Alternaria brassicae (Berk.) Sacc. to gatunek grzybów należący do klasy Dothideomycetes, klasyfikowany jako grzyb mikroskopijny.
Systematyka i nazewnictwo
W klasyfikacji według Index Fungorum, Alternaria brassicae znajduje się w rodzinie Pleosporaceae, rzędzie Pleosporales, podklasie Pleosporomycetidae, klasie Dothideomycetes, podkrólestwie Pezizomycotina, królestwie Ascomycota oraz w królestwie Fungi.
Gatunek ten został po raz pierwszy opisany w 1836 roku przez Milesa Josepha Berkeleya, który nadał mu nazwę Macrosporium brassicae. Obecną nazwę, uznaną przez Index Fungorum, wprowadził w 1880 roku Pier Andrea Saccardo.
Obecnie znana jest tylko anamorfa tego grzyba. Na podstawie badań struktury molekularnej i ultrastrukturalnej ustalono, że jego teleomorfa należy do jednego z gatunków grzybów z rodzaju Lewia.
Gatunek ten ma ponad 40 synonimów, w tym wszystkie jego formy i odmiany.
Morfologia
Grzybnię można łatwo hodować na sztucznych pożywkach. Konidiofory mogą osiągać długość do 150 μm i są podzielone przegrodami. Ich wygląd jest wzniesiony, często z 1 lub 2 rozgałęzieniami. Mają średnicę od 6 do 9 μm i w okolicy wierzchołka są złocisto-brązowe. Wytwarzają dużą ilość konidiów, z których wiele tworzy krótkie łańcuchy. Młode konidia mają rozmiar od 60 do 85 × 13 do 15 μm i zawierają od 3 do 6 poprzecznych przegród; ich szczyt jest zakończony wyraźnym dziobem. Powierzchnia konidiów jest gładka, a ich kolor waha się od słabo słomkowego do jasno zielonkawego. Dojrzałe konidia osiągają rozmiary od 250 do 300 × 35 do 40 μm, mają do 12 poprzecznych przegród oraz od jednej do kilku przegród podłużnych. Ich dziób ma długość od 1/4 do 1/3 długości całego konidium i jest ściśle związany z konidium. Można je łatwo odróżnić od drugorzędowych konidioforów wierzchołkowych, które są szersze i ciemniejsze.
Rozwój
Konidiogeneza zachodzi w temperaturze od 8 do 24 °C. Dojrzałe zarodniki powstają w ciągu 14 do 24 godzin. W optymalnych warunkach, przy temperaturze od 16 do 24 °C, czas ten skraca się do 12–14 godzin. Kluczowe jest również utrzymanie stałego zwilżenia wodą przez co najmniej 9–18 godzin lub względnej wilgotności powietrza wynoszącej minimum 91,5%. Konidiogeneza może również zachodzić na martwych szczątkach roślin. W jednym z badań, zakażone liście rzepaku i kapusty, wystawione na działanie warunków zewnętrznych, wytwarzały żywe zarodniki tak długo, jak długo tkanki liści pozostawały nienaruszone – w przypadku rzepaku trwało to do 8 tygodni, a dla kapusty do 12 tygodni.
Zarodniki A. brassicae wnikają do tkanek roślinnych przez rany powstałe wskutek prac polowych lub żerowania szkodników, bądź przez aparaty szparkowe. Nie są w stanie przeniknąć przez zdrową epidermę (to z kolei potrafią zarodniki Alternaria brassicicola). Kiełkują w temperaturze od 8 °C do 31 °C, przy optymalnym zakresie wynoszącym od 21 do 28 °C. Wilgoć jest niezbędna do tego procesu, a czas zwilżenia powinien wynosić co najmniej 5 godzin. Do infekcji może dochodzić również przy względnej wilgotności powietrza wynoszącej 95–100% przez 12–20 godzin. Optymalna temperatura dla rozwoju choroby to 20–25 °C.
Grzybnia i zarodniki A. brassicae mogą przetrwać przez wiele lat na powierzchni nasion, wewnątrz nich oraz w resztkach roślinnych pozostających w glebie. W takich warunkach wytwarzają chlamydospory, które są odporne na mróz i odwodnienie. Najdłużej zachowują swoją żywotność w niskich temperaturach, około 3 °C.
Występowanie i siedlisko
Gatunek ten jest kosmopolityczny i szeroko rozpowszechniony na całym świecie. Działa jako saprotrof oraz pasożyt roślin z rodziny kapustowatych (krzyżowych), wywołując u nich chorobę znaną jako czerń krzyżowych.
Przypisy
