Alois Grillmeier SJ (urodzony 1 stycznia 1910 w Pechbrunn, Bawaria, zmarł 13 września 1998 w Unterhaching koło Monachium) był niemieckim duchownym rzymskokatolickim, jezuitą oraz teologiem, który sprawował funkcję kardynała diakona w latach 1994–1998.
Droga naukowa
Studia
Grillmeier ukończył liceum klasyczne w Ratyzbonie. W kwietniu 1929 roku dołączył do zakonu jezuitów (jeden z jego braci także był jezuitą). Nowicjat odbył w Tisis w Austrii, a 16 kwietnia 1931 złożył pierwsze śluby zakonne. Następnie studiował filozofię i teologię w różnych miejscach, takich jak Pullach koło Monachium, Valkenburg w Holandii, Frankfurt nad Menem oraz Rzym na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. W Fryburgu Bryzgowijskim uzyskał doktorat z teologii dogmatycznej. Święcenia kapłańskie przyjął 24 czerwca 1937 w Monachium, a zakonne śluby wieczyste złożył 15 sierpnia 1946 w Pullach.
W czasie II wojny światowej został powołany do służby wojskowej, pełniąc funkcję kapelana od lutego 1942 do kwietnia 1944, kiedy to wszyscy jezuici zostali usunięci z wojska jako „niegodni służby w obronie ojczyzny”.
Nauczanie
Od 1944 roku Grillmeier pracował jako docent w Pullach i Buren (Westfalia), a od 1950 roku wykładał teologię w jezuickim kolegium Św. Jerzego we Frankfurcie nad Menem. Na emeryturę przeszedł w 1978 roku.
W latach 1962–1965 był doradcą ds. teologicznych biskupa Limburga Wilhelma Kempfa podczas Soboru Watykańskiego II, a w pracach komisji teologicznej Soboru współpracował m.in. z Karolem Wojtyłą. Odbył liczne podróże do krajów afrykańskich, gdzie prezentował dokumenty soborowe biskupom i misjonarzom. W latach 1964–1977 pełnił funkcję redaktora naczelnego periodyku „Scholastik” (od 1966 roku pod nazwą „Theologie und Philosophie”), wydawanego przez Wydział Teologiczny Uniwersytetu we Frankfurcie. Od 1993 roku był członkiem Bawarskiej Akademii Nauk. Uniwersytety w Moguncji, Innsbrucku i Bambergu przyznały mu honorowe doktoraty.
Nominacja kardynalska
W listopadzie 1994 roku papież Jan Paweł II nadał mu godność kardynala, przyznając tytuł diakona San Nicola in Carcere. Z powodu zaawansowanego wieku (84 lata) ks. Grillmeier został zwolniony z przyjęcia sakry biskupiej i nigdy nie miał prawa udziału w konklawe. Zmarł we wrześniu 1998 roku i został pochowany na cmentarzu w Pullach.
Publikacje
Jego podstawowe dzieło, zadedykowane kard. Franzowi Königowi, abpowi Wiednia, ma charakter ekumeniczny i koncentruje się na dialogu z Prawosławiem:
Aloys Grillmeier: Christ in Christian Tradition. 1965. Brak numerów stron w książce.
Tom 1: From the Apostolic Age to Chalcedon (451). Louisville: Westminster John Knox Press, 1975. ISBN 0-664-22301-X. Brak numerów stron w książce.
Tom 2: From the Council of Chalcedon /451/ to Gregory the Great /590-604/
Część pierwsza: Reception and contradiction. The development of the discussion about Chalcedon from 451 to the beginning of reign of Justinian. Louisville: Westminster John Knox Press, 1986. ISBN 0-664-22160-2. Brak numerów stron w książce.
Część druga: The Church in Constantinople in the sixth century. Theresia Hainthaler (współ-autor), John Cawte, Pauline Allen (tłum. z j. niemieckiego). Louisville, Kentucky – London: Westminster John Knox Press – Mowbray, 1995, s. 565. ISBN 0-664-21997-7. Wydanie brytyjskie: ISBN 0-264-67261-5.
Część trzecia: Patriarchates in Jerusalem and Antioch. Armenian and Georgian history of christology. Persian Church (’Nestorians’) w przygotowaniu.
Część czwarta: The Church of Alexandria With Nubia and Ethiopia. Theresia Hainthaler (współ-autor), John Cawte, Pauline Allen (tłum. z j. niemieckiego). Wyd. 2 poprawione. Louisville, Kentucky – London: Westminster John Knox Press – Mowbray, 1996, s. 431. ISBN 0-664-21998-5.
Bibliografia
sylwetka w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. www2.fiu.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-19)].
Alois Grillmeier [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-05-26] (ang.).
