Aludra (Eta Canis Majoris, η CMa)
Aludra to gwiazda znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.
Nazwa
Tradycyjna nazwa tej gwiazdy, Aludra, pochodzi od arabskiego العذراء Al ʽAdhrā, co w tłumaczeniu oznacza „pannę”. Termin „panien” odnosił się do starożytnego arabskiego asteryzmu, który obejmował gwiazdy Adara, Wezen oraz ο² CMa. W 2016 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna oficjalnie zatwierdziła nazwę Aludra dla tej gwiazdy.
Charakterystyka obserwacyjna
Wielkość gwiazdowa Eta Canis Majoris wynosi 2,45m, co umożliwia jej obserwację z terytorium Polski.
Charakterystyka fizyczna
Eta Canis Majoris to błękitny nadolbrzym klasyfikowany jako typ widmowy B5 Ia. Gwiazda charakteryzuje się temperaturą wynoszącą 13 500 K, jednak pozostałe parametry są niepewne z uwagi na trudności w określeniu odległości od Słońca. Pomiar paralaksy przeprowadzony przez sondę Hipparcos jest obarczony dużą niepewnością i sugeruje, że Aludra znajduje się w odległości około 1990 lat świetlnych od Słońca. Należy ona do asocjacji Collinder 121, której średnia odległość wynosi 1760 lat świetlnych. Przyjmując tę wartość jako rzeczywistą odległość, można oszacować, że gwiazda jest około 66 tysięcy razy jaśniejsza niż Słońce, ma promień 47 razy większy od Słońca oraz prawdopodobnie masę około 15 razy większą. Wiek Aludry szacuje się na około 12 milionów lat. Z powodu silnego wiatru gwiazdowego, który unosi masę 10 milionów razy większą od wiatru słonecznego, Aludra traci rocznie około jednej milionowej masy Słońca, co oznacza, że utraciła już około 1/3 M☉, tworząc obłok materii, który jest rejestrowany w zakresie podczerwonym. Ostatecznie gwiazda zakończy swoje życie eksplozją supernowej.
Aludra jest także gwiazdą optycznie podwójną. Słabszy komponent, oznaczony jako HD 58324, znajduje się w odległości niecałych trzech minut kątowych od Aludry, ale nie jest z nią grawitacyjnie związany; oddalony jest o około 600 lat świetlnych od Słońca. Jest to gwiazda typu widmowego A o jasności obserwowanej wynoszącej 6,77m.
Zobacz też
- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
- lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej
