Alipiusz, znany jako Nikołaj Michajłowicz Gamanowicz (ur. 19 grudnia 1926 w Nowej Majaczce, zm. 28 kwietnia 2019 w Chicago) – był biskupem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji.
Życiorys
Urodził się w rodzinie wiejskiej na terenie obecnego obwodu chersońskiego, jako najstarszy z sześciorga dzieci. Edukację w szkole podstawowej odbywał w miejscowościach Fiodorowka i Kuczeriawo-Wołodimirowka, ponieważ jego rodzina często się przeprowadzała, chcąc uniknąć przymusowego włączenia do kołchozu. W 1942 roku został wysłany do III Rzeszy na roboty przymusowe. W trakcie pobytu w Niemczech miał sporadyczną okazję uczestniczyć w liturgiach w cerkwi Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji w Berlinie. W 1945 roku udało mu się uciec z obozu dla Ostarbeiter. 3 lutego tego samego roku wstąpił jako posłusznik do wspólnoty zakonnej św. Hioba Poczajowskiego, która pierwotnie znajdowała się w Ladomirovej, a następnie uciekła do Berlina przed Armią Czerwoną. Wraz z innymi zakonnikami przeniósł się do Genewy, a później do Jordanville w Stanach Zjednoczonych.
W Genewie złożył śluby zakonne w riasofor, przyjmując imię Alipiusz. Śluby wieczyste złożył w 1948 roku w monasterze Trójcy Świętej w Jordanville, obok późniejszego zwierzchnika Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji, Ławra. W klasztorze zajmował się ikonopisaniem. Ukończył też seminarium duchowne przy klasztorze, gdzie później prowadził zajęcia z języka cerkiewnosłowiańskiego oraz języka greckiego. W 1964 roku napisał podręcznik do gramatyki języka cerkiewnosłowiańskiego. W 1950 roku metropolita Anastazy (Gribanowski) wyświęcił go na hierodiakona, a w 1954 roku na hieromnicha.
12 czerwca 1974 roku został konsekrowany na biskupa Cleveland, wikariusza eparchii Chicago i Detroit. Po śmierci biskupa ordynariusza tej eparchii, arcybiskupa Serafina (Iwanowa) w 1987 roku, został nowym ordynariuszem. W 1990 roku otrzymał godność arcybiskupa. Po siedmiu latach sprawowania katedry został przeniesiony do eparchii Sydney w Australii oraz Nowej Zelandii, jednak na prośby parafian z soboru Opieki Matki Bożej w Chicago powrócił na stanowisko arcybiskupa Chicago i Detroit. Jako hierarcha nie zaniechał ikonopisania; osobiście wykonał dekorację wnętrza soboru św. Sergiusza z Radoneża w Cleveland.
W 2002 roku, po upadku i uderzeniu głową o asfalt, stracił zdolność samodzielnego poruszania się. Pozostał tytularnym biskupem ordynariuszem swojej eparchii, podczas gdy faktyczną administrację sprawował biskup Cleveland Piotr (Łukianow). W 2016 roku przeszedł na emeryturę.
Zmarł w 2019 roku i został pochowany na terenie monasteru Trójcy Świętej w Jordanville.
Przypisy
Bibliografia
Biogram w serwisie Patriarchatu Moskiewskiego
