Allatyw

Allatyw (Allativus)

Allatyw (Allativus) to przypadek w językach aglutynacyjnych i fleksyjnych, który wskazuje na przemieszczanie się desygnatu w kierunku do oraz wewnątrz konkretnego obiektu (w przeciwieństwie do ablatywu).

Występuje w językach ugrofińskich, zwłaszcza w węgierskim, fińskim i estońskim, a także w językach turkijskich, na przykład w języku tatarskim. Reliktowe formy allatywu można znaleźć również w językach bałtyckich, takich jak litewski i łotewski, chociaż nie są one typowe dla współczesnych języków. Zachowane formy allatywu w litewskim (np. vakarop „pod wieczór”, velniop „do diabła”) zazwyczaj są interpretowane w pracach leksykograficznych jako przysłówki.

Język fiński

W języku fińskim końcówka allatywu to -lle, co obowiązuje również w liczbie mnogiej. Przypadek ten podlega zjawisku wymiany stóp, a większość końcówek przypadka występuje, gdy rdzeń przyjmuje stopę słabą.

  • talo (dom) – talolle (na dom)
  • taloille (na domy)
  • saari (wyspa) – saarille (na wyspę)

Allatyw często odpowiada celownikowi w językach indoeuropejskich i odpowiada na pytania: „komu?”, „czemu?”.

  • Sano minulle – powiedz mi
  • Antoin kirjan lapsilleni – dałem książkę moim dzieciom.

Język tatarski

Allatyw (юнәлеш килеше) jest jednym z sześciu przypadków deklinacyjnych rzeczownika i zaimka w języku tatarskim (przymiotniki tatarskie nie odmieniają się przez przypadki).

Pełni funkcję podobną do polskiego celownika, ale czasami również do polskiego biernika. Odpowiada na pytania: komu? czemu? gdzie? (кемгә? нәрсәгә?).

Końcówki: -га/-гә, -ка/-кә

  • өй (dom) – Без (my) өйгә (do domu) кердек (przyszliśmy). – Przyszliśmy do domu.
  • Казан (Kazań) – Автобус (autobus) Казанга (do Kazania) бара (jedzie). – Autobus jedzie do Kazania.

Bibliografia

Самоучитель татарского языка (Samouczek języka tatarskiego) (ros.)

Przeczytaj u przyjaciół: