Alojzy Ciasnocha (ur. 21 stycznia 1921 w Bystrzycy, zm. 8 lipca 2003) był polskim harcerzem oraz działaczem patriotycznym.
Życiorys
Był synem Franciszka Ciasnochy. Uczęszczał do polskiego gimnazjum w Bystrzycy, gdzie w 1933 roku dołączył do Harcerstwa Polskiego w Czechosłowacji. W 1935 roku brał udział w jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale, pełniąc rolę zastępowego. W 1936 roku założył drużynę harcerską w swojej rodzinnej wsi. W lipcu 1939 roku drużyna im. J. Łyska, której był drużynowym, zorganizowała obóz harcerski w Gródku.
W nocy z 31 sierpnia na 1 września 1939 roku pełnił wartę obywatelską w Beskidzie Śląskim, czekając na wybuch II wojny światowej. Następnie próbował uciekać na wschód, chcąc jako ochotnik zaciągnąć się do polskiego wojska. Niestety, cywilów nie przyjmowano, co sprawiło, że wrócił z żalem do rodzinnych stron. Na przedmieściach Bielska-Białej został napadnięty przez członków „Hitlerjugend”, którzy zerwali mu harcerski krzyż. Po zajęciu Zaolzia przez Rzeszę, gimnazjum zostało zamknięte, a on sam zmuszony był podjąć pracę fizyczną, aby utrzymać matkę.
Już na początku okupacji zaczęto organizować ruch oporu. W listopadzie 1939 roku został zaprzysiężony jako komendant podziemnej organizacji w Gródku. Zbierał informacje, kolportował prasę podziemną, a w kwietniu 1940 roku, podczas uroczystego ogniska z okazji urodzin Hitlera, zorganizował przemarsz harcerzy, którzy śpiewali polskie piosenki patriotyczne. Za tę akcję został ciężko pobity, a 6 maja 1940 roku wywieziony na przymusowe roboty w rejon Żagania. W lutym 1941 roku sąd w Cieszynie skazał go na miesiąc więzienia za nielegalne przekroczenie granicy.
Do maja 1945 roku pracował w fabryce papieru. 31 sierpnia 1945 roku ukończył gimnazjum, a następnie wyjechał do Wałbrzycha w poszukiwaniu pracy, gdzie otrzymał mieszkanie przy ulicy Asnyka 2/1, które szybko stało się miejscem spotkań harcerzy. 12 października 1945 roku odbyła się tam zbiórka harcerska, która była zalążkiem przyszłej 13 Dolnośląskiej Drużyny Harcerzy. W latach 1945–1947 pełnił funkcję komendanta hufca harcerzy w Wałbrzychu, powołany przez Komendę Chorągwi Dolnośląskiej mającej siedzibę w Jeleniej Górze. Pod jego kierownictwem hufiec się rozwijał, organizując różne imprezy harcerskie i miejskie.
W 1946 roku Alojzy Ciasnocha odnowił tablicę nagrobną gen. Łączyńskiego przy kościele Św. Anny na Szczawienku. 13 września 1946 roku został awansowany na stopień podharcmistrza, po wcześniejszym ukończeniu kursu podharcmistrzowskiego w Zakopanem.
W 1947 roku Komenda Chorągwi zdecydowała o podziale hufca na dwa: Wałbrzych-Miasto oraz Wałbrzych-Powiat. Alojzy Ciasnocha został mianowany komendantem Hufców Wałbrzyskich. W grudniu 1947 roku został usunięty z pracy, a jego następcą został Marian Kozub, protegowany Związku Młodzieży Polskiej. To był początek stopniowego usuwania przedwojennych instruktorów z władz harcerskich, co ostatecznie doprowadziło do rozwiązania ZHP. Ciasnocha rzetelnie rozliczył się z działalności hufcowego i przekazał kierownictwo Kozubowi.
W okolicach 1950 roku zaczął pracę w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym, którego członkiem pozostał aż do śmierci, a także został kierownikiem schroniska PTTK „Harcówka”. Przy schronisku stworzył małe ZOO, w którym oprócz zwykłych zwierząt znajdowały się: niedźwiedź, lama, wilk oraz pawie. Został jednak usunięty z funkcji kierownika schroniska i ZOO na skutek fałszywych oskarżeń o użycie samochodu do celów prywatnych. W czasie jego aresztowania zwierzęta zostały zabite, a ZOO zlikwidowane. Ostatecznie został uniewinniony.
W 1958 roku został przewodniczącym Kręgu Starszoharcerskiego. W 1963 roku, kiedy komendantem hufca został Eugeniusz Garba, Ciasnocha objął stanowisko jego zastępcy do spraw organizacyjnych. W 1964 roku został mianowany harcmistrzem, a w 1974 roku uzyskał tytuł harcmistrza Polski Ludowej. 28 lutego 1965 roku wybrano go przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Hufca, a także uczestniczył w sztabie „Roku sztandarowego hufca” (kampania na rzecz zasłużonych górników PRL).
15 lutego 1976 roku został przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Chorągwi Wałbrzyskiej, która właśnie powstała, i pełnił tę funkcję do 1981 roku, kiedy to objął rolę zastępcy przewodniczącego Komisji Rewizyjnej. Pracował w tej komisji aż do rozwiązania Wałbrzyskiej Chorągwi.
W ostatnich latach swojego życia Alojzy Ciasnocha kontynuował działalność instruktorską jako przewodniczący Kręgu Seniora, pełniąc tę funkcję aż do swojej śmierci.
Odznaczenia
Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1971)
Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” (1979)
„Instruktor Senior ZHP” (1983).
Przypisy
