Alpha Centauri
Alpha Centauri, znana również jako Sid Meier’s Alpha Centauri, to strategiczna gra turowa typu 4X, która zadebiutowała w 1999 roku. Jej twórcami są Firaxis Games, a wśród głównych projektantów znajdują się Sid Meier i Brian Reynolds, odpowiedzialni wcześniej za pierwsze dwie odsłony serii Civilization. Wiele osób uważa tę grę za nieoficjalną kontynuację Civilizacji.
Fabuła gry
Akcja gry rozgrywa się w układzie gwiezdnym Alpha Centauri, gdzie ostatni ludzie opuszczają Ziemię, która stała się niezdolna do życia. Po awarii silników oraz tajemniczym zabójstwie dowódcy, kolonizatorzy dzielą się na różne frakcje i lądują na nieznanej planecie Chiron, gdzie rozpoczynają walkę o dominację.
Chociaż planeta przypomina Ziemię, okazuje się być wrogo nastawionym środowiskiem, w którym kolonizatorzy muszą zmagać się nie tylko z innymi frakcjami, ale także z agresywną florą i fauną.
Mechanika gry
Rozgrywka w Alpha Centauri jest bardzo podobna do znanych mechanizmów z serii Civilization, jednak drzewo technologii zostało całkowicie przebudowane. Ulepszono dyplomację oraz sztuczną inteligencję. Nowością jest możliwość projektowania własnych jednostek oraz łączenia różnych doktryn społecznych i ekonomicznych w ramach inżynierii społecznej. Na koniec 1999 roku wydano dodatek Sid Meier’s Alien Crossfire.
W 2014 roku premierę miał duchowy następca gry – Civilization: Beyond Earth.
W 2015 roku redakcja magazynu PC Gamer UK przyznała grze 93. miejsce na liście najlepszych gier na PC.
Lokalne formy życia
Koncepcja planety Chiron w grze nawiązuje do hipotezy Gai autorstwa Jamesa Lovelocka oraz wcześniejszych idei z literatury science fiction i filozofii. Flora planety to ksenogrzybnia (łac. xenofungus), która pokrywa duże obszary lądu, mórz i oceanów. Ksenogrzybnia jest toksyczna dla ludzi, ale stanowi dom dla lokalnej fauny, w tym „robaków umysłu” (ang. mind worms), „wysp głębin” (ang. isles of deep) oraz „szarańcz Chirona” (ang. locust of Chiron). Te stworzenia posiadają zdolności parapsychologiczne, które mogą uśmiercać ofiary siłą umysłu. Koncepcja planety Chiron sugeruje, że jest ona samoświadomym organizmem, który reguluje się nie tylko przez globalne procesy, ale także lokalnie, w reakcji na działania kolonizatorów.
Inżynieria społeczna
W grze gracze mają możliwość zaprojektowania własnego ustroju państwowego, bazując na trzech segmentach życia społecznego: polityce, ekonomii, wartościach oraz czwartym segmencie reprezentującym socjologię przyszłości.
Polityka
- Polityka pogranicza – symbolizuje nieformalny system rządów oparty na lokalnym autorytecie przedstawicieli władzy.
- Państwo policyjne – system, w którym państwo sprawuje pełną kontrolę nad życiem publicznym poprzez rozbudowany aparat policyjny.
- Demokracja – system, w którym obywatele wybierają swoich przedstawicieli, co sprzyja lepszemu zarządzaniu, ale ogranicza działania wojenne.
- Fundamentalizm – system, w którym religia i prawo są ze sobą złączone, co wpływa na morale, ale hamuje rozwój naukowy.
Ekonomia
- Prosta ekonomia – brak sprecyzowanych zasad wymiany handlowej, typowy dla wczesnych kolonii.
- Wolny rynek – system, w którym produkcja i handel nie są regulowane przez państwo, co sprzyja efektywności, ale może prowadzić do eksploatacji środowiska.
- Centralne planowanie – odgórne ustalanie produkcji i cen przez państwo, co zwiększa produkcję, ale obniża efektywność.
- Zielona gospodarka – system, który z jednej strony chroni środowisko, a z drugiej ogranicza wzrost gospodarczy.
Wartości
- Przetrwanie – wartość priorytetowa, koncentrująca się na zaspokajaniu podstawowych potrzeb obywateli.
- Siła – ceniona przez militarystyczne społeczeństwa, które dążą do ekspansji.
- Wiedza – wartość dla otwartych społeczeństw, które cenią rozwój ponad bezpieczeństwo.
- Bogactwo – wartość dla kapitalistycznych społeczeństw, gdzie dobrobyt jest celem samym w sobie.
Socjologia przyszłości
- Społeczeństwo Cybernetyczne – roboty przejmują część ludzkiej pracy, co zwiększa efektywność, ale powoduje niezadowolenie bezrobotnych.
- Społeczeństwo Eudajmonistyczne – dąży do maksymalizacji potencjału obywateli poprzez rozwój cnót osobistych.
- Kontrola Myśli – technologia umożliwiająca kontrolę myśli ludzi, co prowadzi do posłuszeństwa.
Infozłącza
W grze istnieje informacyjna baza danych znana jako Infozłącza (ang. Datalinks), zawierająca informacje o technologiach i koncepcjach. Utrzymane w klimacie science fiction, zawierają cytaty postaci fikcyjnych i rzeczywistych, w tym myślicieli jak Laozi, Platon, Fryderyk Nietzsche oraz pisarzy i naukowców.
Tajne projekty
Tajne projekty w Alpha Centauri to odpowiednik cudów świata w Civilization. Oto niektóre z nich:
- Projekt poznania ludzkiego genomu – zwiększa zadowolenie obywateli.
- System Dowodzenia Nexus – działa jak Centrum Dowodzenia.
- Paradygmat Pogody – przyspiesza prace nad przekształcaniem planety.
- Giełda Planetarna – zwiększa przyrost ekonomiczny.
- Gilda Empatów – pozwala na natychmiastowy kontakt z frakcjami.
- Obrona Cywilna – działa jak Obrona Obwodowa.
- Świat Wirtualny – pozwala na dodatkowe funkcje w bazach.
- Planetarny System Przewozowy – zwiększa populację nowo zakładanych miast.
- Kopuła Ksenoempatii – pozwala lepiej zrozumieć ksenogrzybnię.
- Wzmacniacz Neuronowy – zwiększa obronę przed atakami psionicznymi.
- Centrum Dowodzenia Marynarki – zwiększa mobilność jednostek morskich.
- Planetarne Infołącza – pozwala na automatyczne poznanie technologii znanej innym frakcjom.
- Superzderzacz – przyspiesza rozwój naukowy.
- Cnoty Ascetyczne – zwiększają porządek wśród obywateli.
- Szczepionka długowieczności – zwiększa zadowolenie lub dochody obywateli.
- Algorytm Łowca-Poszukiwacz – zwiększa skuteczność kontrwywiadu.
- Mutagen Folosa – daje premię ekologiczną.
- Fabryka Cyborgów – działa jak centrum biowszczepów.
- Teoria Wszystkiego – zwiększa szybkość odkryć naukowych.
- Wykrzywiacz Myśli – zwiększa zdolność ataku psionicznego.
- Uniwersalny Tłumacz – pozwala na zdobycie nowych technologii.
- Sieć szkieletowa – zwiększa dochody i tempo rozwoju naukowego.
- Nanofabryka – umożliwia szybkie naprawy jednostek.
- Żywa Rafineria – obniża koszty utrzymania armii.
- Kadzie klonujące – powodują trwałą eksplozję demograficzną.
- Samoświadoma Kolonia – zmniejsza koszty utrzymania wojska i policji.
- Nieśmiertelność Kliniczna – zwiększa zadowolenie populacji.
- Winda kosmiczna – zwiększa przyrost ekonomiczny.
- Induktor Osobliwości – zmniejsza szkody środowiskowe.
- Masowy Transmiter Materii – zwiększa produkcję.
- Matryca Telepatyczna – poprawia działanie wywiadu i kontrwywiadu.
- Głos Planety – wstęp do osiągnięcia transcendencji.
- Osiągnięcie Transcendencji – koniec ery człowieka.
Frakcje
Po zabójstwie kapitana Garlanda oraz awarii statku Unity, załoga podzieliła się na siedem frakcji, opartych na różnych ideologiach i wizjach idealnego społeczeństwa.
Gaia’s Stepdaughters
Gaia’s Stepdaughters (pol. „pasierbice Gai”) to frakcja ekologiczna, której celem jest harmonijne współistnienie z planetą. Przywódczynią jest Lady Deirdre Skye, specjalizująca się w hydroponice. Gajanie zaczynają grę z technologią Ekologia Planety, co pozwala na terraformowanie. Ich ekologiczne podejście chroni planetę przed zanieczyszczeniem, ale ich wojskowość jest osłabiona przez pacyfistyczne wartości.
Morgan Industries
Morgan Industries (pol. „Zakłady Morgana”) to korporacyjna frakcja, której liderem jest multimilioner Nwabudike Morgan. Morganici mają większe dochody, ale ich zamiłowanie do bogactwa zwiększa koszty utrzymania armii. W inżynierii społecznej preferują Wolny rynek.
University of Planet
University of Planet (pol. „Uniwersytet Planety”) to frakcja technokratyczna, kierująca się rozwojem badań naukowych. Przywódcą jest Akademik Prokhor Zakharov. Ich otwarte podejście do badań naraża ich na ataki szpiegowskie, a brak etyki w badaniach powoduje niezadowolenie obywateli.
Lord’s Believers
Lord’s Believers (pol. „Wyznawcy Pana”) to fundamentalistyczna frakcja kierująca się religijnym fanatyzmem. Przywódczynią jest siostra Miriam Godwinson. Wierzący mają niższe koszty utrzymania armii, ale ich badania postępują wolniej, a gospodarka surowcowa jest agresywna.
Peacekeeping Forces
Peacekeeping Forces (pol. „Siły Pokojowe”) to pacyfistyczna frakcja, której przywódcą jest Pravin Lal. Pacyfiści rozpoczynają grę z technologią Biogenetyka, ale ich biurokracja zmniejsza efektywność.
Spartan Federation
Spartan Federation (pol. „Federacja Spartan”) to militarystyczna frakcja kierowana przez pułkownika Corazón Santiago. Ich jednostki mają wysokie morale, ale militarystyczne podejście osłabia przemysł.
Human Hive
Human Hive (pol. „Ludzkie Mrowisko”) to totalitarna frakcja, której liderem jest Sheng-Ji Yang. Kolektywistyczne zasady zwiększają populację, ale brak wolności obniża dochody.
Dodatek
Alien Crossfire (pełna nazwa Sid Meier’s Alien Crossfire), znany również jako SMACX lub SMAX, to oficjalny dodatek do gry, wydany we wrześniu 1999 roku, który wprowadza osiem nowych frakcji, w tym dwie z obcymi, oraz nowe technologie, budynki i jednostki.