Alisa Marić, cyr. Алиса Марић (urodzona 10 stycznia 1970 w Nowym Jorku) to serbska ekonomistka, nauczyciel akademicki oraz szachistka, która uzyskała tytuł arcymistrzyni w 1988 roku. W latach 2012–2013 pełniła funkcję ministra młodzieży i sportu.
Życiorys
Kariera szachowa
Alisa przyszła na świat w Stanach Zjednoczonych, gdy jej ojciec był pracownikiem ONZ. Już w młodym wieku zaczęła odnosić znaczące sukcesy w szachach. W wieku 12 lat zdobyła tytuł mistrzyni Belgradu, a w wieku 15 lat zajęła drugie miejsce w mistrzostwach świata juniorek do lat 20 w Dobrnej. Rok później odniosła zwycięstwo w indywidualnych mistrzostwach Jugosławii. W wieku 18 lat uzyskała tytuł arcymistrzyni. Od końca lat 80. przez wiele lat znajdowała się w czołówce światowej, uczestnicząc w czterech turniejach pretendentek. Największy sukces osiągnęła w 1990 roku w Bordżomi, gdzie podzieliła pierwsze miejsce z Xie Jun (w dogrywce o awans do meczu o mistrzostwo świata przegrała 2½–4½ z Maią Cziburdanidze). Wynik ten odpowiadał wówczas trzeciemu miejscu na świecie. W kolejnych trzech turniejach również zajmowała wysokie lokaty: czwarte miejsce w Szanghaju w 1992 roku, piąte w Tilburg w 1994 oraz szóste w Groningen w 1997. Po zmianie systemu wyłaniania mistrzyni świata brała udział w dwóch turniejach pucharowych, awansując w 2000 do półfinału (gdzie przegrała z Qin Kanying, tym samym po raz drugi zajmując trzecie miejsce na świecie) oraz w 2001 roku do III rundy (gdzie została wyeliminowana przez Zhu Chen).
Była wielokrotną reprezentantką Jugosławii, Serbii i Czarnogóry oraz Serbii w rozgrywkach drużynowych, w tym:
- dziesięciokrotna uczestniczka olimpiad szachowych (lata 1986, 1988, 1990, 1994, 1996, 1998, 2000, 2004, 2006, 2008); dwukrotna medalistka: brązowa z drużyną (1988) oraz brązowa indywidualnie (1998 – na pierwszej szachownicy);
- pięciokrotna uczestniczka drużynowych mistrzostw Europy (lata 1999, 2001, 2003, 2005, 2009); medalistka: srebrna z drużyną (1999).
Najwyższy ranking w swojej karierze osiągnęła 1 lipca 1999 roku, zdobywając 2489 punktów, co pozwoliło jej zająć 10. miejsce na światowej liście FIDE.
Działalność zawodowa
Alisa ukończyła studia z zakresu ekonomii na Uniwersytecie w Belgradzie, gdzie obroniła również doktorat. Została wykładowczynią na Uniwersytecie Megatrend. W latach 2012–2013 w rządzie Ivicy Dačicia, z rekomendacji Serbskiej Partii Postępowej, pełniła funkcję ministra młodzieży i sportu.
Życie rodzinne
Alisa Marić, wraz z młodszą o 21 minut siostrą Mirjaną, stanowią jedyną na świecie parę bliźniąt z tytułem arcymistrzowskim.
Jej mężem jest Josip Asik, redaktor szachowy i współpracownik pisma „Šahovski Informator” (znanego również jako „Chess Informant”). W 2011 roku Alisa została matką bliźniąt: córki i syna.
Przypisy
Bibliografia
Biography. alisamaric.com. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
Who was that lady?. chessbase.com, 25 września 2003. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
The chess twins of the chess twin. chessbase.com, 13 marca 2011. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne
Alisa Marić – wybrane partie szachowe (ang.). [dostęp 2018-07-15].
Alisa Marić – profil na stronie FIDE (ang.). [dostęp 2018-07-15].
