Althann

Althann (znane również jako Althan) to nazwisko austriackiej rodziny arystokratycznej o szerokich korzeniach.

Rodzina

Althannowie posiadali rezydencje w Austrii, Czechach, w hrabstwie kłodzkim, na Morawach oraz na Węgrzech, gdzie w latach 1721–1824 pełnili również funkcję żupana w komitacie Zala. W 1810 roku otrzymali dziedziczny tytuł hrabiów Rzeszy, stając się jedną z najważniejszych rodzin w monarchii austriackiej. Ich awans społeczny miał miejsce w XVI wieku, dzięki służbie dworskiej i wojskowej dla cesarzy.

Członkowie rodu von Althann zajmowali liczne stanowiska zarówno w administracji ziemskiej, jak i w kościele. Do najbardziej znanych przedstawicieli rodziny zaliczają się:

Michał Adolf von Althann (1574–1636) otrzymał tytuł hrabiego 28 listopada 1608 roku za zasługi dla cesarza Rudolfa II. Po przejściu na katolicyzm stał się zagorzałym zwolennikiem kontrreformacji. W 1619 roku ustanowił w Ołomuńcu rycerski order „Christianae militiae” w uznaniu za walkę przeciwko poganom oraz Turkom. Ofiarował zakonowi jezuickiemu 23 skonfiskowane domy w Igławie, a także dobra w Komárnie, Znojmie, Krems i Wiedniu.

Michał Wenzel von Althann (1630–1686), syn Michała Adolfa, był cesarskim ambasadorem, tajnym radcą dworu oraz komendantem twierdzy kłodzkiej. W 1680 roku objął stanowisko starosty (landeshauptmann) hrabstwa kłodzkiego, a rodzina posiadała wtedy majoraty w Międzylesiu, Roztokach i Wilkanowie. W 1684 roku nabył zamek Szczerba oraz tereny wokół Stronia Śląskiego, tworząc tzw. klucz stroński. W Wilkanowie zbudował czterokondygnacyjny pałac. Był żonaty z hrabiną Anną Marią Elżbietą von Aspremont (1646–1723). Ich synowie to:

• Michał Friedrich von Althann (1680–1734), syn Michała Wenzela, był biskupem Vácu i Veszprém oraz wicekrólem Neapolu i Sycylii.
• Michael Wenzel Młodszy von Althann (1668–1738), syn Michała Wenzela.
• Michael Emanuel von Althann (1691–1749), syn Michaela Wenzela Młodszego.
• Michael Otto von Althann (1730–1797), syn Michaela Emanuela.
• Johann Michael von Althann, syn Michaela Johanna, faworyt cesarza Karola VI.
• Michael Johann von Althann (1710-1778), syn Johanna Michaela.
• Michael Johann Nepomuck von Althann (1757–1815), VI syn Michaela Johanna, który przejął dobra kłodzkie po śmierci kuzyna Michaela Wenzla.
• Michael Franz Anton von Althann (1760–1817), VII syn Michaela Johanna, który przejął dobra kłodzkie po śmierci brata Michaela Johanna.
• Michael Maximilian Franz von Althann (1769–1834), syn Michaela Johanna, przejął dobra po śmierci brata Michaela Franza A.
• Ich synowie to:
• Michael Joseph von Althann (1798–1861).
• Michael Karl II von Althann (1801–1881), przejął dobra kłodzkie po śmierci brata Michaela Josepha, którego synem był Robert von Althann (1853–1919).

Michael Wenzel Rudolph von Althann (1701-1766), syn Michaela Ferdinanda (1677-1733).

Michael Karl von Althann (1741–1805), syn Michaela Wenzela Rudolpha, który przejął dobra kłodzkie po śmierci kuzyna Michaela Ottona.

Michael Wenzel von Althann (1743–1810), II syn Michaela Wenzela Rudolpha, który przejął dobra kłodzkie po śmierci brata Michaela Karla.

Inni to:

• Gundaker von Althan (1655–1747), generał, dyplomata i budowniczy.
• Michał Karol von Althann (1702–1756), baron von Goldburg und Murstetten.

Nazwa starej odmiany śliwy, Renkloda hr. Althanna (niem. Graf Althanns Reneklode), pochodzi od Michaela Josepha Althanna (1798–1861), właściciela majoratu w Międzylesiu.

Niektóre siedziby

Morawy

• 1577–1654 Oslavany (Krzysztof von Althann zbudował tu renesansowy zamek).
• 1609–1790 Jaroslavice (dziś powiat Znojmo) (na zlecenie Wolfa Dietricha von Althanna Joseph v. Erlach zbudował tu barokowy zamek).
• 1618–1793 Wranow nad Dyją (gdzie w końcu XVII wieku Althannowie postawili barokowy zamek).
• 1909–1922 i 1930–1945 Zamek Helfštýn w Lipníku.

Czechy właściwe

• 1650–1945 Králíky, Mladkov.
• 1738–1923 Svojšice.

Hrabstwo kłodzkie

• 1653–1945 Zamek w Międzylesiu.
• 1684–1945 Pałac w Wilkanowie.
• 1684–1783 Zamek Szczerba.
• 1653–1945 Roztoki.
• 1684–1733 Stronie Śląskie.

Dolna Austria

• Murstetten (powiat St. Pölten-Land).
• Zwentendorf an der Donau (powiat Tulln).

Zobacz też

• klucz stroński

Przypisy

Bibliografia

• Joachim Bahlcke i inni, Handbuch der historischen Stätten Böhmen und Mähren, Kröner Verlag, Stuttgart 1998, ISBN 3-520-32901-8.
• Handbuch der historischen Stätten Schlesien, hg. von Hugo Weczerka, Stuttgart 1977, ISBN 3-520-31601-3.
• Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler in Polen. Schlesien, Ernst E. Badstübner (red.), Sławomir S. Brzezicki (oprac.), München: Deutscher Kunstverlag, 2005, ISBN 3-422-03109-X, OCLC 830927501. Brak numerów stron w książce.
• Joachim Bahlcke, Michael Friedrich Graf von Althann. W: Schlesische Lebensbilder, Bd. VIII, S. 129–140, ISBN 3-7686-3501-5.
• Grzegorz Pisarski, Drzewo genealogiczne rodu Althannów, w: „Zeszyty Muzeum Ziemi Kłodzkiej”. 1995, z. 8, s. 111–146. ISSN 0860-1186.
• Claudia Zonta, Schlesische Studenten an italienischen Universitäten, Stuttgart 2004.
• Roman Sękowski, Herbarz szlachty śląskiej. Informator genealogiczno-heraldyczny, t. 1 (A-C), Katowice 2008: Fundacja „Zamek Chudów”, s. 73–74, s.v. Althann.