Alicja Dorota Węgorzewska-Whiskerd, urodzona 28 lutego 1967 roku w Szczecinie, to polska mezzosopranistka, śpiewaczka operowa oraz menadżerka kultury.
Życiorys
Rodzina i edukacja
Alicja rozpoczęła naukę muzyki w wieku pięciu lat, ucząc się gry na fortepianie. W trakcie kształcenia w szczecińskim liceum muzycznym, biorąc udział w chórze szkolnym, odkryła swój talent wokalny. Po ukończeniu szkoły średniej przez trzy miesiące śpiewała w chórze Opery Szczecińskiej, a następnie rozpoczęła studia wokalne w gdańskiej Akademii Muzycznej pod kierunkiem Brygidy Skiby. Ostatecznie ukończyła studia w 1993 roku na wydziale wokalnym Akademii Muzycznej im. Chopina w Warszawie, w klasie Macieja Witkiewicza.
Działalność artystyczna
Alicja zadebiutowała w 1992 roku w operze „Koronacja Poppei” Monteverdiego, występując na scenie kameralnej Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Na początku swojej kariery specjalizowała się w rolach męskich granych przez kobiety. W 1999 roku rozpoczęła współpracę z Kammeroper Wien, gdzie występowała w partii Dardane w operze „Pielgrzym z Mekki” Christopha Willibalda Glucka. W Wiedniu występowała również w Neue Oper Wien w operze Leonarda Bernsteina „Trouble in Tahiti”. Występowała za granicą pod pseudonimem Alicja De Rota.
W 2003 roku wystąpiła w berlińskim Konzerthausie oraz amsterdamskim Concertgebouw. Brała udział w gali operowej z okazji 750-lecia Bredy oraz w koncercie w Theater an der Wien, upamiętniającym narodziny 6-miliardowego obywatela świata. Śpiewała na festiwalach takich jak Festiwal Muzyki Dawnej w Innsbrucku oraz Donaufestwochen w Wiedniu. Wykonała partie mezzosopranowe na ścieżce dźwiękowej do filmu „Wiedźmin”, która uzyskała certyfikat złotej płyty za wysoką sprzedaż w Polsce.
W 2010 roku nagrała dla Hungaroton i Fuzeau Classique wszystkie pieśni Chopina, współpracując z Alexem Szilasim. W Budapeszcie otworzyła koncertem galowym obchody roku chopinowskiego, a zakończyła je koncertami w Yamaha Piano Salon w Nowym Jorku oraz w Katarze. W grudniu tego samego roku po raz pierwszy wyreżyserowała „Carmen”, w której zagrała tytułową rolę, w Kuwejcie i Bahrajnie.
W 2011 roku zadebiutowała jako producentka teatralna oraz aktorka dramatyczna w monodramie operowym „Diva for rent”, w reżyserii Jerzego Bończaka. Spektakl był następnie prezentowany w różnych teatrach, takich jak Teatr Polski w Szczecinie oraz Filharmonia Szczecińska. Monodram został przetłumaczony na angielski jako „Diva’s secrets” i wystawiony w ramach polskiej prezydencji w krajach Zatoki Perskiej, w Kuwejcie, Katarze oraz Abu Dhabi.
Alicja nagrała również wokalizę do piosenki „HIT Rappers” na albumie rapera Gorzkiego pt. „Inter arma caritas” w 2014 roku, w ramach akcji „Pomaganie jest trendy”.
Działalność telewizyjna i publicystyczna
W latach 2011–2012 była członkinią jury programu TVP2 „Bitwa na głosy”, za co otrzymała nominacje do nagrody Telekamery w 2012 i 2013 roku. W 2022 roku była jurorką czwartej edycji programu „The Voice Senior” w TVP2.
W sierpniu 2014 roku zaczęła pisać felietony dla „Gazety Polskiej Codziennie”.
W latach 2017-2024 komentowała noworoczne koncerty Filharmoników Wiedeńskich dla TVP.
Zarządzanie festiwalami i instytucjami kultury
Alicja pełniła funkcję ambasadora i jednego z gospodarzy 46. Festiwalu im. Jana Kiepury w Krynicy-Zdroju w 2012 roku, a w 2013 roku została dyrektorem artystycznym kolejnej edycji tego wydarzenia.
Pełniła funkcję dyrektora Mazowieckiego Teatru im. Jana Kiepury w Warszawie od 1 kwietnia 2015 do 30 września 2016 roku. Następnie objęła stanowisko dyrektora Warszawskiej Opery Kameralnej, pełniąc tę funkcję od 1 października 2016 do 30 września 2017 roku, a później jako dyrektor artystyczny od 2 października 2017 do 31 sierpnia 2018 oraz dyrektor naczelny w latach 2018-2021 oraz od maja 2022 roku.
Działalność polityczna
Alicja bez powodzenia kandydowała do Sejmu w 2011 roku, startując z trzeciej pozycji na liście Polskiego Stronnictwa Ludowego w okręgu stołecznym.
Wyniki w wyborach ogólnopolskich
Kontrowersje
W 2017 roku, obejmując stanowisko p.o. dyrektora Warszawskiej Opery Kameralnej, zwolniła 149 z 255 pracowników, co wywołało protesty w środowisku muzycznym. Część zwolnionych znalazła zatrudnienie w Polskiej Operze Królewskiej, nowym zespole utworzonym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 18 sierpnia 2024 roku na łamach „Newsweek Polska” opublikowano artykuł, w którym Węgorzewska została oskarżona o mobbing oraz niewłaściwe wykorzystanie środków publicznych. Na te zarzuty odpowiedziała w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. W styczniu 2025 roku do Marszałka i Zarządu Województwa Mazowieckiego został skierowany list otwarty podpisany przez 42 byłych i obecnych pracowników Warszawskiej Opery Kameralnej, domagający się jej usunięcia z zajmowanego stanowiska.
Życie prywatne
Alicja w 1996 roku zawarła cywilny związek małżeński z Peterem Whiskerdem, a w 1998 roku odbył się ich ślub kościelny. Po ślubie oboje przyjęli podwójne nazwisko. Para jest rozwiedziona i ma córkę, Amelię, urodzoną w 2002 roku.
Wyróżnienia
Alicja Węgorzewska-Whiskerd otrzymała nagrodę Maria Callas Tribute Prize w Nowym Jorku w 2019 roku, a także nagrodę miasta Sorrento oraz Fondazione Sorrento za promocję kultury włoskiej w Polsce i na świecie (2020). W tym samym roku została uhonorowana Nagrodą Specjalną Women in Cinema Award za działalność artystyczną oraz wsparcie młodych artystów.
Role operowe
- Christoph Willibald Gluck, „Die Pilger von Mekka” – Dardane
- Siegfried Matthus, „Kronprinz Friedrich” – Katte (reż. Götz Friedrich, Kammeroper Rheinsberg i Deutsche Oper Berlin, 1999)
- Georges Bizet, „Carmen” – Carmen
- Jacques Offenbach, „Opowieści Hoffmanna” – Głos Matki
- Benjamin Britten, „Gwałt na Lukrecji” – Lukrecja (reż. Włodzimierz Nurkowski, Opera Krakowska, 2004)
- Christoph Willibald Gluck, „Orfeusz i Eurydyka” – Orfeusz
- Piotr Czajkowski, „Dama pikowa” – Hrabina
- Richard Strauss, „Kawaler srebrnej róży” – Oktawian
- Pietro Mascagni, „Rycerskość wieśniacza” – Santuzza
- Karol Kurpiński, „Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale” – Dorota
- Charles Gounod, „Faust” – Siebel (reż. Robert Wilson, Teatr Wielki-Opera Narodowa, 2008)
- Piotr Czajkowski, „Eugeniusz Oniegin” – Olga
- Astor Piazzolla, „María de Buenos Aires” – Maria (reż. Marcin Znaniecki, Warszawska Opera Kameralna, 2020)
Role teatralne i musicalowe
- Ronald Harwood, „Kwartet” – Cecily Robson (reż. Grzegorz Chrapkiewicz, Warszawska Opera Kameralna, 2021)
- Stephen Sondheim, „Company” – Joanne (reż. Michał Znaniecki, Warszawska Opera Kameralna, 2022)
Dyskografia
- 2001 – „Wiedźmin” – Pomaton EMI
- 2002 – „Kronprinz Friedrich” – Rheinsberg Kammeroper Schloss Rheinsberg
- 2010 – „Chopin Songs” – Hungaroton Classics
- 2013 – „Najpiękniejsze Kolędy”
- 2013 – „Duety” – Liber – Pożegnanie – gościnnie
- 2014 – „I collori dell Amore” – Sony Music
- 2014 – „Polskie Kolędy”
- 2014 – „Gorzki & Friends HIT Rappers”
- 2016 – „Nierdzewny” – Michał Wiśniewski – Amo Vitam – gościnnie
- 2016 – „Hymn Inki”
- 2018 – „Hymn Papieski”
- 2020 – „Tanga Świata”
- 2021 – „Kolędy”
Filmografia
- 2001: „Wiedźmin” – wykonanie muzyki (wokal – mezzosopran)
- 2009: „Dom nad rozlewiskiem” – obsada aktorska, jako Joanna Berg
- 2013: „Na dobre i na złe” – pacjentka Malwina Kochan-Wróblewska, śpiewaczka operowa
- 2017: „Barwy szczęścia” – Hanna Waniewska, nauczycielka śpiewu
Przypisy
Linki zewnętrzne
Trubadur.pl – Alicja Węgorzewska-Whiskerd. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-27)].
profil w bazie IMDb (ang.)
