Allah (arab. ﷲ, Allāh, wym. [aɫˈɫaːh], posłuchaj po arabsku) to w języku arabskim termin odnoszący się do abrahamicznego Boga.
Pierwotnie słowo Allah było używane zarówno przez Arabów do określenia boga Księżyca – Sina, który wywodził się od sumeryjskiego boga księżyca Nanny, jak i przez chrześcijańskich Arabów dla określenia Boga. Choć jest ono tradycyjnie kojarzone z islamem, termin Allah nie jest przypisany wyłącznie tej religii. Wśród przedislamskich i chrześcijańskich Arabów używano słów Allah/Alihah, które w rozumieniu monoteistycznym odpowiadały żydowskiemu Eloh/Elohim. Słowo Allah pojawia się między innymi na inskrypcji z Umm al-Dżimal. Od czasów Mahometa zaczęło oznaczać dla muzułmanów w języku arabskim wyłącznie abrahamicznego Boga, dlatego mimo że ma formy liczby mnogiej oraz rodzaju żeńskiego, te gramatyczne formy nie są obecnie używane, przynajmniej wśród muzułmanów.
Etymologia
Arabskie słowo Allāh (alif-lam-lam-ha [ALLH]) oznacza „Bóg Jedyny”. Składa się z dwóch elementów:
al – pełniącego funkcję rodzajnika określonego; ilāh (إله) – które tłumaczone jest na polski jako bóg pisane małą literą, odnoszące się do bóstwa w ogólnym znaczeniu. Natomiast całe słowo Allāh – tłumaczone jest na Bóg pisane dużą literą, co wskazuje na konkretne uosobione bóstwo, w tym przypadku jedynego boga dla wyznawców islamu. Mimo tego, że słowo tłumaczy się jako Bóg, ze względu na nierozerwalne związki języka arabskiego z Koranem i islamem, muzułmanie używają go w oryginalnej formie zarówno w wyznaniu wiary, jak i w bezpośrednich odniesieniach.
Odpowiednikiem arabskiego ilâh jest hebrajskie eloh (alef-lamed-he, w liczbie mnogiej Elohim). Napisane w pierwotnej formie paleohebrajskiej, aramejskiej lub w piśmie nabatejskim, można je wymawiać na różne sposoby.
W podstawowej formie, słowo to (wymawiane alah) jest czasownikiem oznaczającym „przysięgać” lub „składać przysięgę”, jak również „ubóstwiać” lub „czcić”.
Rdzeń tego terminu pochodzi od jeszcze starszego słowa – el, które oznacza bóg, bóstwo, moc, siłę. Słowo to ma to samo znaczenie co arabskie ilāh oraz aramejskie īl, co w języku polskim tłumaczymy jako bóg, bóstwo.
Alternatywną, również poprawną, pisownią w języku polskim jest Allach. „Allah” jest jedynym arabskim słowem, w którym wymawiane jest /ɫ/ (stąd u Sienkiewicza pisownia „Ałłah”).
Allah w islamie
Według muzułmanów, Allah jest jednym z bytów samoistnych, określanym w Koranie jako Pan Światów. Cały świat podlega nieustannym przemianom, ponieważ jest nieustannie tworzony przez niego na nowo. Wszystkie prawa świata wynikają z jego woli i mądrości.
Nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet jest jego Prorokiem.
To wyznanie wiary w jedynego Boga – Allaha jest jednym z pięciu filarów islamu. Każdy muzułmanin ma obowiązek oddawać mu bezwarunkową cześć oraz bezwzględnie poddawać się jego woli i wyrokom. Bóg jest jeden i jedyny, a jego wszechmoc i panowanie są niepodzielne:
Ziemia i niebo, niezmierzone przestrzenie, cały świat, są Jego królestwem.
Wszystkie czyny są Mu znane – te, które ujawniasz, oraz te, które ukrywasz; wie, co mówisz głośno i co robisz w milczeniu.
Nie masz Boga nad Niego. Najpiękniejsze imiona należą do Niego [Koran 20:5-7].
Zgodnie z naukami islamu, najcięższym grzechem, którego Bóg nigdy nie przebacza, jest szirk – oddawanie czci innym bogom oprócz niego:
Pan nie przekaże bałwochwalcom. On odpuszcza według swej woli wszystkie inne grzechy, lecz bałwochwalstwo jest jedną z największych zbrodni [Koran 4:48].
Islam krytykuje chrześcijańskie poglądy na temat Jezusa jako Syna Bożego oraz dogmat o Trójcy Świętej.
Zaprawdę, Allah jest Jedynym Bogiem. On jest Święty, daleki od posiadania syna.
Świadczę, że Allah jest Jednym i Jedynym Bogiem; nie ma towarzyszy, od których zależą wszystkie rzeczy i byty. Nie rodzi ani nie jest zrodzony, i nic nie jest jak On.
Istotę Boga – Allaha określa w Koranie 99 przymiotników, nazywanych atrybutami lub imionami (nie w dosłownym tego słowa znaczeniu) Allaha; kolejność tych imion jest taka, w jakiej pojawiają się w Koranie, a pierwszym z nich jest ar-Rahman („miłościwy”). Muzułmanie uważają, że Allah ma 100 imion, z których ostatnie zna tylko On sam. 99 atrybutów odpowiada 99 paciorkom muzułmańskiego różańca tasbih/subha.
Pomiędzy światem ludzi a Allahem muzułmańska kosmologia umieszcza świat bytów nadprzyrodzonych: aniołów – sług Bożych oraz dżinnów, w tym także Szatana.
Wbrew powszechnym przekonaniom, termin „Allah” nie oznacza wyłącznie Boga dla muzułmanów, ponieważ nie jest on imieniem własnym Boga. To arabskie słowo oznaczające Boga jest także używane przez arabskich chrześcijan do określenia chrześcijańskiego Boga w Trójcy Jedynego. Arabskie słowa Allah i Alihah są odpowiednikami hebrajskich słów Eloh i Elohim.
Allah w chrześcijaństwie
W języku arabskim nie ma innego słowa niż „Allah” na określenie osobowego Boga, utożsamianego z jakąkolwiek religią, dlatego arabscy chrześcijanie używają go jako określenia Boga (ang. God, niem. Gott), w którego wierzą, a nie w kontekście imienia własnego Boga w islamie.
Użycie tego terminu w kontekście dwóch różnych religii budzi kontrowersje z powodu różnic w przekazie Biblii i Koranu, co doprowadziło do prawnego zakazu używania słowa Allah do określenia Boga w chrześcijaństwie w Malezji.
Arabscy chrześcijanie uważają ponadto, że ostatnie 100. imię Allaha to ath-Thaluth al-Muqaddas – Trójca Święta, będąca zasadniczą istotą Boga jako Miłości.
Sentencje arabskie zawierające słowo Allah
Alhamdulillah (arabski: الحمد لله) = „Chwała Bogu”
Allahu akbar (arabski: الله أكبر) = „Bóg jest wielki”
Allahu mahabbah = „Bóg jest miłością”
Allahu al-ahad = „Bóg jest jeden”
Bismillah (arabski: بَسْمَلَة) = „W imię Boga”
Insza’allah (arabski: إن شاء الله) = „Jak Bóg da”
Ja Allah (arabski: يا ألله) = „O Boże!”
Maszallah (arabski: ما شاء الله) = „Bóg tak chciał”
Subhan Allah (arabski: سبحان الله) = „Bóg jest perfekcyjny”, „Bóg jest wolny od jakichkolwiek wad”
Szukrulillah (arabski: الشكر لله) = „Bogu dzięki”
Zobacz też
ﷲ
Przypisy
