Alison Margaret Smithson oraz Peter Denham Smithson to brytyjscy architekci, teoretycy i krytycy architektury. Alison, znana wcześniej jako Alison Gill, przyszła na świat 22 czerwca 1928 roku w Sheffield i zmarła 14 sierpnia 1993 roku w Londynie. Peter urodził się 18 września 1923 roku w Stockton-on-Tees, w hrabstwie Durham, a zmarł 3 marca 2003 roku w Londynie.
Życiorys
Smithsonowie spotkali się podczas studiów na Uniwersytecie Durham w Newcastle upon Tyne. 18 sierpnia 1949 roku wzięli ślub i mieli troje dzieci: Simona, Samanthę i Sorayę. Obaj pracowali w miejskim biurze planowania w Londynie, a rok później założyli własne biuro architektoniczne, stając się w ten sposób nie tylko parą w życiu osobistym, ale i zawodowym.
Początkowo byli pod wpływem minimalistycznej architektury Miesa van der Rohe, inspirowani monografią Philipa Johnsona. Dążyli do tworzenia architektury wolnej od wszelkiego manieryzmu, która odpowiadałaby współczesnym wymogom i możliwościom. W ich twórczości pojawiła się również inspiracja architekturą społeczną ze Skandynawii. Wkrótce jednak wypracowali własne podejście do architektury i urbanistyki, dostrzegając paradoks dehumanizacji w architekturze modernistycznej. W 1950 roku zdobyli nagrodę w konkursie na szkołę w Hunstanton, co przyczyniło się do ich szybkiej popularności. Nawiązali współpracę z biurem inżynierskim Ove Arup, głównie z Peterem Jenkinsem. W latach 50. działali w ramach Team Ten, współpracując z Bakemą i stając się częścią światowej awangardy, co miało znaczący wpływ na rozwój późnego modernizmu. Promowali ideę moralnej odpowiedzialności architektów za rozwój miast. Styl Smithsonów określany był mianem brutalizmu, co odnosiło się do surowych powierzchni ich budynków, zbudowanych z nieuszlachetnionych materiałów. W rzeczywistości stanowił on jednak sposób na dostosowanie współczesnych form do istniejących warunków. W swoich projektach Smithsonowie podejmowali kwestie architektoniczne, które były omijane przez wielu modernistów, takie jak problem narożnika czy solitera w kontekście tkanki miejskiej.
W latach 70. ich popularność oraz wpływ znacznie spadły, a oni sami na długi czas wycofali się z aktywnej pracy w architekturze, skupiając się na teorii oraz edukacji. Przez 40 lat wspólnie napisali wiele książek i esejów, w tym dotyczących definicji terytoriów w architekturze. Próby powrotu do projektowania, które rozpoczęli na początku lat 80. (m.in. konkursy na Parc de La Villette oraz Nową Bibliotekę Aleksandryjską), zostały przerwane przez śmierć Alison.
Wybrane dzieła
- Szkoła średnia Hunstanton w Norfolk, 1949-1954
- Dom Sugdenów w Watford, 1955-1956
- Dom przyszłości na wystawie Ideal Home Show w 1956
- Projekt dzielnicy rządowej w Berlinie, 1957-1958
- Pawilon Upper Lawn w Fonthill, 1959-1961
- Biurowiec gazety The Economist w Londynie, 1959-1964
- Osiedle Robin Hood Gardens w Londynie, 1969-1972
- Budynki Uniwersytetu w Bath, w tym wydział architektury i budownictwa, 1984-1988
- Ogród zimowy w domu Bruchhauserów w Bad Karlshafen (Niemcy), 1987
