Alpy Pennińskie
Alpy Pennińskie (fr. Alpes pennines lub Alpes valaisannes, niem. Walliser Alpen, wł. Alpi Pennine) to pasmo górskie w Alpach Zachodnich, rozciągające się na granicy Włoch (regiony Piemont i Dolina Aosty) oraz Szwajcarii (kanton Valais). Szwajcarska część tego pasma określana jest jako Alpy Walijskie.
Opis geograficzny
Alpy Pennińskie rozciągają się z zachodu na wschód, tworząc liczne długie grzbiety boczne, które kierują się ku północy i południu. Graniczą z Alpami Berneńskimi na północy (poprzez dolinę Rodanu) oraz z Alpami Lepontyńskimi na wschodzie (poprzez przełęcz Simplon). Zachodnią granicę tego pasma, oddzielającą je od położonego bardziej na zachód Masywu Mont Blanc, stanowi przełęcz Col du Grand Ferret (2543 m n.p.m.), a dokładniej jej północne, nieco niższe siodło, zwane Col du Petit Ferret (2490 m n.p.m.).
Znaczenie komunikacyjne i wysokości szczytów
W obrębie Alp Pennińskich występują dwie istotne przełęcze komunikacyjne: Wielka Przełęcz Św. Bernarda na zachodzie oraz Simplon na wschodzie. W sumie 41 szczytów w tym paśmie osiąga wysokość powyżej 4000 m n.p.m. (z całkowitej liczby 82 w Alpach), a najwyższym z nich jest Dufourspitze w grupie Monte Rosa, która wznosi się na 4634 m.
Lodowce i ośrodki turystyczne
Alpy Pennińskie są bogate w lodowce, w tym m.in.: Gornergletscher, Glacier de Corbassière, Findelgletscher, Zmuttgletscher, Glacier de Zinal, Glacier d’Otemma, Allalingletscher, Glacier de Ferpècle, Feegletscher, Glacier du Mont Miné, Riedgletscher, Turtmanngletscher, Glacier de Moiry, Glacier d’Arolla, Glacier de Moming i Glacier de Cheilon.
W regionie znajdują się także kluczowe ośrodki, takie jak: Grächen, La Fouly, Saas-Fee, Nendaz, Breuil-Cervinia, Macugnaga, Zermatt.
Podział Alp Pennińskich
Alpy Pennińskie dzielą się na różne masywy i mniejsze pasma. Nie istnieje jednolity, oficjalny podział tego pasma. Zgodnie z Suddivisione Orografica Internazionale Unificata del Sistema Alpino (SOIUSA), systemem klasyfikacji zaprojektowanym przez włoskiego badacza Sergio Marazzi w 2005 roku, masywy te tworzą następujące grupy:
- Alpy Grand Combin (Grand Golliat, Grande Rochère, Mont Velàn, Grand Combin, Mont Gelé, Mont Collon, Ruinette, Pleureur, Aiguilles Rouges d’Arolla)
- Alpy Weisshorn i Matterhorn (Bouquetins, Luseney–Cian, Dent Blanche – Cornier, Obergabelhorn – Zinalrothorn, Weisshorn, Matterhorn)
- Alpy Monte Rosa (Monte Rosa, Breithorn – Lyskamm)
- Alpy Biellesi i Cusiane (Alpy Biellesi, Alpy Cusiane)
- Alpy Mischabel i Weissmies (Allalin, Mischabel, Weissmies, Andolla)
Według szwajcarskich naukowców, nie ma podziału Alp Pennińskich na grupy, a niektóre masywy leżące dalej na południe i południowy wschód od głównego grzbietu nie są zaliczane do tego pasma.
Szczyty powyżej 4000 m n.p.m.
W Alpach Pennińskich znajduje się jeszcze 24 wierzchołki mające powyżej 4000 m n.p.m., które jednak nie spełniają kryteriów (szczególnie jeśli chodzi o wybitność) do zakwalifikowania ich jako szczyty. Są to:
Ważniejsze szczyty powyżej 3000 m n.p.m.
Najważniejsze przełęcze:
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Alpy Pennińskie na Peakware. peakware.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)].
