Alkoholowe stłuszczenie wątroby
Alkoholowe stłuszczenie wątroby to przewlekła choroba wątroby, charakteryzująca się gromadzeniem tłuszczu w hepatocytach. Główną przyczyną tego schorzenia jest nadużywanie alkoholu.
Epidemiologia
Choroba dotyka około 35% osób, które nadużywają alkoholu.
Etiopatogeneza
Alkohol oddziałuje na funkcjonowanie wątroby poprzez różnorodne mechanizmy:
- Bezpośrednie działanie toksyczne i metaboliczne alkoholu na komórki wątrobowe, w tym:
- zaburzenia układu redukcyjno-oksydacyjnego,
- stres oksydacyjny i nasilona peroksydacja lipidów,
- niedotlenienie zrazików,
- wpływ aldehydu octowego na białka.
- Aktywacja komórek Kupffera-Browicza, prowadząca do produkcji cytokin prozapalnych.
- Aktywacja komórek Kupffera-Browicza w przestrzeniach Dissego, co skutkuje włóknieniem.
Na rozwój choroby wpływają również:
- predyspozycje genetyczne, w tym płeć oraz polimorfizm:
- dehydrogenazy alkoholowej (ADH),
- CYP2E1,
- dehydrogenazy aldehydu octowego,
- TNF.
- dieta, w tym otyłość, złe odżywianie oraz nadmiar pokarmu,
- współistniejące choroby wątroby.
Objawy
Choroba zazwyczaj przebiega bezobjawowo. Czasami pojawiają się niespecyficzne dolegliwości bólowe w okolicy prawego łuku żebrowego oraz hepatomegalia.
Rozpoznanie
Rozpoznanie choroby opiera się na:
- dodatnim wywiadzie odnośnie spożywania alkoholu,
- podwyższonym stężeniu GGTP,
- w USG wątroby – wzmożonej echogeniczności.
Badania pomocnicze
- badania laboratoryjne, w tym:
- makrocytoza – zwiększone MCV,
- czasami zwiększenie aktywności AlAT i AspAT (wskaźnik de Ritisa >2).
- badanie histopatologiczne, wykazujące:
- stłuszczenie wielkokropelkowe hepatocytów,
- zwyrodnienie balonowate hepatocytów,
- ciałka Mallory’ego.
Rozpoznanie różnicowe
Inne przyczyny stłuszczenia wątroby mogą obejmować:
- leki:
- antybiotyki: tetracyklina, bleomycyna, puromycyna,
- cytostatyki: metotreksat, L-asparaginaza,
- witaminy: witamina A w dużych dawkach,
- inne: amiodaron, estrogeny, kortykosteroidy, hydrazyna, salicylany, walproinian sodu, warfaryna.
- substancje chemiczne:
- chlorowane węglowodory,
- czterochlorek węgla,
- dwusiarczek węgla,
- fosfor,
- sole baru,
- α-amanityna.
- inne czynniki:
- otyłość,
- głodzenie,
- kwashiorkor,
- cukrzyca,
- nadczynność kory nadnerczy,
- niedobór cynku,
- długotrwałe żywienie pozajelitowe,
- hiperlipidemia,
- choroby trzustki,
- resekcja jelita,
- zespolenia jelitowe,
- zespół złego wchłaniania,
- celiakia,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- choroba Crohna,
- abetalipoproteinemia,
- lizosomalne choroby spichrzeniowe,
- wrodzone zaburzenia cyklu mocznikowego,
- wirusowe zapalenie wątroby,
- zespół Reye’a,
- powikłania ciąży.
Leczenie
Podstawą leczenia jest abstynencja alkoholowa. Należy również wprowadzić dietę ubogotłuszczową.
Rokowanie
Przy całkowitej abstynencji od alkoholu rokowanie jest dobre.
Bibliografia
„Choroby wewnętrzne” pod red. prof. dr hab. Andrzeja Szczeklika, tom 1, str. 942-943 ISBN 83-7430-031-0
