Als

Als

Als (w Polsce często spotyka się również niemiecką nazwę Alsen) to wyspa położona w Danii, w cieśninie Mały Bełt (Morze Bałtyckie), znajdująca się pomiędzy Półwyspem Jutlandzkim a wyspą Fionia.

Geografia

Powierzchnia: 312 km²

Ludność: 50,0 tys. (stan na I 2017 r.)

Główne miasta: Sønderborg (27,83 tys.), Nordborg (5,97 tys.) oraz Augustenborg (3,25 tys.)

Najwyższy punkt: wzgórze Højeberg, 81 m n.p.m.

Wyspa jest połączona z Półwyspem Jutlandzkim za pomocą dwóch mostów, a komunikacja promowa odbywa się do Fionii. Znajduje się tu także port lotniczy, usytuowany na półwyspie Kær.

Gospodarka

Gospodarka wyspy Als opiera się głównie na rybołówstwie, uprawie pszenicy i jęczmienia, a także hodowli bydła i trzody chlewnej. Na wyspie rozwinęły się również gałęzie przemysłu, w tym maszynowy, włókienniczy, skórzany oraz spożywczy.

Historia

W dniach 14–18 grudnia 1658 roku, sprzymierzone siły brandenbursko-cesarsko-polskie, wspierające Danię podczas II wojny północnej, przeprowadziły operację desantową. 14 grudnia oddział piechoty zajął przyczółek, na którym później wylądowała jazda Stefana Czarnieckiego, przeprawiając się przez szeroką na około 500 m cieśninę na łodziach, holując płynące konie. Desant zdobył wyspę, która znajdowała się wówczas pod kontrolą Szwedów. To wydarzenie zostało upamiętnione w Mazurku Dąbrowskiego.

W latach 1864–1866 wyspa była pod okupacją Cesarstwa Austriackiego, a następnie Królestwa Prus. Od 1920 roku ponownie należy do Danii.

Demografia

Wykres przedstawiający liczbę ludności Als na przestrzeni ostatnich 90 lat.

Zobacz też

• cieśnina Als
• wyspy Danii
• Cieśniny Duńskie

Przypisy

Bibliografia

Jan Chryzostom J.Ch. Pasek, Pamiętniki, Roman R. Pollak (oprac.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987, ISBN 83-06-01577-0, OCLC 69531193. Brak numerów stron w książce.

PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9.