Alojzy Tadeusz Schuster (urodzony 17 marca 1890 w Makowie, zmarł wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, który stał się ofiarą zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 17 marca 1890 roku w Makowie, wówczas w powiecie myślenickim Królestwa Galicji i Lodomerii, jako syn Ludwika i Julii z Wasyanowiczów. W 1910 roku został powołany do służby w cesarskiej i królewskiej Armii jako jednoroczny ochotnik. Otrzymał stopień kadeta rezerwy z datą starszeństwa 1 stycznia 1912 i został przydzielony do c. i k. Dywizjonu Artylerii Konnej Nr 11 we Lwowie. W trakcie I wojny światowej walczył w swoim macierzystym oddziale, który w 1916 roku przemianowano na Dywizjon Artylerii Konnej Nr 4, a później na Pułk Artylerii Polowej Nr 4K. W korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej awansował na porucznika rezerwy z datą starszeństwa 1 listopada 1914, a następnie na nadporucznika rezerwy z datą 1 sierpnia 1916.
Uczestniczył w wojnie z bolszewikami, m.in. w wyprawie kijowskiej, jako porucznik i kapitan 5 Lwowskiego pułku artylerii polowej, dowodząc 2 baterią „Julia”. Pod koniec 1920 roku został odkomenderowany na stanowisko dowódcy baterii zapasowej artylerii konnej nr 2 we Lwowie, gdzie 9 września 1920 roku zatwierdzono go w stopniu kapitana, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej, z datą starszeństwa od 1 kwietnia 1920.
W czerwcu 1921 roku awansował na majora. Wiosną 1922 roku objął funkcję zastępcy dowódcy nowo formowanego 10 dywizjonu artylerii konnej w Jarosławiu. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919 i 110. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Na koniec 1922 roku objął dowództwo 5 dywizjonu artylerii konnej w Krakowie. 1 grudnia 1924 roku prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z datą 15 sierpnia 1924 i 24. lokatą w korpusie oficerów artylerii. W styczniu 1928 roku przeniesiono go do kadry oficerów artylerii, z równoczesnym przydziałem na stanowisko rejonowego inspektora koni w Skierniewicach. W marcu 1929 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV, a z dniem 31 sierpnia tegoż roku przeszedł w stan spoczynku. W 1934 roku, jako oficer w stanie spoczynku, był zarejestrowany w Powiatowej Komendzie Uzupełnień Kraków Miasto i miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V, będąc „przewidzianym do użycia w czasie wojny”.
W 1935 roku mieszkał w Krakowie przy ulicy Szlak 47, gdzie pracował w Hucie Hubertus w Bytomiu-Łagiewnikach. Był członkiem Polskiego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Województwa Śląskiego.
W wrześniu 1939 roku został zmobilizowany. 19 września 1939 roku w miejscowości Bursztyn dostał się do niewoli sowieckiej razem z grupą gen. bryg. Piotra Skuratowicza i został przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało pochowano w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Jest wymieniany na tzw. liście Gajdideja (pozycja 3795).
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie mianował go na stopień pułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Dąb Pamięci Alojzego Schustera został zasadzony w październiku 2008 roku przy kościele parafii Przemienienia Pańskiego w Zuzeli.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi – 22 sierpnia 1939 roku „za zasługi na polu pracy społecznej”
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka Pamiątkowa Artylerii Konnej
- 5 listopada 1935 roku Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami (austriackie)
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej – dwukrotnie
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej
- Krzyż Wojskowy Karola
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
Bibliografia
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.)
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.)
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.)
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.)
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19]
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Zuzanna Gajowniczek. Lista starobielska, cz. II. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), styczeń–marzec 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.