Allen Dulles

Allen Welsh Dulles

Allen Welsh Dulles (urodzony 7 kwietnia 1893 roku w Watertown, zmarł 29 stycznia 1969 roku w Waszyngtonie) był szefem amerykańskiego wywiadu (OSS) w Europie podczas II wojny światowej, gdzie rezydował w Bernie przy ulicy Herrengasse 23. Od lutego 1953 do listopada 1961 pełnił funkcję Dyrektora Centrali Wywiadu (Director of Central Intelligence – DCI) oraz był członkiem Komisji Warrena. Był pierwszym cywilnym kierownikiem CIA i do tej pory najdłużej sprawującym to stanowisko.

Życiorys

W 1941 roku Dulles został zwerbowany przez Williama Donovana do OSS. W listopadzie 1942 roku został wysłany do Berna, oficjalnie jako asystent amerykańskiego posła Lelanda Harrisona. Dotarł tam ostatnim pociągiem kursującym do Szwajcarii przez Francję Vichy. Jako szef OSS na Europę współpracował z ruchami oporu w krajach okupowanych przez Niemców, a także z austriackim ruchem oporu antynazistowskiego. Prowadził strategicznie ważną operację Crossbow oraz inne operacje wywiadowcze, które miały na celu sabotowanie niemieckiej Wunderwaffe, w szczególności fabryk rakiet V-1 i V-2. 8 marca 1945 roku, w ramach tzw. operacji Sunrise, spotkał się z SS-Obergruppenführerem Karlem Wolffem, aby uzgodnić warunki kapitulacji niemieckich wojsk we Włoszech, co miało miejsce 2 maja 1945 roku.

Jako szef Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA) w początkowych latach zimnej wojny, nadzorował irański zamach stanu w 1953 roku, gwatemalski zamach stanu w 1954 roku, program samolotów szpiegowskich Lockheed U-2, program kontroli umysłu Project MKUltra oraz inwazję w Zatoce Świń. Został jednak zwolniony z tej funkcji przez prezydenta Johna F. Kennedy’ego w wyniku niepowodzenia tej ostatniej operacji.

Dulles był również jednym z członków Komisji Warrena, która badała sprawę zabójstwa Johna F. Kennedy’ego. Między okresami pracy w administracji rządowej, Dulles był prawnikiem oraz partnerem w kancelarii Sullivan & Cromwell. Jego starszy brat, John Foster Dulles, pełnił funkcję sekretarza stanu w rządzie prezydenta Dwighta Eisenhowera, a na jego cześć nazwano port lotniczy Waszyngton-Dulles.

Przypisy

Przeczytaj u przyjaciół: