Alois Hitler (ur. 7 czerwca 1837 w Strones jako Alois Schicklgruber, zm. 3 stycznia 1903) był austriackim celnikiem oraz ojcem Adolfa Hitlera.
Życiorys
Urodził się w wiosce Strones jako nieślubny syn Marii Anny Schicklgruber i prawdopodobnie Johanna Georga Hiedlera (jego nazwisko zostało wpisane w metryce kilka dziesięcioleci później). Istnieje także możliwość, że jego ojcem był młodszy brat Hiedlera, Johann Nepomuk Hüttler, który wychowywał Aloisa po śmierci matki, lub według relacji Hansa Franka, Leopold Frankenberg, pochodzący z rodziny żydowskiej. Inna teoria sugeruje, że mógł to być Salomon Mayer Rothschild, u którego pracowała matka Aloisa, według tajnego raportu dla kanclerza Dolfussa. Alois został ochrzczony w dniu narodzin w Döllersheim. W 1847 roku zmarła jego matka, a w 1857 roku zmarł domniemany ojciec.
W 1855 roku Alois rozpoczął pracę jako urzędnik w austriackim ministerstwie finansów, a po ukończeniu stażu i zdaniu egzaminów w 1861 roku objął stanowisko kierownicze. W 1864 roku przeszedł do służby celnej, a w 1873 roku został celnikiem. W tym samym roku ożenił się z Anną Glassl, która była od niego starsza o 14 lat. W 1875 roku Alois awansował na inspektora w urzędzie celnym. Od 1880 roku małżonkowie żyli w separacji, co było wynikiem romansu Aloisa z Fanni, jego służącą. Anna zmarła w 1883 roku, a miesiąc później Alois ożenił się po raz drugi. Jego nową żoną była Franziska (Fanni) Matzelsberger, z którą miał już nieślubne dziecko – Aloisa jr. (ur. 13 stycznia 1882). W 1883 roku urodziła się ich córka Angela. Franziska zmarła na gruźlicę 10 sierpnia 1884 roku. 7 stycznia 1885 roku Alois ożenił się z Klarą Pölzl, która była w ciąży. Z tego małżeństwa urodziło się sześcioro dzieci: Gustaw (ur. 10 maja 1885, zm. 8 grudnia 1887), Ida (ur. 23 września 1886, zm. 2 stycznia 1888), Adolf (ur. 20 kwietnia 1889, zm. 30 kwietnia 1945), Otto (ur. 17 czerwca 1892, zm. 23 czerwca 1892), Edmund (ur. 24 marca 1894, zm. 2 lutego 1900) oraz Paula (ur. 21 stycznia 1896, zm. 1 czerwca 1960). Tylko dwoje z nich, Adolf Hitler i Paula Hitler, dożyło wieku dorosłego.
W 1892 roku Alois awansował na wyższego poborcę celnego i wraz z rodziną przeprowadził się do Pasawy w Bawarii. W 1894 roku został przeniesiony służbowo do Linzu. Dopiero w kwietniu 1895 roku rodzina Aloisa, która przez niemal rok mieszkała w Pasawie, przeniosła się do domu, który ojciec zakupił w pobliżu Fischlham (około 50 km od Linzu). W czerwcu 1895 roku przeszedł na emeryturę. Dwa lata później cała rodzina przeniosła się do Lambach, a następnie w listopadzie 1898 roku do Leonding, małej wioski na przedmieściach Linzu. Alois zmarł 3 stycznia 1903 roku i został tam pochowany. W 2012 roku grób Klary i Aloisa Hitlerów został zlikwidowany, ponieważ był wykorzystywany przez neonazistów jako obiekt kultu, zastępując nigdy niepowstały grób Adolfa.
Kalendarium życia Aloisa Hitlera
1837: Urodziny jako nieślubne dziecko Marii Anny Schicklgruber w Strones koło Döllersheim. Po ślubie matki z Johannem Georgiem Hiedlerem spędza dzieciństwo i wczesną młodość u Johanna Nepomuka Hüttlera w Spital przy granicy austriackiej.
1851-1855: Kształcenie się w zawodzie szewca u spokrewnionego mistrza, Antona Ledermüllera, w Spital i Wiedniu.
1855: Wstąpienie do c.k. straży granicznej (Finanzwache).
1860: Przeniesienie do Wels koło Linzu i dalsze nauki.
1861: Awans.
1862: Przeniesienie do Saalfelden am Steinernen Meer koło Salzburga.
1864: Awans i przeniesienie do Linzu, przejście do służby celnej w charakterze urzędnika.
1870: Amtsassistent z tytułem „Kontrollassistent”. Krajowe władze skarbowe mianują go „poborcą” filii urzędu celnego „Mariahilf” koło Pasawy (kategorii XI).
1871: Nominacja na „kontrolera w filii urzędu celnego I klasy w Braunau am Inn” (kategorii X). Pomimo braku wykształcenia ponad podstawowe, Alois dzięki osobistemu urokowi i zdolnościom awansuje równie szybko, jak jego koledzy z maturą.
1873: Ślub z Anną Glassl, starszą o 14 lat córką urzędnika celnego. Problemy zdrowotne żony i zatrudnienie Klary Pölzl, kuzynki i przyjaciółki z dzieciństwa, w gospodarstwie domowym.
1877: Oficjalna zmiana nazwiska Alois Schicklgruber na Alois Hitler. Zwiększenie pewności siebie, co potwierdza list do krewnej: „od chwili, gdy widziałaś mnie po raz ostatni, awansowałem bardzo wysoko”.
1877: Zerwanie kontaktów listownych z krewnymi Schicklgruberami.
1880: Romans z 19-letnią Franziską Matzelsberger. Separacja od Anny Glassl na jej wniosek. Hitler przyjmuje Matzelsberger jako pomoc domową.
1882: Nieślubne narodziny syna Aloisa z Franziską Matzelsberger 13.01.1882.
1883: Usynowienie syna Aloisa 13.07.1883. Śmierć Anny Hitler (z domu Glassl) 06.04.1883, następnie małżeństwo z Franziską Matzelsberger 22.05.1883. Narodziny Angeli Hitler, matki siostrzenicy (i domniemanej kochanki) Adolfa Hitlera – Geli, 28.07.1883.
1884: Śmierć Franziski Hitler (gruźlica płuc) 10.08.1884. Klara Pölzl, która musiała opuścić dom Hitlera przez Franziskę, wraca jeszcze przed śmiercią Franziski, prawdopodobnie będąc już w ciąży z Aloisem Hitlerem.
27 X 1884: Mimo że Alois Hitler był uważany za syna Johanna Georga Hiedlera, napotyka trudności w zawarciu małżeństwa z Klarą Pölzl. Zwracają się do ordynariatu biskupiego w Linzu o uchwałę zezwalającą na ślub z powodu zbyt bliskiego pokrewieństwa. Katolickie władze kościelne w Linzu informują, że nie mogą udzielić zgody na ślub i przekazują sprawę do Rzymu, gdzie w końcu otrzymują pozwolenie.
17 V 1885: 280 dni po śmierci Franziski przychodzi na świat Gustaw Hitler.
1885: Ślub z Klarą Pölzl. Z tego małżeństwa urodziły się następujące dzieci:
- Gustaw Hitler (ur. 17 maja 1885, zm. 8 grudnia 1887 na dyfteryt)
- Ida Hitler (ur. 25 września 1886, zm. 2 stycznia 1888 na dyfteryt)
- Adolf Hitler (ur. 20 kwietnia 1889, samobójstwo 30 kwietnia 1945)
- Otto Hitler (ur. i zm. 1892 na wodogłowie)
- Edmund Hitler (ur. 24 marca 1894, zm. 28 lutego 1900)
- Paula Hitler (ur. 21 stycznia 1896, zm. 1 czerwca 1960)
1895: Przedwczesna emerytura z powodu udowodnionej niezdolności do dalszej służby, potwierdzonej przez lekarza państwowego, jednak z pełnym poborem emerytury z powodu 40-letniej służby.
1903: Zgon i pogrzeb w Leonding.
Aktywa handlowe
1888: Zakup zagrody i działki w Wörnharts (nr 9) koło Spital.
1895: Nabycie domu i działki w Lambach nad rzeką Traun.
1897: Kupno domu i działki w Leonding (Michaelsbergstrasse 16) koło Linzu. Posiadłości w Wörnharts i Lambach sprzedał sam Alois Hitler, natomiast dom w Leonding po jego śmierci sprzedała Klara Hitler.
Charakterystyka Aloisa Hitlera
Alois, naznaczony piętnem nieślubnego dziecka, rekompensował sobie w dorosłym życiu lata upokorzeń i kompleksów. Po awansie w służbie celnej oczekiwał od sąsiadów, aby zawsze zwracali się do niego per pan, wymieniając jego tytuł („Herr Zollamtsoberoffizial”).
Był bardzo surowym mężem i ojcem. Kiedy chciał przywołać do siebie syna Adolfa, nie nazywał go po imieniu, lecz gwizdał na dwóch palcach. Gdy mały Adolf nie stawiał się na czas, był karany. Matka nie mogła go bronić, ponieważ sama obawiała się męża. Na jego nagrobku widniało zdjęcie w mundurze służbowym Zollamtsoberoffizial.
Przypisy
Bibliografia
Vermeeren Marc: „De jeugd van Adolf Hitler 1889-1907 en zijn familie en voorouders”. Soesterberg, 2007, 420 blz. Uitgeverij Aspekt. ISBN 978-90-5911-606-1.
Werner M.: „Adolf Hitler: legenda, mit, rzeczywistość”, Bellona, Warszawa 1998.
