Alphonse Massemba-Débat (ur. 1921, zm. 25 marca 1977) to kongijski polityk, który pełnił funkcję prezydenta Konga w latach 1963–1968.
Życiorys
Alphonse Massemba-Débat przyszedł na świat w niewielkiej wiosce Nkolo, znajdującej się w pobliżu obecnego dystryktu Boko w departamencie Pool. W Brazzaville uzyskał wykształcenie oraz kwalifikacje nauczyciela, a swoje szkolenie pedagogiczne ukończył w szkole Edouarda Renarda. Od 1947 roku do 1959 roku zarządzał różnymi szkołami elementarnymi. Dodatkowo, współpracował z czasopismem kulturalnym „Liaison”, które redagował wspólnie z Lomanim Tchibambą oraz Marcelim Ibalico.
Kariera polityczna
Massemba-Débat prowadził intensywną działalność polityczną. Początkowo był członkiem Postępowej Partii Kongijskiej (PPC), na czele której stał Jean-Félix Tchicaya. Pełnił rolę dyrektora gabinetu Ministra Edukacji Narodowej. W 1959 roku przeszedł do Związku Demokratycznego Obrony Interesów Afrykanów (UDDIA), z Fulbertem Youlou na czołowej pozycji. W latach 1959–1961 zajmował stanowisko przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego, jednak stracił je, gdy Youlou usunął go za zbyt dużą niezależność. Od 1961 do 1963 roku był ministrem planowania i zaopatrzenia w rządzie Fulberta Youlou. W maju 1963 roku złożył dymisję z rządu. Należał do lewego skrzydła partii UDDIA, a jego poglądy były uznawane za umiarkowane.
Po obaleniu Fulberta Youlou 15 sierpnia 1963 roku, w wyniku demonstracji wspieranych przez wojsko, Komitet oficerów oraz przywódców związków zawodowych powołał nowy rząd składający się z ośmiu osób, na czele którego stanął Massemba-Débat jako tymczasowy premier i minister obrony. W tym samym roku zdobył zwycięstwo w wyborach prezydenckich. Jako prezydent prezentował poglądy marksistowskie. Został obalony w zamachu wojskowym przeprowadzonym przez Mariena Ngouabiego w 1968 roku. 25 marca 1977 roku został rozstrzelany pod zarzutem udziału w nieudanej próbie zamachu stanu. W 1991 roku nastąpiła jego rehabilitacja.
Życie prywatne
Massemba-Débat był żonaty z Marie Massamba-Debat.
Przypisy
