ALSIB – Most Powietrzny Alaski i Syberii
ALSIB (Alaska-Siberia; ang. Northwest Staging Route) to most powietrzny, który został utworzony w 1941 roku przez państwa alianckie oraz ZSRR, mający na celu dostarczanie Związkowi Radzieckiemu samolotów do walki z III Rzeszą.
ALSIB był częścią amerykańskiego programu wsparcia dla sojuszników, realizowanego na podstawie Lend-Lease Act. Budowa mostu powietrznego rozpoczęła się niezwłocznie po podpisaniu umowy w 1941 roku, która przewidywała dostarczanie dla ZSRR 400 samolotów bojowych każdego miesiąca. Wzdłuż planowanej trasy przerzutu maszyn z Alaski do Krasnojarska powstało 10 lotnisk, które wyposażono w magazyny oraz odpowiednią infrastrukturę. Trasę o długości 6500 km uruchomiono 29 września 1942 roku. Samoloty z Fairbanks były odbierane przez pilotów radzieckich lub alianckich, którzy następnie, etapami, zmieniając załogi, przelatywali nimi do Krasnojarska. Tam maszyny były przekazywane do szkolenia lokalnych pilotów, a następnie wysyłano je na front. Oprócz samolotów bojowych, trasą tą dostarczano także maszyny transportowe. Do 1945 roku na Syberię z Alaski przetransportowano 8058 samolotów, co stanowiło 12% całkowitej produkcji samolotów w ZSRR w czasie całej wojny (niemal tyle samo dostarczono do ZSRR trasami przez północny i południowy Atlantyk). Przeloty nad trudnymi klimatycznie, polarnymi terenami Alaski i Syberii, a także długość trasy, skutkowały stosunkowo dużą liczbą strat, ponieważ w sumie rozbiły się 174 samoloty.
Aby umożliwić dostarczanie samolotów do Fairbanks, stworzono również most lotniczy z etapowymi lotniskami od Edmonton do Fairbanks.
Bibliografia
- J. Pałkiewicz, Syberia – Wyprawa Na Biegun Zimna, Zysk i S-ka, 2007 str. 216-219.
- Aircraft to the Soviet Union. nationalmuseum.af.mil. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-03)]. (ang.)
Literatura przedmiotu (niewykorzystana w artykule)
- Otis Hays, Jr. The Alaska-Siberian Connection: The World War II Air Route. The Western Historical Quarterly, Vol. 28, No. 2 (Summer, 1997).