Allan Napier MacNab
Allan Napier MacNab (urodzony 19 lutego 1798 w Newark, obecnie Niagara-on-the-Lake; zmarł 8 sierpnia 1862 w Hamilton) był kanadyjskim politykiem oraz oficerem, który pełnił funkcję premiera rządu Prowincji Kanady.
Życiorys
MacNab przyszedł na świat 19 lutego 1798 roku w Newark (dzisiaj znanym jako Niagara-on-the-Lake). Pochodził z lojalistycznej rodziny, która miała długą tradycję militarną. Wkrótce po jego narodzinach rodzina MacNab przeniosła się do York (obecnie Toronto), gdzie jego ojciec objął stanowisko urzędnika w biurze sekretarza prowincji, Williama Jarvisa. W szkole młody Allan nie wyróżniał się zdolnościami i był przeciętnym uczniem, bardziej interesującym się innymi aktywnościami. Już w wieku piętnastu lat zaciągnął się do kolonialnej milicji, gdzie pod dowództwem swojego ojca brał udział w wojnie 1812 roku. Po kilku miesiącach służby piechoty dołączył do marynarki, biorąc udział w działaniach na Wielkich Jeziorach. Pod koniec wojny znów walczył w jednostkach lądowych, uczestnicząc w kluczowej bitwie pod Plattsburghiem. Zwycięstwo Amerykanów w tej bitwie ujawniło słabości brytyjskiego dowódcy, George’a Prévosta. Po przegranej bitwie Allan miał wykonać dramatyczny gest – złamał swoją szablę i publicznie oznajmił, że nie będzie już walczył pod dowództwem kogoś takiego jak Prevost. Ta historia ilustruje cechy charakteru MacNaba, które miały dominować w jego przyszłych działaniach politycznych: brak powściągliwości, silne poczucie godności oraz aspiracje arystokratyczne (choć rodzina MacNab nie była arystokratyczna).
MacNab miał skrajnie konserwatywne poglądy polityczne, co ułatwiło mu rozwój kariery urzędniczej pomimo istotnych braków w edukacji. Dzięki wpływowym znajomościom zdobył posadę w biurze prokuratora generalnego Górnej Kanady, co zostało uznane za część jego studiów prawniczych. W 1829 roku został powołany do palestry i otworzył własną kancelarię adwokacką w Hamilton. Niedługo potem jego nazwisko zyskało rozgłos w związku z zamieszkami, które miały miejsce w Hamilton, kiedy to powieszono kukłę gubernatora Górnej Kanady, sir Johna Colborne’a. Wydarzenia te, znane jako Hamilton outrage, doczekały się śledztwa parlamentarnym. Nie jest jasne, jaki był rzeczywisty udział MacNaba w tych wydarzeniach, ponieważ jako konserwatysta i „arystokrata” brzydził się tłumem. Kiedy jednak wezwano go jako świadka przed komisję parlamentarną, odmówił składania zeznań, uzasadniając to kwestią honoru. W wyniku tego, na wniosek przyszłego rebelianta Williama Lyona Mackenzie’ego, MacNab został skazany na dziesięć dni aresztu. Przez to stał się męczennikiem sprawy konserwatystów, co przyczyniło się do wzrostu jego popularności w konserwatywnych kręgach. Już rok później zadebiutował jako polityk, zdobywając mandat posła do parlamentu z okręgu Wentworth (Hamilton).
Jego pierwszym działaniem parlamentarnym było złożenie rewanżu na Mackenzie, który został usunięty z parlamentu za publikację krytycznych artykułów o władzach brytyjskich w swojej gazecie. W 1837 roku MacNab został marszałkiem izby parlamentu. W tym samym roku na krótko powrócił do służby wojskowej, aby stłumić rebelie w Górnej Kanadzie, biorąc również udział w tzw. incydencie Caroliny. Za swoje zasługi w tłumieniu rebelii został uszlachcony. Wkrótce po utworzeniu Prowincji Kanady stał się jednym z głównych liderów konserwatystów, ustępując jedynie Williamowi Draperowi. Po jego odejściu MacNab stał się faktycznym przywódcą konserwatystów i przewodniczył dwóm kolejnym rządom w latach 1854–1856. Najważniejsze osiągnięcia jego rządów to negocjacje traktatu o wolnym handlu z USA oraz zniesienie systemu senioralnego w Dolnej Kanadzie. Z powodu problemów zdrowotnych zmuszony był zrezygnować, rekomendując swojego następcę w partii i na stanowisku premiera, Johna Hillyarda Camerona, jednak partia postawiła na wschodzącą gwiazdę konserwatystów, Johna Macdonalda.
Aby poprawić swoje zdrowie, MacNab udał się do Anglii, gdzie jego stan zdrowia uległ poprawie na tyle, że zdecydował się na powrót do czynnej polityki, ubiegając się o mandat do brytyjskiego parlamentu, jednak bez powodzenia. W czasie pobytu w Anglii otrzymał wiele honorowych tytułów, w tym status baroneta, honorowego pułkownika armii brytyjskiej oraz honorowego członka rady królewskiej. W 1860 roku powrócił do Kanady, gdzie ponownie zaangażował się w działalność partii konserwatywnej, choć nie zdołał odzyskać swojej dawnej pozycji. Niemniej jednak zasiadał w parlamencie, a w sesji 1862 roku pełnił funkcję marszałka izby, chociaż z powodu problemów zdrowotnych nie był w stanie wypełniać swoich obowiązków. Zmarł 8 sierpnia tego samego roku.
