Alkaid

Alkaid (Eta Ursae Majoris, η UMa) to jedna z najjaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, oddalona od Słońca o około 104 lata świetlne.

Nazwa

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Alkaid, wywodzi się z arabskiego zwrotu ‏قائد بنات نعش‎ qāʾid bināt naʿsh, co tłumaczy się jako „pierwsza z płaczek” (do płaczek zalicza się Alkaid, Mizar i Alioth). Inna nazwa tej gwiazdy, Benetnash, została zapisana przez Bayera i pochodzi z drugiej części wspomnianego wyrażenia. W 2016 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna formalnie potwierdziła stosowanie nazwy Alkaid dla tej gwiazdy.

Charakterystyka obserwacyjna

Alkaid to najdalej wysunięta na wschód gwiazda w składzie Wielkiego Wozu, znajdująca się na końcu jego „dyszla”. Alkaid i Dubhe poruszają się w sposób odmienny od pięciu pozostałych gwiazd tworzących ten asteryzm, co sprawia, że w odległej przyszłości kształt Wozu ulegnie zmianie.

Obserwowana wielkość tej gwiazdy wynosi 1,86m, natomiast jej absolutna wielkość gwiazdowa to −0,67m.

Charakterystyka

Alkaid to błękitna gwiazda ciągu głównego, klasyfikowana jako typ widmowy B3. Pomiary jej temperatury wykazują rozbieżność, oscylując pomiędzy 15 700 a 17 900 K, co może być związane z szybkim obrotem gwiazdy – posiada ona gorętsze bieguny, gdzie otoczka jądra jest cieńsza. Średnia temperatura wydaje się niska jak na ten typ widmowy, przez co gwiazda emituje stosunkowo mało promieniowania rentgenowskiego. Jej jasność jest 580 razy większa niż jasność Słońca, a promień, zgodnie z pomiarami interferometrycznymi, jest 3,2 razy większy niż promień Słońca. Alkaid to młoda gwiazda, mająca obecnie około 15 milionów lat, a przy masie pięć razy większej od masy Słońca spędzi na ciągu głównym jeszcze 80 milionów lat, po czym stanie się olbrzymem i, odrzuciwszy otoczkę, zakończy swoje życie jako biały karzeł o masie około 0,85 M☉.