Alphonse d’Ornano
Alphonse d’Ornano, znany również jako Alfonso Girolamo d’Ornano (ur. 1548 w Bastelice, zm. 1610 w Bordeaux) był marszałkiem Francji w okresie panowania Karola IX, Henryka III i Henryka IV.
Życiorys
Był synem korsykańskiego bohatera narodowego, Sampiero Corso d’Ornano oraz Vanniny z rodu d’Ornano. W dzieciństwie spędzał czas na dworze francuskim, gdzie służył jako paziór delfina, który później został królem Franciszkiem II. Brał udział w drugim powstaniu swojego ojca przeciwko Genueńczykom, a po jego zamordowaniu przez dwa lata kierował dalszą insurekcją na Korsyce. Widząc jednak zniszczenia, jakie przyniosły te walki, podziały wśród rodów szlacheckich oraz ogólną niechęć mieszkańców wyspy do kontynuacji walk, zdecydował się na zawarcie układu z genueńskim dowódcą Giorgio Doria. Wraz z 350 wiernymi zwolennikami, którzy nie zamierzali poddać się Genui, opuścił Korsykę i udał się na emigrację do Francji.
W Francji Ornano został serdecznie przyjęty przez Katarzynę Medycejską oraz jej syna Karola IX. Uznano jego szlachectwo, nadano mu tytuł generała oddziałów korsykańskich i powierzyli mu funkcję gubernatora Valence. Później, za panowania Henryka III, wywalczył nadanie obywatelstwa oraz potwierdzenie szlachectwa dla wszystkich swoich towarzyszy z Korsyki, a dzięki wstawiennictwu króla zmusił republikę Genui do zwrotu swoich dóbr na Korsyce oraz wypłacania przysługujących dochodów. Ponadto doprowadził do uwolnienia insurgentów przetrzymywanych w więzieniu.
W czasie wojen religijnych we Francji, które miały miejsce pomiędzy Ligą Katolicką a hugenotami, pełnił rolę gubernatora twierdzy Pont-Saint-Esprit. Dzięki swojej lojalności wobec Walezjuszów zdobył reputację człowieka uczciwego i prawego, co zjednało mu szacunek obu stron konfliktu. Dowodząc wojskami królewskimi, odniósł 10 sierpnia 1587 roku zwycięstwo nad 4000 Szwajcarów, którzy przybyli na wsparcie hugenotów, co zaowocowało jego mianowaniem na członka Rady Państwa oraz gubernatora prowincji Delfinat.
Był jednym z pierwszych, którzy zaakceptowali sukcesję króla Nawarry, Henryka IV, do tronu Francji. W służbie tego króla spacyfikował prowincje Delfinat i Liońską, pokonał hiszpańskie wojska dowodzone przez konetabla Juana Velasqueza oraz odbił dla Ligi twierdzę La Fère. W wyniku tych zasług Henryk IV mianował go marszałkiem Francji, przyznał mu najwyższe odznaczenie, Order Świętego Ducha, oraz powierzył funkcję gubernatora prowincji La Guyenne, którą dotąd piastowali jedynie książęta krwi.
Olbrzymią sławę zdobył podczas epidemii zarazy, kiedy osobiście odwiedzał Bordeaux i okoliczne tereny, pytając chorych o ich potrzeby oraz organizując budowę nowych szpitali. Do dziś Bordeaux czci jego pamięć, a jedna z piękniejszych ulic w mieście nosi jego imię.
Pod koniec 1609 roku Ornano udał się na dwór królewski, aby towarzyszyć Henrykowi IV w planowanej podróży do Jülich. W związku z tym postanowił poddać się operacji nerek, która była konieczna z powodu kamicy nerkowej. Niestety, operacja zakończyła się tragicznie – wdała się gangrena, a marszałek zmarł po trzech dniach w wieku 62 lat.
Życie prywatne
Był żonaty z Marguerite de Flassans, pochodzącą z prastarego rodu z Prowansji, i miał z nią czterech synów, z których Jean-Baptiste również został marszałkiem Francji.
Zobacz też
- ród Ornano
Bibliografia
Biographie Générale, Tome 38, Paris 1862
