Allatyw (Allativus)
Allatyw (Allativus) to przypadek w językach aglutynacyjnych i fleksyjnych, który wskazuje na przemieszczanie się desygnatu w kierunku do oraz wewnątrz konkretnego obiektu (w przeciwieństwie do ablatywu).
Występuje w językach ugrofińskich, zwłaszcza w węgierskim, fińskim i estońskim, a także w językach turkijskich, na przykład w języku tatarskim. Reliktowe formy allatywu można znaleźć również w językach bałtyckich, takich jak litewski i łotewski, chociaż nie są one typowe dla współczesnych języków. Zachowane formy allatywu w litewskim (np. vakarop „pod wieczór”, velniop „do diabła”) zazwyczaj są interpretowane w pracach leksykograficznych jako przysłówki.
Język fiński
W języku fińskim końcówka allatywu to -lle, co obowiązuje również w liczbie mnogiej. Przypadek ten podlega zjawisku wymiany stóp, a większość końcówek przypadka występuje, gdy rdzeń przyjmuje stopę słabą.
- talo (dom) – talolle (na dom)
- taloille (na domy)
- saari (wyspa) – saarille (na wyspę)
Allatyw często odpowiada celownikowi w językach indoeuropejskich i odpowiada na pytania: „komu?”, „czemu?”.
- Sano minulle – powiedz mi
- Antoin kirjan lapsilleni – dałem książkę moim dzieciom.
Język tatarski
Allatyw (юнәлеш килеше) jest jednym z sześciu przypadków deklinacyjnych rzeczownika i zaimka w języku tatarskim (przymiotniki tatarskie nie odmieniają się przez przypadki).
Pełni funkcję podobną do polskiego celownika, ale czasami również do polskiego biernika. Odpowiada na pytania: komu? czemu? gdzie? (кемгә? нәрсәгә?).
Końcówki: -га/-гә, -ка/-кә
- өй (dom) – Без (my) өйгә (do domu) кердек (przyszliśmy). – Przyszliśmy do domu.
- Казан (Kazań) – Автобус (autobus) Казанга (do Kazania) бара (jedzie). – Autobus jedzie do Kazania.
Bibliografia
Самоучитель татарского языка (Samouczek języka tatarskiego) (ros.)