Alnashetri: Nowy Rodzaj Teropoda z Późnej Kredy
Alnashetri, co w dialekcie Günün-a-kunna języka Tehuelczów oznacza „smukłe uda”, to rodzaj teropoda należącego do grupy celurozaurów. Prawdopodobnie jest to przedstawiciel rodziny Alvarezsauridae, który żył w późnej kredzie, w okresie cenomanu lub turonu, na obszarze dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest A. cerropoliciensis, którego epitet gatunkowy honoruje wieś Cerro Policía, położoną w pobliżu miejsca odkrycia skamieniałości, gdzie mieszkańcy pomagali w wykopaliskach. Holotypem tego gatunku są kości kończyn tylnych oznaczone jako MPCA–477, w skład których wchodzi niekompletna lewa kość udowa, części dystalne obu kości piszczelowych, prawa kość strzałkowa, zrośnięte kości skokowe i piętowe (ang. astragalocalcaneum) z obu kończyn tylnych, niemal kompletne prawe kości śródstopia oraz fragmenty paliczków palca III lewej stopy. Odkrycie miało miejsce w osadach formacji Candeleros w argentyńskiej prowincji Río Negro.
Cechy Morfologiczne A. cerropoliciensis
A. cerropoliciensis był niewielkim celurozaurem, który charakteryzował się obecnością niskiego grzebienia kostnego na końcu dalszym kości piszczelowej. Grzebień ten oddziela powierzchnię tej kości, współtworzącą staw z kością skokową, od powierzchni zewnętrznej kostki bocznej (łac. malleolus lateralis). Rozciąga się on od miejsca styku kości piszczelowej z czubkiem wyrostka wznoszącego (ang. ascending process) kości skokowej w górę wzdłuż trzonu kości piszczelowej. Autorzy uznają to za autapomorfię A. cerropoliciensis. Inne celurozaury również mają podobne grzebienie na kostce bocznej kości piszczelowej, jednak występują one tylko na powierzchni stawowej, współtworzącej staw między tą kością a astragalocalcaneum, i nie rozciągają się powyżej proksymalnych kości stępu. Autorzy zauważają, że nie mogą całkowicie wykluczyć, iż u lepiej zachowanych okazów teropodów taki grzebień na kości piszczelowej, jak u Alnashetri, może być zasłonięty przez kość strzałkową. W Alnashetri zauważono również niewielkie wcięcia umiejscowione poniżej miejsc przyczepu w więzadeł pobocznych (łac. ligamentum collaterale), nieco bliżej osi ciała od dystalnej powierzchni stawowej na mediowentralnej (przyśrodkowo-dolnej) i laterowentralnej (boczno-dolnej) powierzchni drugiego i trzeciego paliczka III palca stopy. Na temat występowania tej cechy u innych teropodów nie ma zbyt wielu informacji, chociaż warto zauważyć, że w przypadku wielu taksonów brakuje szczegółowych danych dotyczących budowy ich paliczków.
Porównanie z innymi Teropodami
W osadach formacji Candeleros odkryto również skamieniałości innego niewielkiego teropoda, maniraptora z grupy Paraves, znanego jako Buitreraptor gonzalezorum. Alnashetri różni się od Buitreraptor (jak również od większości przedstawicieli Paraves, z nielicznymi wyjątkami, takimi jak ptak Vorona) brakiem wyraźnego kostnego grzebienia czy guza na bocznej powierzchni końca bliższego kości udowej (tylnego krętarza), a także niektórymi cechami budowy kości piszczelowych, stępu i śródstopia. Analizy filogenezy, przeprowadzone przez autorów opisu A. cerropoliciensis, wskazują, że był on przedstawicielem rodziny Alvarezsauridae. Na drzewie filogenezy był umiejscowiony w nierozwikłanej politomii z rodzajami Bonapartenykus i Patagonykus oraz z kladem obejmującym rodzaje Linhenykus, Albinykus, Xixianykus, Mononykus i Shuvuuia. Autorzy podkreślają jednak, że analiza ta wymaga dalszych uzupełnień, ponieważ nie uwzględniono niektórych przedstawicieli grupy Alvarezsauroidea, w tym rodzaju Haplocheirus, którego włączenie mogłoby wpłynąć na wyniki analizy.
Przypisy