Almas – nowo odkryty dinozaur
Almas to wymarły rodzaj dinozaura z grupy teropodów, należący do celurozaurów maniraptorów oraz rodziny troodontów.
Skamieniałości, które należą do wcześniej nieznanego rodzaju dinozaura nieptasiego, zostały odkryte w Mongolii, w lokalizacji Ukhaa Tolgod, znajdującej się w ajmaku południowogobijskim. Znaleziono je w skałach tworzących formację Djadokhta, która została datowana na późny kampan w kredzie późnej. W tej formacji oraz jej odpowiednikach odkryto również inne troodontydy, w tym szczątki opisane w 2014 roku jako Gobivenator, a także zaurornitoida, który został opisany niemal sto lat temu. Dodatkowo, w Ukhaa Tolgod odnaleziono szczątki byronozaura. W pokrewnej formacji zidentyfikowano również Linhevenator oraz Philovenator. Holotyp nowego rodzaju, opisanego w 2017 roku przez zespół badaczy pod kierunkiem Pei, oznaczono jako IGM 100/1323. Obejmuje on prawie całkowicie zachowaną czaszkę, natomiast pozaczaszkowy szkielet zachował się jedynie w fragmentach.
Autorzy zwracają uwagę na niewielkie rozmiary tego zwierzęcia oraz krótki pysk, które porównują do cech typowych dla bazalnych przedstawicieli Paraves. Z drugiej strony, zauważają one także zaawansowane cechy ewolucyjne rodziny Troodontidae. Wskazują również na cechy, które są nietypowe dla innych troodontów, w tym zakrzywienie pterygoid flange, brak rowka na przedniej powierzchni kości zębowej, wydłużone szewrony oraz kolczasty wyrostek na kości kulszowej. Te autapomorfie umożliwiły badaczom opisanie nowego rodzaju dinozaura. Nazwa rodzajowa została zaczerpnięta z mongolskiej mitologii, gdzie odnosiła się do dzikiego człowieka lub człowieka śniegu. Była używana na południu kraju, mimo że miała charakter tabu. Mongolski pisarz Bjambyn Rinczen opisywał rasę włochatych dzikich ludzi lub istot podobnych do ludzi, które zamieszkiwały tereny mongolskie od zarania dziejów. Epitet gatunkowy ukhaa odnosi się bezpośrednio do Ukhaa Tolgod, miejsca odkrycia szczątków Almas.
== Przypisy ==
