Altmark

Altmark

Altmark (znana wcześniej jako Stara Marchia) – to najstarsza część Marchii Brandenburskiej, będąca pierwotnym terytorium Marchii Północnej. Znajduje się ona na lewym, zachodnim brzegu Łaby, poniżej Hamburga na północy oraz powyżej Magdeburga na południu, w północnej części Saksonii-Anhalt.

Do najważniejszych miast tego regionu należą: Salzwedel, Stendal oraz Tangermünde, które niegdyś były częścią Hanzy.

Główne rzeki to: Łaba i Hawela.

Historia

Przed okresem wędrówki ludów, obszar ten był zamieszkany przez Longobardów, a po ich migracji, północno-zachodnia część została zasiedlona przez Sasów oraz Słowian na pozostałym terytorium. Po pokonaniu Sasów przez Karola Wielkiego, obszary przez nich zamieszkiwane zostały włączone do Państwa Franków i przekształcone w Margrabstwo Saksonii, stanowiące strefę obronną Księstwa Saksońskiego przed Słowianami. Po podziale Państwa Franków w 843 roku, region Margrabstwa Saksonii wszedł w skład saskiego biskupstwa Verden i Halberstadt w Państwie Wschodniofrankońskim.

W 937 roku w regionie Starej Marchii utworzono Marchię Wschodnią z inicjatywy cesarza Ottona I. Po śmierci margrabiego Gero w 965 roku, obszar ten został podzielony na sześć części, co doprowadziło do powstania Marchii Północnej na terenach dzisiejszej Starej Marchii. W 1134 roku cesarz Lotar III nadał te tereny Albrechtowi Niedźwiedziowi w lenno. W wyniku podboju ziem słowiańskich w 1157 roku powstała Marchia Brandenburska, a nowo podbite obszary nazwano Marchią Środkową, w odróżnieniu od ziem Starej Marchii.

Po wymarciu dynastii askanów w 1324 roku, zarówno Marchia Brandenburska, jak i Stara Marchia (jako jej część) przeszły pod panowanie Wittelsbachów, którzy od 1356 roku pełnili rolę elektorów. W 1373 roku region przeszedł w ręce Luksemburgów, stając się częścią Królestwa Czech (do 1415). W czasach cesarza Karola IV, miasto Tangermünde w Starej Marchii pełniło rolę stolicy i głównego miasta Marchii Brandenburskiej jako części Królestwa Czech oraz drugiej po Pradze siedziby króla. Stara Marchia pozostaje do dziś najbardziej na północny zachód wysuniętym obszarem, który kiedykolwiek znajdował się pod czeskim panowaniem.

W 1415 roku władzę w Brandenburgii przejęli Hohenzollernowie, którzy przyjęli tytuł „Margrabia – Elektor Brandenburgii i Starej Marchii”. Od 1701 roku Stara Marchia weszła w skład prowincji Marchia Brandenburska w Królestwie Prus. Po pokonaniu Prus przez Napoleona w 1806 roku, Stara Marchia została przyłączona do Królestwa Westfalii. Po kongresie wiedeńskim w 1815 roku, obszary Starej Marchii zostały włączone do pruskiej prowincji Saksonia i podzielone na powiaty: Salzwedel, Gardelegen, Osterburg i Stendal. Od 1871 roku obszar ten znajduje się w granicach Niemiec. Po II wojnie światowej Stara Marchia stała się częścią kraju związkowego Saksonia-Anhalt, a w latach 1952–1990 wchodziła w skład Okręgu Magdeburskiego w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Po zjednoczeniu Niemiec, region ten znów należy do kraju związkowego Saksonia-Anhalt.

Miasta

Obecnie największe miasta Starej Marchii to:

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Marchia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 104.

Przeczytaj u przyjaciół: