Alrosa
Alrosa (ros. АЛРОСА) to rosyjska grupa, która skupia przedsiębiorstwa zajmujące się odkrywaniem złóż, wydobywaniem, obróbką oraz sprzedażą diamentów. Jest jednym z największych producentów diamentów na świecie, odpowiadając za 27% globalnej podaży tego surowca. Kopalnie firmy zlokalizowane są w Zachodniej Jakucji oraz w obwodzie archangielskim. Dodatkowo, Alrosa posiada 32,8% udziałów w kopalni Catoca, która znajduje się w północno-zachodniej Angoli.
Historia
Historia Alrosy sięga 1954 roku, kiedy to na obszarze Związku Radzieckiego odkryto pierwsze złoża diamentów. W 1955 roku zidentyfikowano kominy kimberlitowe w pobliżu miejscowości Mirny i Udacznyj.
W 1957 roku podjęto decyzję o rozpoczęciu eksploatacji złóż oraz osadów aluwialnych w Jakucji. Utworzono grupę Jakutałmaz, która miała zarządzać budową obiektów przemysłowych oraz rozwojem inwestycji, a jej siedziba mieściła się w Mirnym. Pierwsze diamenty o jakości przemysłowej zostały wydobyte jeszcze w tym samym roku. W 1959 roku Związek Radziecki sprzedał swoją pierwszą partię tych minerałów na rynku międzynarodowym.
W okresie radzieckim przemysł wydobywczy koncentrował się głównie w rejonie kopalni odkrywkowej Mirny oraz otaczających jej aluwiach. W tym czasie otwarto kluczowe kopalnie odkrywkowe oraz zrealizowano wiele inwestycji, takich jak budowa zakładów przetwórczych i elektrowni.
W 1963 roku Związek Radziecki zawarł umowę na sprzedaż diamentów z grupą De Beers. Ta lukratywna współpraca trwała aż do 2009 roku, kiedy to została przerwana przez Komisję Europejską ze względu na politykę konkurencji w Unii Europejskiej.
Intensywny rozwój trwał przez całe lata 80., co zaowocowało między innymi budową kopalni w pobliżu miasta Udacznyj. Dziś Trubka Udacznaja jest jedną z największych kopalni odkrywkowych na świecie.
Alrosa została powołana dekretem prezydenta Federacji Rosyjskiej w dniu 19 lutego 1992 roku, na bazie radzieckiego przedsiębiorstwa państwowego NPO Jakutałmaz.
W 2011 roku Alrosa przekształciła się w spółkę akcyjną, a w 2013 roku złożyła swoją pierwszą ofertę publiczną. Rząd rosyjski oraz rząd Republiki Sacha zdecydowali się na sprzedaż łącznie 14% akcji przedsiębiorstwa, podczas gdy sama Alrosa zaoferowała 2% akcji własnych. Najwięcej, bo około 60% dostępnych udziałów, nabyli inwestorzy z USA (Europejczycy – 24%, Rosjanie – 14%). Fundusze inwestycyjne, takie jak Oppenheimer Funds Inc. oraz Lazard Ltd., również uczestniczyły w IPO, nabywając łącznie 2% całości wyemitowanych papierów wartościowych. Zysk Alrosy z tej sprzedaży wyniósł 1,3 mld USD.
Struktura
Alrosa jest drugą co do wielkości publiczną spółką zajmującą się wydobyciem diamentów na świecie. 34% jej akcji znajduje się w wolnym obrocie, z czego 33% jest obecnie w posiadaniu rządu Federacji Rosyjskiej. Kapitalizacja giełdowa przedsiębiorstwa w 2017 roku wyniosła 9,6 mld USD. Prezesem spółki od 13 marca 2017 roku jest Siergiej Iwanow.
Działalność
Główne zakłady produkcyjne Alrosy są obecnie zlokalizowane głównie w Zachodniej Jakucji oraz w Obwodzie Archangielskim. Wydobycie opiera się na 11 głównych złożach oraz 13 złożach okruchowych, które są zgrupowane w cztery „jednostki wydobycia i przetwórstwa” (ros: горно-обогатительный комбинат – ГОК): Udaczninskij, Ajchalskij, Mirninskij i Niurbinskij. Ponadto funkcjonują dwa przedsiębiorstwa zależne: Almazy Anabara oraz Severalmaz. Każda z jednostek składa się z kilku kopalni, zakładów przetwórczych oraz odpowiedniego wyposażenia.
