zyskało nazwę „Sonovox”, będąc wczesną wersją talk boxa. Innowacje techniczne przyczyniły się do rosnącej popularności orkiestry, a w 1942 roku utwór „Deep in the Heart of Texas” osiągnął pierwsze miejsce na liście Billboardu, utrzymując się tam przez dziesięć tygodni. W tym czasie powiększył skład orkiestry, angażując znanych muzyków, takich jak Al Cohn, Ray Conniff i Neal Hefti. Zespół nie nagrywał w 1943 roku z powodu strajku muzyków, co doprowadziło do jego rozwiązania pod koniec roku. Wówczas Rey podjął pracę jako mechanik w zakładach lotniczych Lockheeda.
W 1944 roku został powołany do U.S. Navy. Po ukończeniu szkolenia w zakresie elektroniki został technikiem obsługi radarów i prowadził orkiestrę wojskową. Po zakończeniu służby w 1945 roku założył nowy big-band i szybko podpisał kontrakt z wytwórnią Capitol. Jego orkiestra, z piętnastoosobową sekcją dętą, nagrała kilka popularnych utworów, w tym nową wersję „Cement Mixer” Slim Gaillarda.
W latach 40. w orkiestrze występowali także: Nelson Riddle, Johnny Mandel, George Handy, Kai Winding i Charles Mingus. Jednakże z powodu wysokich kosztów utrzymania i zmniejszającego się zainteresowania dużymi zespołami, formacja musiała się rozwiązać. W końcu lat 50. grał na gitarze swojej konstrukcji w mniejszych grupach, m.in. z organistą i bandliderem Buddym Colem. Wówczas jego popularność znacznie spadła. Po 1957 roku pracował jako producent płytowy w wytwórni Warner Bros., nadzorując nagrania pianisty i kompozytora George’a Greeley’a.
W latach 1965-1971 był dyrektorem muzycznym i występował w programie rozrywkowym „The King Family Show” emitowanym przez ABC. Jako „The Alvino Rey Talking Guitar” brał udział w nagraniach z różnymi muzykami, w tym z kompozytorem George’em Catesem oraz bandliderem Juanem Garcíą Esquivelem. Współpracował również ze studyjną grupą The Surfmen, grającą muzykę w konwencji exotica.
W 1969 roku przeszedł na mormonizm, podobnie jak jego żona. W 1978 roku został uhonorowany wprowadzeniem do Panteonu Sław Gitary Hawajskiej. W latach 80. koncertował w Disneylandzie, gdzie występował od jego otwarcia w 1955 roku. Na początku lat 90. przeprowadził się z żoną do Utah, gdzie założył mały zespół i występował w lokalnych klubach do 1994 roku. Luise, która zmarła w 1997 roku po sześćdziesięciu latach małżeństwa, często występowała z nim.
W 2004 roku złamał panewkę stawu biodrowego, co doprowadziło do komplikacji zdrowotnych, w tym zapalenia płuc oraz niewydolności serca. Zmarł w ośrodku rehabilitacyjnym w wieku 95 lat. Pochowano go w Cypress Lawn Memorial Park w miasteczku Colma w Kalifornii.
Wybrana dyskografia
1958
- A Swingin’ Fling (Capitol)
- My Reverie – Alvino Rey with the Jud Conlon Rhythmaires (Decca)
- Refreshing Melodies – Alvino Rey/Ralph Carmichael Orchestra (Sacred Records)
1960
- That Lonely Feeling (Capitol)
1961
- Alvino Rey – His Greatest Hits (Dot Records)
1962
- As I Remember Hawaii (Dot)
1965
- Love at Home with Members of the Famous King Family – The King Sisters–Alvino Rey–Del Courtney (Capitol)
1977
- The Big Band Steel Guitar (Steel Guitar Record Club)
1981
- Dance With Me – The Big Band Sound of Alvino Rey (Alysa Records)
- One Night Stand with Alvino Rey in 1945 – Alvino Rey–4 King Sisters (Joyce)
2005
- Headjug – Bob Moss & The Westernmen with Guest Star Alvino Rey (Headjug Records)
Zestawienie wg dat wydania płyt
Przypisy
Bibliografia
- Alvino Rey, allmusic.com
- Alvino Rey – Wizard of the Steel Pedal Guitar, bigbandlibrary.com
- Alvino Rey, „The Guardian”
- Alvino Rey, last.fm
