Alkoreksja – definicja i charakterystyka
Alkoreksja, znana również jako drunkoreksja czy anoreksja alkoholowa, to behawioralne zaburzenie odżywiania, które polega na ograniczaniu ilości spożywanych pokarmów w celu zwiększenia możliwości spożycia alkoholu, bez obaw o przyrost masy ciała. Termin ten został wprowadzony po raz pierwszy w 2008 roku i do tej pory nie został formalnie sklasyfikowany jako złożone zaburzenie odżywiania. W 2011 roku Victoria Osborne z Uniwersytetu Missouri przeprowadziła pierwsze badania naukowe dotyczące alkoreksji.
Charakterystyka
W przypadku alkoreksji, osoby często oprócz ograniczenia kalorii, stosują różnorodne środki wspomagające utratę wagi, takie jak preparaty przeczyszczające czy diuretyki. W myśl ich przekonań, redukując ilość spożywanego jedzenia, mają możliwość spożywania większych ilości alkoholu. Zaburzenie to obejmuje więc dwa obszary: nadmierne spożycie alkoholu oraz zaburzenia związane z przyjmowaniem pokarmów. W przeciwieństwie do osób cierpiących na anoreksję, w alkoreksji celem nie jest sama redukcja masy ciała, lecz uwolnienie się od wyrzutów sumienia związanych z przyrostem wagi po spożyciu alkoholu. Zachowania związane z alkoreksją zazwyczaj pojawiają się przed planowanym spożywaniem alkoholu. Niektórzy badacze sugerują, że alkoreksja jest rodzajem zaburzenia odżywiania, które jest ściśle związane z alkoholizmem.
Alkoreksja najczęściej dotyka kobiet, zwłaszcza młodych dziewcząt i nastolatek, a jej występowanie jest szczególnie zauważalne w środowiskach szkolnych oraz akademickich. Przyczyną tego zaburzenia może być powszechna w społeczeństwie kultura pięknego ciała. Uważa się, że na rozwój alkoreksji wpływają czynniki osobowościowe, sytuacyjne i biologiczne. Ryzyko wystąpienia tego zaburzenia jest wyższe u osób o niskiej samoocenie oraz dążących do perfekcji. Profesor Adam Barry z Uniwersytetu Stanu Floryda zauważył, że kampusy uniwersyteckie są najczęstszymi miejscami, gdzie rozpoczynają się procesy alkorektyczne. W 2016 roku Research Society on Alcoholism opublikowało wstępne wyniki badań przeprowadzonych na 1184 studentach z Uniwersytetu w Houston, które ujawniły, że wśród osób nadużywających alkohol, aż osiem na dziesięć przejawiało praktyki alkorektyczne przynajmniej raz w miesiącu.
Alkoreksji sprzyjają również kampanie reklamowe, które promują picie alkoholu, jednocześnie sugerując, że nie prowadzi to do przybierania na wadze (np. reklamy szczupłych kobiet, smukłych puszek i butelek, niskokalorycznych piw oraz alkoholi związanych ze sportem i treningiem).
Skutki i leczenie
Osoby z alkoreksją znajdują się w trudnej sytuacji, ponieważ alkohol nie dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a jednocześnie nie wywołuje uczucia sytości, co prowadzi do wzmożonego apetytu i chęci na jedzenie. Alkoreksja może przybierać formę bulimii. Osoby dotknięte tym zaburzeniem są narażone na niedobory witamin z grupy B oraz innych składników odżywczych. Długotrwałe ignorowanie problemu może prowadzić do osteopenii, powikłań krążeniowych, a także chorób układu krwiotwórczego. Mogą występować także niedożywienie oraz odwodnienie. W skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia trzustki, wątroby oraz problemów w obrębie układu pokarmowego. Ciągły lęk oraz presja mogą prowadzić do depresji i nerwic, a także do niekorzystnych konsekwencji społecznych, takich jak osamotnienie, utrata pracy i znajomych oraz agresja.
Leczenie alkoreksji odbywa się poprzez psychoterapię oraz eliminację skutków somatycznych tego zaburzenia.
