Almirante Cervera
Almirante Cervera to hiszpański krążownik lekki zbudowany w okresie międzywojennym oraz II wojny światowej, należący do typu Príncipe Alfonso. Okręt wszedł do służby w 1927 roku i wspierał stronę frankistowską podczas hiszpańskiej wojny domowej. Po zakończeniu wojny służył w marynarce Hiszpanii aż do 1965 roku.
Budowa
Budowę krążownika, wspólnie z bliźniaczym „Príncipe Alfonso”, zaplanowano na mocy ustawy z 17 lutego 1915 roku jako trzeciego i czwartego okrętu typu Méndez Núñez. Jednak po zakończeniu I wojny światowej hiszpańskie władze zdecydowały o wstrzymaniu realizacji zamówienia i stworzeniu nowych projektów, ponieważ dotychczasowa konstrukcja stała się przestarzała. Nowe krążowniki zaprojektowano z pomocą brytyjskiego koncernu Armstrong na podstawie najnowszych brytyjskich krążowników typu E (projekt oznaczony jako typ F). Ustawą z 11 stycznia 1922 roku podjęto decyzję o budowie dwóch pierwszych okrętów, które zamówiono 14 lipca 1922 roku. Wszystkie okręty były budowane przez stocznię Sociedad Española de Construcción Naval (SECN) w Ferrolu w Hiszpanii.
Stępkę pod budowę „Almirante Cervera” położono 25 listopada 1922 roku. Okręt otrzymał nazwę na cześć admirała Pascuala Cervery, który walczył w wojnie amerykańsko-hiszpańskiej. Wodowanie miało miejsce 16 października 1925 roku, a próby morskie rozpoczęły się 24 maja 1928 roku, po czym okręt został przyjęty do służby 15 września 1928 roku.
Skrócony opis
Okręty typu Almirante Cervera były stosunkowo dużymi krążownikami o typowej architekturze lat 20. XX wieku. Posiadały podwyższone pokłady dziobowe, z artylerią umieszczoną w superpozycji na dziobie i rufie oraz dwoma kominami blisko siebie na śródokręciu. Siłownia była zorganizowana w układzie liniowym, składającym się z czterech kotłowni z ośmioma kotłami oraz dwóch maszynowni. Okręt napędzały cztery zespoły turbin parowych, które generowały łączną moc 80 000 KM, co pozwalało na osiąganie prędkości 33 węzłów. Zapas paliwa wynosił 1675 ton, co zapewniało zasięg do 5000 mil morskich przy prędkości 15 węzłów.
Wyporność standardowa wynosiła 7475 ton, a pełna 9237 ton. Długość okrętu wynosiła 176,63 m, szerokość 16,46 m, a zanurzenie 6 m.
Opancerzenie składało się z pasa burtowego o grubości 76 mm w rejonie siłowni (40% długości kadłuba), a poza nim 51 mm, zmniejszając się do 25 mm na dziobie i 38 mm na rufie. Grubość pokładu wynosiła od 25 do 50 mm, a maski dział miały grubość 12,7 mm. Najgrubszy pancerz (152 mm) znajdował się na stanowisku dowodzenia.
Uzbrojenie i jego zmiany
Okręt był uzbrojony w osiem dział kal. 152 mm w nietypowym układzie: dwa stanowiska pojedyncze na pokładzie dziobowym i rufowym oraz trzy podwójne stanowiska w superpozycji na piętrze nadbudówki. Wszystkie działa mogły strzelać na jedną burtę i były chronione maskami przeciwodłamkowymi. Działa o długości lufy 50 kalibrów (L/50) miały donośność do 21,5 km. Uzbrojenie przeciwlotnicze początkowo obejmowało cztery pojedyncze działa kal. 102 mm na śródokręciu oraz dwa działka kal. 47 mm. Broń podwodna składała się z 12 wyrzutni torped w czterech potrójnych aparatach na pokładzie.
Podczas wojny domowej wprowadzono zmiany w uzbrojeniu przeciwlotniczym. W listopadzie 1936 roku dodano jedno niemieckie działko 20 mm C/30. W kwietniu 1938 roku zamieniono działa kal. 102 mm na niemieckie 105 mm SK C/32 L/45. Wówczas zdjęto oba działka kal. 47 mm i zwiększono liczbę działek 20 mm do czterech. Po wojnie, około 1943 roku, dodano cztery podwójne stanowiska niemieckich półautomatycznych działek 37 mm SK C/30. Okręt nie przeszedł natomiast zmiany rozstawienia dział artylerii głównej, jak miało to miejsce w przypadku jego bliźniaków.
W 1957 lub 1960 roku z okrętu usunięto wszystkie wyrzutnie torpedowe. Z nieprecyzyjnych źródeł wynika, że pod koniec lat 50. działa przeciwlotnicze 105 mm zostały zastąpione przez 8 działek 37 mm.
Służba w skrócie
W chwili wybuchu hiszpańskiej wojny domowej „Almirante Cervera” był w remoncie i 21 lipca 1936 roku został przejęty przez frankistów. Okręt brał aktywny udział w działaniach morskich, a 6 października 1936 roku zatopił w pobliżu Cieśniny Gibraltarskiej mały republikański patrolowiec I-5 (wyporność 128 t, działo 57 mm). 9 października 1936 roku zatopił w rejonie Malagi patrolowce „Uad Muluya” i
W 1961 roku krążownik otrzymał NATO-wski numer burtowy C 12.
Okręt został wycofany ze służby 1 lipca 1965 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Michaił Barabanow: Ispanija. W: S. Patianin, A. Daszjan, K. Bałakin, M. Barabanow, K. Jegorow: Kriejsiera Wtoroj mirowoj. Ochotniki i zaszczitniki [Крейсера Второй мировой. Охотники и защитники]. Moskwa: Kollekcyja, Jauza, EKSMO, 2007. ISBN 5-699-19130-5. (ros.).
Nikołaj Mitiukow, Michaił Barabanow. Korabli WMS Ispanii pierioda grażdanskoj i Wtoroj mirowoj wojny 1936–1945 gg. „Morskaja Kampanija”. 5/2010, sierpień 2010. Moskwa: WERO Priess. (ros.).
Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
Escobén: El crucero Galicia. 8 lutego 2004. [dostęp 2022-12-13]. (hiszp.).
