Alojzy Prus-Przeździecki (urodzony 21 czerwca 1886, zmarły 11 czerwca 1945) był pułkownikiem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
Alojzy Gonzaga Wojciech Prus-Przeździecki przyszedł na świat w rodzinie Edwarda (zm. 1917) i Anastazji z Korytkowskich (zm. 1938). W trakcie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Na początku służył w jednostce sanitarnej, a następnie w 2 pułku piechoty. 2 listopada 1914 roku otrzymał stopień chorążego piechoty, a 11 listopada został przeniesiony do 3 pułku piechoty. 14 marca 1915 roku awansował na podporucznika, a 21 marca tego samego roku na porucznika piechoty. W połowie czerwca 1915 roku objął stanowisko adiutanta Komendy Legionów. Od 31 stycznia do 9 marca 1917 roku był uczestnikiem Kursu oficerów sztabowych i adiutantów wyższych dowództw w Warszawie. Po zakończeniu kursu wrócił do 6 pułku piechoty. 9 czerwca 1917 roku został przydzielony do Sztabu Generalnego Gubernatorstwa w Warszawie jako oficer łącznikowy Wojska Polskiego. W latach 1917–1918 pełnił funkcję adiutanta generała H. von Beselera, dowódcy Polskiej Siły Zbrojnej.
Od 1 czerwca 1921 do 1 września 1923 roku był na bezpłatnym urlopie. 1 września 1923 roku został przydzielony do 81 pułku piechoty, a jednocześnie odkomenderowany do Oddziału I Sztabu Generalnego. W listopadzie 1924 roku przeniesiono go z 81 pp do 32 Pułku Piechoty w Modlinie, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W listopadzie 1925 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako słuchacz II rocznika Kursu Normalnego. Po ukończeniu kursu, 11 października 1926 roku, uzyskał dyplom oficera Sztabu Generalnego i został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego w Warszawie. W 1928 roku dowodził 72 pułkiem piechoty w Radomiu. 6 lipca 1929 roku został zwolniony z dowodzenia 72 pułkiem piechoty, przekazując dowództwo do dyspozycji dowódcy DOK I. W 1931 roku służył jako II zastępca szefa Sztabu Głównego WP, a następnie przeszedł do dyspozycji szefa Biura Personalnego M.S.Wojsk. W tym roku został także mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. 1 maja 1932 roku przeszedł w stan spoczynku.
W Wielkiej Brytanii, w stopniu pułkownika, pracował jako delegat Ministra Obrony Narodowej do Rady Narodowej oraz szef Wydziału Politycznego w Ministerstwie Obrony Narodowej. 16 marca 1943 roku Minister Obrony Narodowej podziękował mu za dotychczasową służbę w związku z powołaniem na stanowisko delegata Ministra Obrony Narodowej przy Armii Polskiej na Wschodzie.
Od 1919 roku był mężem Janiny z Sobolewskich.
Zmarł 11 czerwca 1945 roku i został pochowany na cmentarzu Corstorphine Hill w Edynburgu.
Awanse
- chorąży – 2 listopada 1914
- podporucznik – 14 marca 1915
- porucznik – 21 marca 1915
- podpułkownik – zweryfikowany 3 maja 1922 roku ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 (w 1924 roku zajmował 140. lokatę w korpusie oficerów zawodowych piechoty, a w 1928 roku – 37. lokatę)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (8 listopada 1937)
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (2 sierpnia 1928)
Przypisy
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 7.
- Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 203, 342.
- Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 86, 162.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 5.
- Marian Kukiel: Rozkaz oficerski nr 4 Ministra Obrony Narodowej z 16 marca 1943 roku, sygn. A.XII.1/14. www.pism.co.uk, 1943-03-16. [dostęp 2016-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-23)].
- August Krasicki, Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914–1926, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1988, ISBN 83-211-1000-2.
- Stanisław Rostworowski, Nie Tylko Pierwsza Brygada (1914–1918) Z Legionami na bój, P.W. EGROSS – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1993, ISBN 83-85253-05-X.
- Alojzy Przeździecki. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-17)].
